Parafia Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(uzupełnienie)
(dr)
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:
==Historia==
==Historia==
Zabytkowy kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich należy do najstarszych na Ziemi Cieszyńskiej. Wioska Górki znajduje się w spisie wiosek Księstwa Cieszyńskiego z roku 1305.
Zabytkowy kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich należy do najstarszych na Ziemi Cieszyńskiej. Wioska Górki znajduje się w spisie wiosek Księstwa Cieszyńskiego z roku 1305.
W księdze fundacyjnej biskupstwa wrocławskiego wymienione są Górki jedynie z dodatkiem, że należą do włodarza. O kościele parafialnym wspomina dopiero spis [[Świętopietrze|świętopietrza]] z 1447 roku. Poreformacyjne protokoły wizytacyjne nie zawierają żadnych konkretnych danych. Trudno więc o bliższe określenie daty powstania parafii. Można jedynie przypuszczać, że w okresie rozbudowy Górnych albo Małych Górek, czyli pod koniec XIV wieku, założono [[Parafia|parafię]]. W czasie [[Skutki Reformacji na Śląsku|reformacji]] ewangelicy zajęli kościół i po jego zwrocie w 1654 roku przyłączony został wraz z [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Brennej|Brenną]] do [[Parafia św. Bartłomieja w Grodźcu|Grodźca]] a Małe Górki do Lipowca. Był wtedy już murowany pw. Wszystkich Świętych i w latach 1667 oraz 1778 poddany został gruntownej przebudowie. W zależności od Grodźca pozostał aż do 1870 roku, kiedy to parafia w Wielkich Górkach z dołączonymi Małymi Górkami ponownie została erygowana. Kościół został gruntownie odnowiony po ostatniej wojnie.
W księdze fundacyjnej biskupstwa wrocławskiego wymienione są Górki jedynie z dodatkiem, że należą do włodarza. O kościele parafialnym wspomina dopiero spis [[Świętopietrze|świętopietrza]] z 1447 roku. Poreformacyjne protokoły wizytacyjne nie zawierają żadnych konkretnych danych. Trudno więc o bliższe określenie daty powstania parafii. Można jedynie przypuszczać, że w okresie rozbudowy Górnych albo Małych Górek, czyli pod koniec XIV wieku, założono [[Parafia|parafię]]. W czasie [[Skutki Reformacji na Śląsku|reformacji]] ewangelicy zajęli kościół i po jego zwrocie w 1654 roku przyłączony został wraz z [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Brennej|Brenną]] do [[Parafia św. Bartłomieja w Grodźcu|Grodźca]], a Małe Górki do [[Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Lipowcu|Lipowca]]. Był wtedy już murowany pw. Wszystkich Świętych i w latach 1667 oraz 1778 poddany został gruntownej przebudowie. W zależności od Grodźca pozostał aż do 1870 roku, kiedy to parafia w Wielkich Górkach z dołączonymi Małymi Górkami ponownie została erygowana. Kościół został gruntownie odnowiony po II wojnie światowej.


==Kościół==
==Kościół==
Linia 9: Linia 9:
[[Prezbiterium]] i węższa część nawy głównej pochodzą z XV wieku. W 1662 roku dobudowano szerszą część nawy głównej wraz z masywną kamienną wieżą. W drzwiach zakrystii na uwagę zasługuje późnogotycki kamienny portal z herbem Góreckich. Dawna chrzcielnica z XVI wieku fundacji Jana Góreckiego obecnie służy jako kropielnica przy wejściu do kościoła. Krzyż przy kropielnicy pochodzi z 1888 roku. Ambona barokowa z XVIII wieku. Ołtarz główny i wystrój kościoła pochodzą z XIX wieku. Polichromie braci Morawców z 1980 roku.  
[[Prezbiterium]] i węższa część nawy głównej pochodzą z XV wieku. W 1662 roku dobudowano szerszą część nawy głównej wraz z masywną kamienną wieżą. W drzwiach zakrystii na uwagę zasługuje późnogotycki kamienny portal z herbem Góreckich. Dawna chrzcielnica z XVI wieku fundacji Jana Góreckiego obecnie służy jako kropielnica przy wejściu do kościoła. Krzyż przy kropielnicy pochodzi z 1888 roku. Ambona barokowa z XVIII wieku. Ołtarz główny i wystrój kościoła pochodzą z XIX wieku. Polichromie braci Morawców z 1980 roku.  


W niedostępnej krypcie kościoła znajdują się trumny ze szczątkami fundatorów kościoła z rodziny Góreckich.Przed kościołem sklepiona bramka z 1703 roku. W bramce płyty grobowe z herbami rodziny Góreckich z 1682 roku oraz ich następców Marklowskich. Grobowiec Erdmana Marklowskiego znajduje się w obejściu kościoła.   
W niedostępnej krypcie kościoła znajdują się trumny ze szczątkami fundatorów kościoła z rodziny Góreckich. Przed kościołem sklepiona bramka z 1703 roku. W bramce płyty grobowe z herbami rodziny Góreckich z 1682 roku oraz ich następców Marklowskich. Grobowiec Erdmana Marklowskiego znajduje się w obejściu kościoła.   
*Na parafialnym cmentarzu spoczywa [[Kossak-Szczucka Zofia|Zofia Kossak-Szczucka]].
*Na cmentarzu za kościołem spoczywa rodzina Kossaków. Wśród nich znajduje się grób wielkiej polskiej pisarki  [[Kossak Zofia|Zofii Kossak]] – Szatkowskiej  i jej męża Zygmunta oraz pisarza ludowego  Walentego Krząszcza.
 
==Proboszczowie==
==Proboszczowie==
*[[Nidecki Józef|ks. Józef Nidecki]] (1907-1913)
*[[Nidecki Józef|ks. Józef Nidecki]] (1907-1913)
Linia 21: Linia 20:
==Bibliografia==
==Bibliografia==
Katalog Diecezji Katowickiej 1970, s. 189-194; opracowanie własne, JM
Katalog Diecezji Katowickiej 1970, s. 189-194; opracowanie własne, JM
[[Kategoria:Parafie - G]]
[[Kategoria:Parafie - G|Górki Wielkie]]
[[Kategoria:Dekanat skoczowski]]
[[Kategoria:Dekanat skoczowski]]
[[Kategoria:Kościoły i parafie diecezji bielsko-żywieckiej|G]]
[[Kategoria:Kościoły i parafie diecezji bielsko-żywieckiej|G]]

Aktualna wersja na dzień 23:20, 4 sty 2024

Gorki Wielkie22.jpg
Gorki Wielkie21.jpg

Historia

Zabytkowy kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich należy do najstarszych na Ziemi Cieszyńskiej. Wioska Górki znajduje się w spisie wiosek Księstwa Cieszyńskiego z roku 1305. W księdze fundacyjnej biskupstwa wrocławskiego wymienione są Górki jedynie z dodatkiem, że należą do włodarza. O kościele parafialnym wspomina dopiero spis świętopietrza z 1447 roku. Poreformacyjne protokoły wizytacyjne nie zawierają żadnych konkretnych danych. Trudno więc o bliższe określenie daty powstania parafii. Można jedynie przypuszczać, że w okresie rozbudowy Górnych albo Małych Górek, czyli pod koniec XIV wieku, założono parafię. W czasie reformacji ewangelicy zajęli kościół i po jego zwrocie w 1654 roku przyłączony został wraz z Brenną do Grodźca, a Małe Górki do Lipowca. Był wtedy już murowany pw. Wszystkich Świętych i w latach 1667 oraz 1778 poddany został gruntownej przebudowie. W zależności od Grodźca pozostał aż do 1870 roku, kiedy to parafia w Wielkich Górkach z dołączonymi Małymi Górkami ponownie została erygowana. Kościół został gruntownie odnowiony po II wojnie światowej.

Kościół

Prezbiterium i węższa część nawy głównej pochodzą z XV wieku. W 1662 roku dobudowano szerszą część nawy głównej wraz z masywną kamienną wieżą. W drzwiach zakrystii na uwagę zasługuje późnogotycki kamienny portal z herbem Góreckich. Dawna chrzcielnica z XVI wieku fundacji Jana Góreckiego obecnie służy jako kropielnica przy wejściu do kościoła. Krzyż przy kropielnicy pochodzi z 1888 roku. Ambona barokowa z XVIII wieku. Ołtarz główny i wystrój kościoła pochodzą z XIX wieku. Polichromie braci Morawców z 1980 roku.

W niedostępnej krypcie kościoła znajdują się trumny ze szczątkami fundatorów kościoła z rodziny Góreckich. Przed kościołem sklepiona bramka z 1703 roku. W bramce płyty grobowe z herbami rodziny Góreckich z 1682 roku oraz ich następców Marklowskich. Grobowiec Erdmana Marklowskiego znajduje się w obejściu kościoła.

  • Na cmentarzu za kościołem spoczywa rodzina Kossaków. Wśród nich znajduje się grób wielkiej polskiej pisarki Zofii Kossak – Szatkowskiej i jej męża Zygmunta oraz pisarza ludowego Walentego Krząszcza.

Proboszczowie

Bibliografia

Katalog Diecezji Katowickiej 1970, s. 189-194; opracowanie własne, JM