Parafia Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 17:42, 15 wrz 2019 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (uzupełnienie)
Gorki Wielkie22.jpg
Gorki Wielkie21.jpg

Historia

Zabytkowy kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich należy do najstarszych na Ziemi Cieszyńskiej. Wioska Górki znajduje się w spisie wiosek Księstwa Cieszyńskiego z roku 1305. W księdze fundacyjnej biskupstwa wrocławskiego wymienione są Górki jedynie z dodatkiem, że należą do włodarza. O kościele parafialnym wspomina dopiero spis świętopietrza z 1447 roku. Poreformacyjne protokoły wizytacyjne nie zawierają żadnych konkretnych danych. Trudno więc o bliższe określenie daty powstania parafii. Można jedynie przypuszczać, że w okresie rozbudowy Górnych albo Małych Górek, czyli pod koniec XIV wieku, założono parafię. W czasie reformacji ewangelicy zajęli kościół i po jego zwrocie w 1654 roku przyłączony został wraz z Brenną do Grodźca a Małe Górki do Lipowca. Był wtedy już murowany pw. Wszystkich Świętych i w latach 1667 oraz 1778 poddany został gruntownej przebudowie. W zależności od Grodźca pozostał aż do 1870 roku, kiedy to parafia w Wielkich Górkach z dołączonymi Małymi Górkami ponownie została erygowana. Kościół został gruntownie odnowiony po ostatniej wojnie.

Kościół

Prezbiterium i węższa część nawy głównej pochodzą z XV wieku. W 1662 roku dobudowano szerszą część nawy głównej wraz z masywną kamienną wieżą. W drzwiach zakrystii na uwagę zasługuje późnogotycki kamienny portal z herbem Góreckich. Dawna chrzcielnica z XVI wieku fundacji Jana Góreckiego obecnie służy jako kropielnica przy wejściu do kościoła. Krzyż przy kropielnicy pochodzi z 1888 roku. Ambona barokowa z XVIII wieku. Ołtarz główny i wystrój kościoła pochodzą z XIX wieku. Polichromie braci Morawców z 1980 roku.

W niedostępnej krypcie kościoła znajdują się trumny ze szczątkami fundatorów kościoła z rodziny Góreckich.Przed kościołem sklepiona bramka z 1703 roku. W bramce płyty grobowe z herbami rodziny Góreckich z 1682 roku oraz ich następców Marklowskich. Grobowiec Erdmana Marklowskiego znajduje się w obejściu kościoła.

Proboszczowie

Bibliografia

Katalog Diecezji Katowickiej 1970, s. 189-194; opracowanie własne, JM