Parafia Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(korekta)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:KochlowiceZewnatrz.jpg|300px|thumb|right]]
[[Plik:KochlowiceZewnatrz.jpg|300px|thumb|right]]


Nazwa Kochłowice być może pochodzi od polskiego słowa „chochoł”. Słowo to oznacza „czub”, a tak nazywano ludzi, którzy nosili „czubatą rozwichrzoną czuprynę”. W 1204 roku napotykamy się w dokumentach na imię „Kochel”. Pierwsza wzmianka o Kochłowicach pojawia się w 1360 roku. Od momentu powstania aż do XIX wieku Kochłowice były wsią, a ludność utrzymywała się z roli. W tymże wieku Kochłowice przekształcają się w samodzielne miasto, w którym dominuje przemysł górniczy. Prawa miejskie Kochłowice straciły w 1951 roku, stając się częścią miasta Nowy Bytom, a w 1959 roku weszły w skład miasta Ruda Śląska.
Pierwsza wzmianka o Kochłowicach pochodzi z 1360 roku. Początkowo była to wieś, a ludność utrzymywała się z pracy na roli. W XIX wieku Kochłowice przekształciły się w samodzielne miasto, w którym dominował przemysł górniczy. W 1951 roku straciły prawa miejskie, stając się częścią miasta Nowy Bytom, a w 1959 roku weszły w skład miasta Ruda Śląska. Nazwa Kochłowice pochodzi prawdopodobnie od polskiego słowa „chochoł”, które oznacza „czub”, a tak nazywano ludzi, którzy nosili „czubatą rozwichrzoną czuprynę”. W  dokumentach z 1204 roku pojawia się imię „Kochel”.


Kochłowice zawdzięczają zbudowanie kościoła [[Reformacja|reformacji]] luterańskiej. W tym czasie obszar Kochłowic należał do margrabiego Hohenzollerna, pana ziemi bytomskiej, który był wyznania protestanckiego. Budynek kościelny (kaplica-zbór) został wzniesiony z polecenia tegoż margrabiego około 1590 roku. Kochłowicką kaplicę luterańską zbudowano około 1590 roku. Ta drewniana kaplica administrowana była najpierw przez predykanta luterańskiego, rezydującego przy [[parafia św. Marii Magdaleny w Bielszowicach|kościele w Bielszowicach]]. Od 1616 roku w Kochłowicach był już osobny pastor. W tym czasie usunięto z kościoła obrazy, chorągwie, zniszczono cyborium. Ostatnim predykantem luterańskim był [[Maternius Adam|Adam Maternius]] w latach 1628-1629. Po [[Rekatolicyzacja|rekatolicyzacji]] kaplica była czasowo zamknięta lub czasowo administrowana przez katolickiego proboszcza z Bielszowic. Około 1648 roku biskup krakowski zezwolił na formalną zmianę charakteru kaplicy na kościół parafialny. Należy uważać, że dopiero od 1648 roku istnieje w Kochłowicach kościół parafialny i kanonicznie przez biskupa erygowana parafia.  
Kochłowice zawdzięczają zbudowanie kościoła [[Reformacja|reformacji]] luterańskiej. W tym czasie obszar Kochłowic należał do margrabiego Hohenzollerna, pana ziemi bytomskiej, który był wyznania protestanckiego. Budynek kościelny (kaplica-zbór) został wzniesiony z polecenia margrabiego około 1590 roku. Kochłowicką kaplicę luterańską zbudowano około 1590 roku. Ta drewniana kaplica administrowana była najpierw przez predykanta luterańskiego, rezydującego przy [[parafia św. Marii Magdaleny w Bielszowicach|kościele w Bielszowicach]]. Od 1616 roku w Kochłowicach był już osobny pastor. W tym czasie usunięto z kościoła obrazy, chorągwie, zniszczono cyborium. Ostatnim predykantem luterańskim był [[Maternius Adam|Adam Maternius]] (w latach 1628-1629). Po [[Rekatolicyzacja|rekatolicyzacji]] kaplica była czasowo zamknięta lub czasowo administrowana przez katolickiego proboszcza z Bielszowic. Około 1648 roku biskup krakowski zezwolił na zmianę charakteru kaplicy na kościół parafialny - kanonicznie erygowana przez biskupa parafia i kościół parafialny formalnie istnieją więc dopiero od 1648 roku.  


Pod koniec XIX wieku Kochłowice jako gmina rozrastały się. Liczba mieszkańców podwoiła się. Rodziło się w Kochłowicach bardzo dużo dzieci, a poza tym przyjeżdżała ludność napływowa, która chciała pracować w górnictwie. Większość nowej ludności była wyznania rzymskokatolickiego, więc mały kościółek parafialny nie mógł już pomieścić tak dużej ilości ludzi. Dlatego w 1886 roku ks. Matysiok chciał wybudować nowy kościół, jednakże koniunktura w przemyśle górniczym załamała się i trzeba było plany budowy kościoła odłożyć na plan dalszy. Nowy kościół zaczęto budować w 1900 roku. Proboszczem był wtedy ks. [[Tunkel Ludwik|Ludwik Tunkel]]. 18 kwietnia 1900 poświęcił on kamień węgielny pod tenże kościół. Budowa kościoła trwała do września 1902 roku, kiedy to został zbudowany trójnawowy kościół, pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej. Zaprojektował go [[Schneider Ludwig|Ludwig Schneider]]. Kościół został wybudowany w stylu łączącym neoromański i neogotycki na planie krzyża. W kościele na jednym nabożeństwie pomieści się 5 tys. ludzi, a 700 może zająć miejsce siedzące. Witraże kościelne zamówiono w firmie Mayer z Monachium, figury ewangelistów we Wrocławiu, organy zaś w firmie Sohlag und Sondr ze Świdnicy. Obrazy ołtarzowe Trójcy Przenajświętszej, Serca Pana Jezusa oraz obrazy [[Św. Barbara|św. Barbary]] i Matki Boskiej Niepokalanej wykonał artysta [[Wałdawski Julian|Julian Wałdawski]] z Wrocławia, który był też twórcą obrazów Drogi Krzyżowej. Kościół posiada 6 dzwonów.
Pod koniec XIX wieku gmina Kochłowice rozrastała się. Liczba mieszkańców się podwoiła. Rodziło się w Kochłowicach bardzo dużo dzieci, a poza tym przyjeżdżała ludność napływowa do pracy w górnictwie. Większość nowej ludności była wyznania rzymskokatolickiego, więc mały kościółek parafialny nie mógł już pomieścić tak dużej ilości ludzi. Z tego powodu w 1886 roku ks. Matysiok postanowił wybudować nowy kościół, jednakże koniunktura w przemyśle górniczym załamała się i trzeba było plany budowy kościoła odłożyć na plan dalszy. Nowy kościół zaczęto budować w 1900 roku. Proboszczem był wtedy ks. [[Tunkel Ludwik|Ludwik Tunkel]]. 18 kwietnia 1900 poświęcił on kamień węgielny pod tenże kościół. Budowa trójnawowego kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej trwała do września 1902 roku . Zaprojektował go [[Schneider Ludwig|Ludwig Schneider]], a wybudował Fedor Wieczorek z Królewskiej Huty. Głównymi dobrodziejami byli zwykli ludzie (robotnicy, rolnicy, kupcy i rzemieślnicy), którzy dawali regularne datki na budowę nowej świątyni.  


Jeżeli chodzi o wnętrze świątyni to warto zwrócić uwagę na obraz Matki Bożej w jasnogórskiej ikonie. Obraz ten w Częstochowie zakupiło małżeństwo Kołodziejów. Wniesiony został do kościoła uroczyście w dniu 22 sierpnia 1901 roku. Kościół wybudował Fedor Wieczorek z Królewskiej Huty. Głównymi dobrodziejami byli zwykli ludzie (robotnicy, rolnicy, kupcy i rzemieślnicy), którzy dawali regularne datki na budowę nowej świątyni.
Kościół został wybudowany w stylu łączącym style neoromański i neogotycki na planie krzyża. Kościół mieści 5 tys. ludzi, w tym 700 może zająć miejsce siedzące. Witraże kościelne zamówiono w firmie Mayer z Monachium, figury ewangelistów we Wrocławiu, organy zaś w firmie Sohlag und Sondr ze Świdnicy. Obrazy ołtarzowe Trójcy Przenajświętszej, Serca Pana Jezusa oraz obrazy [[Św. Barbara|św. Barbary]] i Matki Boskiej Niepokalanej wykonał artysta [[Wałdawski Julian|Julian Wałdawski]] z Wrocławia, który był też twórcą obrazów drogi krzyżowej. Kościół posiada 6 dzwonów. Jeżeli chodzi o wnętrze świątyni to warto zwrócić uwagę na obraz Matki Bożej w jasnogórskiej ikonie. Obraz ten zakupiło w Częstochowie małżeństwo Kołodziejów. Wniesiony został do kościoła uroczyście 22 sierpnia 1901 roku. W 1965 roku ołtarz został ustawiony frontem do ludu. W 1980 roku z inicjatywy parafii poświęcono figurę św. Barbary w kopalniach Nowy Wirek i Śląsk. W 1983 roku rozpoczęto budowę domu katechetycznego. W 1990 roku bp [[Zimoń Damian|Damian Zimoń]] przywrócił do kultu Bożego kościół NMP z Lourdes i ustanowił w nim codzienną adorację Najświętszego Sakramentu. Rok później poświęcony został dom parafialny. W ostatnich latach wskutek szkód górniczych kościół zaczął popadać w ruinę i musiał zostać gruntownie wyremontowany. Obecnie Kochłowice liczą 13300 mieszkańców w tym 13100 katolików. Kronika parafialna prowadzona jest od 1958 roku.  
 
W 1965 roku ołtarz został ustawiony frontem do ludu. W 1980 roku z inicjatywy parafii poświęcono figurę św. Barbary w kopalniach Nowy Wirek i Śląsk. W 1983 roku rozpoczęto budowę domu katechetycznego. W 1990 roku bp [[Zimoń Damian|Damian Zimoń]] przywrócił do kultu Bożego kościół NMP z Lourdes i ustanowił w nim codzienną adorację Najświętszego Sakramentu. Rok później poświęcony został Dom Parafialny. W ostatnich latach wskutek szkód górniczych kościół zaczął popadać w ruinę i musiał zostać gruntownie wyremontowany. Obecnie Kochłowice liczą 13.300 mieszkańców z czego katolików jest 13.100. Kronika parafialna prowadzona jest od 1958 roku.  


Na terenie należącym do parafii znajdują się cztery obiekty sakralne:
Na terenie należącym do parafii znajdują się cztery obiekty sakralne:

Wersja z 09:39, 1 maj 2010

KochlowiceZewnatrz.jpg

Pierwsza wzmianka o Kochłowicach pochodzi z 1360 roku. Początkowo była to wieś, a ludność utrzymywała się z pracy na roli. W XIX wieku Kochłowice przekształciły się w samodzielne miasto, w którym dominował przemysł górniczy. W 1951 roku straciły prawa miejskie, stając się częścią miasta Nowy Bytom, a w 1959 roku weszły w skład miasta Ruda Śląska. Nazwa Kochłowice pochodzi prawdopodobnie od polskiego słowa „chochoł”, które oznacza „czub”, a tak nazywano ludzi, którzy nosili „czubatą rozwichrzoną czuprynę”. W dokumentach z 1204 roku pojawia się imię „Kochel”.

Kochłowice zawdzięczają zbudowanie kościoła reformacji luterańskiej. W tym czasie obszar Kochłowic należał do margrabiego Hohenzollerna, pana ziemi bytomskiej, który był wyznania protestanckiego. Budynek kościelny (kaplica-zbór) został wzniesiony z polecenia margrabiego około 1590 roku. Kochłowicką kaplicę luterańską zbudowano około 1590 roku. Ta drewniana kaplica administrowana była najpierw przez predykanta luterańskiego, rezydującego przy kościele w Bielszowicach. Od 1616 roku w Kochłowicach był już osobny pastor. W tym czasie usunięto z kościoła obrazy, chorągwie, zniszczono cyborium. Ostatnim predykantem luterańskim był Adam Maternius (w latach 1628-1629). Po rekatolicyzacji kaplica była czasowo zamknięta lub czasowo administrowana przez katolickiego proboszcza z Bielszowic. Około 1648 roku biskup krakowski zezwolił na zmianę charakteru kaplicy na kościół parafialny - kanonicznie erygowana przez biskupa parafia i kościół parafialny formalnie istnieją więc dopiero od 1648 roku.

Pod koniec XIX wieku gmina Kochłowice rozrastała się. Liczba mieszkańców się podwoiła. Rodziło się w Kochłowicach bardzo dużo dzieci, a poza tym przyjeżdżała ludność napływowa do pracy w górnictwie. Większość nowej ludności była wyznania rzymskokatolickiego, więc mały kościółek parafialny nie mógł już pomieścić tak dużej ilości ludzi. Z tego powodu w 1886 roku ks. Matysiok postanowił wybudować nowy kościół, jednakże koniunktura w przemyśle górniczym załamała się i trzeba było plany budowy kościoła odłożyć na plan dalszy. Nowy kościół zaczęto budować w 1900 roku. Proboszczem był wtedy ks. Ludwik Tunkel. 18 kwietnia 1900 poświęcił on kamień węgielny pod tenże kościół. Budowa trójnawowego kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej trwała do września 1902 roku . Zaprojektował go Ludwig Schneider, a wybudował Fedor Wieczorek z Królewskiej Huty. Głównymi dobrodziejami byli zwykli ludzie (robotnicy, rolnicy, kupcy i rzemieślnicy), którzy dawali regularne datki na budowę nowej świątyni.

Kościół został wybudowany w stylu łączącym style neoromański i neogotycki na planie krzyża. Kościół mieści 5 tys. ludzi, w tym 700 może zająć miejsce siedzące. Witraże kościelne zamówiono w firmie Mayer z Monachium, figury ewangelistów we Wrocławiu, organy zaś w firmie Sohlag und Sondr ze Świdnicy. Obrazy ołtarzowe Trójcy Przenajświętszej, Serca Pana Jezusa oraz obrazy św. Barbary i Matki Boskiej Niepokalanej wykonał artysta Julian Wałdawski z Wrocławia, który był też twórcą obrazów drogi krzyżowej. Kościół posiada 6 dzwonów. Jeżeli chodzi o wnętrze świątyni to warto zwrócić uwagę na obraz Matki Bożej w jasnogórskiej ikonie. Obraz ten zakupiło w Częstochowie małżeństwo Kołodziejów. Wniesiony został do kościoła uroczyście 22 sierpnia 1901 roku. W 1965 roku ołtarz został ustawiony frontem do ludu. W 1980 roku z inicjatywy parafii poświęcono figurę św. Barbary w kopalniach Nowy Wirek i Śląsk. W 1983 roku rozpoczęto budowę domu katechetycznego. W 1990 roku bp Damian Zimoń przywrócił do kultu Bożego kościół NMP z Lourdes i ustanowił w nim codzienną adorację Najświętszego Sakramentu. Rok później poświęcony został dom parafialny. W ostatnich latach wskutek szkód górniczych kościół zaczął popadać w ruinę i musiał zostać gruntownie wyremontowany. Obecnie Kochłowice liczą 13300 mieszkańców w tym 13100 katolików. Kronika parafialna prowadzona jest od 1958 roku.

Na terenie należącym do parafii znajdują się cztery obiekty sakralne:

  • Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes. Kościół ten aż do 1902 roku pełnił funkcję kościoła parafialnego. Po wybudowaniu nowej świątyni patronat oraz rada parafialna orzekły, że kościół już jako zabytek ma nadal służyć wiernym. W 1904 roku kościół został wyremontowany, a parafianie ufundowali grotę lurdzką,
  • Kaplica w domu zakonnym Sióstr Boromeuszek,
  • Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego w „ Parku Pamięci”,
  • Kaplica pw. św. O. Pio na probostwie.

Z parafii pochodzi 58 kapłanów, a najsłynniejszym z nich jest ks. Wilhelm Pluta wyświęcony w 1934 roku, a który w 1958 roku został ustanowiony biskupem gorzowskim.

Proboszczowie

Bibliografia

J. Kołodziej, Historia parafii Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach w latach 1925-1990, Katowice 1991, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; A. Badura, Parafia kochłowicka i jej mieszkańcy w źródłach historycznych XVII i XVIII wieku, [w:] Materiały do dziejów Rudy Śląskiej, Ruda Śląska 2007, s. 54-61; L. Musioł, Kochłowice. Z dziejów gminy i parafii, Kochłowice 1964; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 166-167; Parafia stoi swoimi wspólnotami, Kochłowice, GN 1996, nr 34, (dodatek katowicki), s. 13; M. Rzepka, Decydująca jest świętość rodzin, 350-lecie parafii Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach, GN 1998, nr 46, (dodatek katowicki), s. 17; D. Głazek, Domus Celeberrima Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 218.