Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Przełajce

Pierwsze informacje o wsi Przełajka pochodzą z XII wieku. W 1313 roku wieś była osadzona na prawie niemieckim, a jej nazwa brzmiała: Przelaya, Prelayka. W tamtych czasach była to wieś książęca. Jej ludność zajmowała się głównie rolnictwem. Pod koniec wieku XIII Przełajkę przejęła rodzina Henckel von Donnersmarck. W 1821 roku wieś została przyłączona do parafii w Czeladzi, a następnie parafii św. Michała Archanioła w Michałkowicach.

W połowie XIX wieku powstały pierwsze plany budowy kościoła. Pierwsze zbiórki pieniędzy prowadzono już w 1886 roku. Oficjalna uchwała o budowie kościoła została podjęta w 1912 roku na posiedzeniu rady gminy. Wtedy to też powołano towarzystwo zbierania funduszy na budowę świątyni w Przełajce. W dużym stopniu przyczynił się do tego ks. Maksymilian Gerlin – ówczesny proboszcz parafii w Michałkowicach. Uzyskał on aprobatę dyrektora zakładów „Zjednoczone Huty Królewska i Laura” Ewalda. Zarząd huty zdecydował się dofinansować tę inicjatywę w wysokości 20 tys. marek. 8 grudnia 1918 młynarz Stanisław Morawiec ofiarował 2morgi gruntu. Po licznych zbiórkach pieniędzy udało się na budowę kościoła na Przełajce zebrać 140 tys. marek. W 1919 roku zdecydowano się zwrócić o zgodę do oficjalnych władz powiatowych. Na początku władze podeszły do tego pomysłu bardzo sceptycznie. W planie budowy nie znalazło się nazwisko projektanta, a dodatkowo władze chciały by parafia obejmowała także pobliski Bańgów. Mieszkańcy tych dwóch dzielnic Siemianowic mieliby do kościoła bardzo blisko.

W 1940 roku ówczesny administrator parafii w Michałkowicach ks. Konrad Krawczyk zwrócił się do kurii biskupiej o możliwość odprawiania niedzielnej mszy św. w przydrożnej kaplicy. Kuria wyraziła zgodę podając przy tym odpowiednie warunki. W kaplicy miał zostać urządzony ołtarz. Ponadto miało się tutaj znaleźć trzech duchownych. Pierwszym mianowanym kapłanem-lokalistą w Przełajce został ks. Ewald Kasperczyk. Jego priorytetem stała się rozbudowa kaplicy. W 1943 roku odbyła się pierwsza wizytacja kanoniczna i wtedy to wyrażono uznanie dla pracy duszpasterskiej ks. Kasperczyka. Zlecono mu także zaprowadzenie osobnych ksiąg metrykalnych chrztów, ślubów, zgonów oraz intencji mszalnych i zapowiedzi. W 1947 roku nowym lokalistą parafii został ks. Wilhelm Kopiec. Dzięki jego inicjatywie w Przełajce poświęcono kamień węgielny i zgłębiono fundamenty. Prace budowlane postępowały bardzo szybko. 2 września 1951 kościół był już wybudowany. Tego samego dnia poświęcił go bp Herbert Bednorz. Sześć lat później, 28 maja 1957 w Przełajce erygowano samodzielną parafię. Konsekracji kościoła w 1961 roku dokonał biskup Juliusz Bieniek.

Wnętrze kościoła zaprojektował Eugeniusz Samek. Witraże w kaplicy chrzcielnej są autorstwa Wiktora Ostrzołka, a projektantem całego kościoła został Jan Kapołka. W budowę zaangażowało się wielu parafian. Także dzięki ich wysiłkom postawiono probostwo. Większość sprzętów i szat liturgicznych sprowadzono z kaplicy im. Odrowążów w Chorzowie. Tam były one używane do 1939 roku. Na działce przekazanej przez p.Korfantych zorganizowano cmentarz. Znajduje się on w odległości ok. 10 metrów od kościoła. Obecnie parafia liczy ok. 800 wiernych.

Proboszczowie

• ks. Ewald Kasperczyk lokalista (1942-1944)
• ks. Ludwik Niemiec lokalista (1944-1947)
• ks. Wilhelm Kopiec lokalista (1947-1957), proboszcz (1957-1993)
• ks. Jan Klimza (1993-nadal)

Bibliografia

M. Rzepka, Diecezja się kończy w Przełajce. Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, GN 2004, nr 21 (dodatek katowicki), s. 28; Janeczek„Od Sancovic do Siemianowic”. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Przełajce 388-392; M. Dreus „Kościoły Siemianowic Śląskich”. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Przełajce 44-47; Schematyzm Archidiecezji Katowickiej, Katowice 2005, cz. II