Parafia św. Józefa Robotnika w Czarkowie

Z e-ncyklopedia
Czarkow zewnatrz.jpg
Czarkow wnetrze.jpg

Czarków to wieś w południowej części powiatu pszczyńskiego w gminie Pszczyna w województwie śląskim. Położona jest między szosami łączącymi Pszczynę z Żorami i Mikołowem. Otoczony jest z trzech stron lasami. Jedynie strona południowa jest otwarta w kierunku Starej Wsi, dzielnicy Pszczyny. Czarków od wschodu graniczy z Piaskiem, od zachodu z Radostowicami, od północy z Kobiórem.

Kronikarz parafialny kościoła pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie w pierwszej wzmiance o tym kościele z 1326 roku pisze, że do parafii pszczyńskiej należała wtedy m.in. osada Czarków . W maszynopisie stanowiącym historię Czarkowa znajduje się zapis: Według różnych podań osada ta istniała już w czasach pogańskich. Dane te stanowią jednakże tylko hipotetyczny okres powstania Czarkowa, albowiem brak dokumentu lokacyjnego nie pozwala na ścisłe określenie daty powstania tej wioski. Także etymologia jej nazwy nie jest jasna. Wymienia się najczęściej „Czernkuow” oraz „Czarkow”, różni badacze wywodzą pochodzenie tej nazwy od nazwiska Czarnek czy Czarko, większego właściciela tej wsi. Słownik geograficzny Staszewskiego podaje Castellum Charncou – Gród Czarnka, zdrobniale od Czarny .

Pierwsze wzmianki o potrzebie budowy kościoła katolickiego w Czarkowie datowane są na lata 20. i 30. XX wieku. Po wojnie w Czarkowie powstał Komitet Organizacyjny założenia kościoła filialnego przy kościele macierzystym pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie. W Czarkowie należącym do parafii pszczyńskiej w 1957 roku zaadaptowano na kaplicę salę byłej restauracji, ludność wynajęła i wyremontowała budynek na własny kościół. Umowę najmu sporządzono w Kurii Diecezjalnej w Katowicach. Równocześnie Komitet Organizacyjny pod patronatem parafii zgłosił do referatu do Spraw Wyznań w Pszczynie pismem z dnia 17 lutego 1957 otwarcie kościoła filialnego w Czarkowie. Zostało ono przyjęte i zatwierdzone. Kościół nie otrzymał jednak odpowiedzi, co zostało potraktowane zgodnie z prawem administracyjnym za milczącą zgodę. W tym samym czasie czyniono odpowiednie przygotowanie do adaptacji kościoła pod nadzorem architekta, pana Bryla z Pszczyny, a malowanie wnętrz zlecono mistrzowi malarskiemu Alojzemu Szei z Pszczyny. W 1965 roku (z antydatowaniem o dwa i pół roku) nałożono na kościół podatki dzierżawne. Te materialne zobowiązania były dla rozwijającego się kościoła istotnym ciężarem, jednakże stały się równocześnie przez ofiarę czynnikiem cementującym nową wspólnotę. Liczne delegacje do władz powiatowych i wojewódzkich nie przynosiły skutków. Poświęcenia najpierw kaplicy a później kościoła dokonał biskup koadiutor Herbert Bednorz. Jednocześnie utworzono rektorat ze stałym duszpasterzem. W marcu 1978 roku kościół został uznany przez władze państwowe jako samodzielna jednostka parafialna. Po dokonaniu dalszych adaptacji i urządzeniu probostwa 23 kwietnia 1978 dekretem bpa ordynariusza Herberta Bednorza, kościół został erygowany jako parafia św. Józefa Robotnika. Równocześnie został odłączony od parafii macierzystej w Pszczynie. Księgi metrykalne prowadzone są od 1957 roku. Pierwszym proboszczem został rektor kościoła, późniejszy dziekan dekanatu Pszczyna ks. Włodzimierz Pielesz. W latach 80. wybudowano salki, garaże, dom gospodarczy, kotłownię obok zakrystii i wprowadzono centralne ogrzewanie w kościele, na probostwie i w salkach. Wybudowano również chór z pomieszczeniem na organy. W latach 90. wybudowano cmentarz parafialny. Parafia liczy obecnie 2240 mieszkańców (2009). Przy kościele działają m.in.: Rada Parafialna, kółko ministrantów, Zespół Synodalny, Zespół Charytatywny, Franciszkański Zakon Świeckich, Róże Różańcowe, Dzieci Maryi, Ruch Światło-Życie.

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret erekcji parafii przy kościele św. Józefa Robotnika w Czarkowie, WD 1978, nr 4, s. 90-91; Katalog Diecezji Katowickiej 1986; Katalog Archidiecezji Katowickiej cz. 2: Dekanaty i parafie, Katowice 2005; Katalog Archidiecezji Katowickiej, Katowice 2009; Kronika Parafialna Parafii p.w. św. Józefa Robotnika w Czarkowie; Krótka historia Czarkowa, maszynopis w zbiorach SP w Czarkowie; J. Koserczyk, Kronika Parafii Wszystkich Świętych w Pszczynie od jej początków do 1950 roku (zachowano język oryginału), Pszczyna 1952; J. Koserczyk, Rzymskokatolicka Parafia Wszystkich Świętych w Pszczynie, Pszczyna 2008; S. Plucińska (red.), Czarków wczoraj i dziś. 670 lat miejscowości 1326-1996, Czarków 1996; A. Burda-Szostek, Po zdrowie do Czarkowa, GN 2004, nr 18, (dodatek katowicki), s. 8.