Parafia Matki Bożej Szkaplerznej i św. Piusa X w Jejkowicach

Z e-ncyklopedia
Jejkowice.jpg

Historia

Parafię Matki Bożej Szkaplerznej i św. Piusa X stanowią dwie miejscowości - Jejkowice i Zebrzydowice. W administracji kościelnej należały one początkowo do wspólnoty Matki Bożej Bolesnej w Rybniku. Ze względu na znaczną odległość od kościoła parafialnego zgodę na utworzenie odrębnej placówki duszpasterskiej udzielił ks. dziekan Tomasz Reginek, wówczas proboszcz w Rybniku.

W Jejkowicach została wybudowana niewielka kaplica, w której w latach 1925-1926 najpierw nabożeństwa nieszporów, a potem w co drugą niedzielę msze św. odprawiał ks. Ryszard Broda, wikariusz w Rybniku. Wiernych jednak ciągle przybywało, dlatego pomyślano o budowie kościoła. Pierwsze zebranie w tej sprawie miało miejsce wiosną 1929, a przewodniczył mu ks. Broda. Większość zgromadzonych obawiała się jednak obciążeń finansowych związanych z postawieniem obiektu. Zebranie zakończyło się więc sprzeciwem wiernych.

Jeden z mieszkańców wsi - Antoni Oleś - postanowił mimo wszystko doprowadzić do pozytywnego zakończenia sprawy. Po zawarciu porozumienia z naczelnikiem chodził po wszystkich jejkowickich i zebrzydowickich domach, zbierając podpisy. Okazało się, że większość mieszkańców popiera pomysł i zgadza się na budowę kościoła. Lista ta została przedstawiona ks. dziekanowi Reginkowi i odbyło się kolejne zebranie, którego członkowie opowiedzieli się za budową kościoła. Ziemie zakupiono od jednego z mieszkańców wsi. Kościół planowano wybudować w miejscu dawnej karczmy.

Pierwszy kościół

Od wiosny 1929 roku do Jejkowic zaczął dojeżdżać ks. Jan Jarząbek. Kuria diecezjalna i Urząd Wojewódzki w Katowicach zatwierdziły plany budowy. Parafianie pomagali w przebudowie. Pewien emeryt górniczy kupił stacje Drogi Krzyżowej. Ks. wikary Jarząbek organizował zbiórki pieniędzy w sąsiadujących parafiach. Przebudowa karczmy została zakończona latem 1929 roku, a 5 sierpnia tegoż roku kuria diecezjalna erygowała kurację Jejkowice. Nowa placówka duszpasterska otrzymała samodzielnego duszpasterza i została włączona do dekanatu rybnickiego.

Pierwszym duszpasterzem liczącej 2300 wiernych kuracji został ks. Jan Jarząbek. 15 sierpnia 1929 kościół otrzymał wezwanie Matki Bożej Szkaplerznej. Obok wybudowano wieżę, w której umieszczono trzy dzwony wykonane w ludwisarni Karola Szwabe w Białej. Fundatorem dwóch z nich był Jakub Żyła. Podczas okupacji dwa dzwony zostały zabrane przez Niemców; trzeci uległ zniszczeniu podczas działań frontowych w 1945 roku. Jesienią 1935 roku zakupiono też ziemie pod nowy kościół, ale z jego budową trzeba było zaczekać do 1948 roku. Cmentarz z kolei powstał na ziemi podarowanej w zamian za odprawienie przez następne 50 lat dwóch mszy w ciągu roku w intencji dobroczyńcy.

W czasie przejścia frontu w 1945 roku kościół, probostwo i 85% miejscowości zostało zniszczone. Na prośbę proboszcza ks. Jarząbka kuria diecezjalna zezwoliła na odprawianie mszy i nabożeństw w szkole oraz w kaplicy zebrzydowickiej.

Nowy kościół

7 maja 1945 kopalnia "Ignacy" w Niewiadomiu - w ramach pożyczki - zgodziła się na odstąpienie jednego z baraków. Obiekt został szybko rozmontowany i ustawiony na miejscu, które zostało zakupione już w 1935 roku. Dzięki temu już pod koniec lipca 1945 roku można było odprawić uroczystą sumę odpustową. Ciągle też myślano o budowie nowego lub odbudowaniu starego kościoła. Po rezygnacji ks. Jarząbka, budową zajął się ks. Karol Orliński. Stary kościół został rozebrany, a plany budowy nowego zakładały, że będzie to kościół w stylu neogotyckim. Projekt architektoniczny opracował inż. Jan Affa, konstrukcyjny zaś inż. Andrzej Kotas. Ogólny koszt budowy kościoła w sumie wyniósł 16.448.187 zł.

Po zatwierdzeniu planów przez kurię diecezjalną 8 kwietnia 1948 ruszyły prace przy budowie nowego kościoła. Pomimo wielu trudności, w tym również zmęczenia budową samych parafian budowla stanęła już jesienią 1949 roku. Jej poświęcenia 23 października tegoż roku dokonał bp Stanisław Adamski. Eklektyczny, bazylikowy z absydą oraz wysoką wieżą z krenelażem i sterczynami obiekt przez lata wzbogacał swój wystrój wewnętrzny. Szczególną uwagę zwraca ołtarz główny ze sceną adoracji Matki Bożej Szkaplerznej z Dzieciątkiem, wykonany przez pracownika Akademii Sztuk Pięknych J. Potempę. On również jest autorem dwóch ołtarzy bocznych - Serca Pana Jezusa i św. Barbary.

28 maja 1957 została ustanowiona parafia w Jejkowicach. W 1964 roku do kościoła zostały wprowadzone relikwie św. Piusa X. Stąd też obecnie parafia posiada dwa wezwania - Matki Bożej Szkaplerznej i św. Piusa X. W 1983 roku oddano do użytku dom katechetyczny. Kronika parafialna natomiast jest prowadzona od 1972 roku.

Stowarzyszenia działające na terenie parafii

Gazetka parafialna

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret ustanawiający lokalię w Jejkowicach, WD 1929, nr 7, s. 58-59; Katalog Archidiecezji Katowickiej, 1996; L. Ryszka, Dzieje Jejkowic, Jejkowice 1999; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 153-154; J. Smołka, Dziesięcioletni plan pracy duszpasterskiej parafii Jejkowice, mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; M. Sarapkiewicz, Na wojennych zgliszczach, Tygodnik Rybnicki 2012, nr 18 (286), s. 9.