Parafia Matki Bożej Szkaplerznej w Brzeźcach: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
Nie podano opisu zmian
(dr)
(Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
Parafia w Brzeźcach występuje w spisie świętopietrza z 1326 roku wraz z komentarzem, że tamtejszy proboszcz Konrad nie płaci należnej daniny i jest ekskomunikowany. Oznaczać to może, że była to parafia od dłuższego czasu zorganizowana w obrębie dekanatu oświęcimskiego i erygowana jeszcze w drugiej połowie XIII wieku.
==Historia==
Brzeźce to sołectwo wchodzące w skład Gminy  - Pszczyna. Powierzchnia Brzeźc obejmuje 7,5 km kw. Liczba mieszkańców wynosi ok. 1020. Wioska powstała nad rzeką Pszczynką w końcu XIII wieku w ramach kolonizacji ziemi pszczyńskiej prowadzonej przez książąt raciborskich. Ważnym wydarzeniem w historii miejscowości było powstrzymanie 1 września 1939 natarcia niemieckiej 5 Dywizji Pancernej przez polskich żołnierzy 6 Dywizji Piechoty.
==Parafia==
Parafia w Brzeźcach występuje w spisie [[Świętopietrze|świętopietrza]] z 1326 roku wraz z komentarzem, że tamtejszy proboszcz Konrad nie płaci należnej daniny i jest ekskomunikowany. Oznaczać to może, że była to parafia od dłuższego czasu zorganizowana w obrębie dekanatu oświęcimskiego i erygowana jeszcze w drugiej połowie XIII wieku. Parafia należała do dekanatu pszczyńskiego, a swoim zakresem terytorialnym od początku obejmowała dwie osady: Brzeźce oraz Wisłę Polską (dziś Wisła Wielka). Pod koniec XVI wieku do parafii przyłączona został wieś Kobielice. Te trzy wsie wchodziły w skład parafii aż do 1925 roku, kiedy to w [[Parafia Trójcy Przenajświętszej w Wiśle Wielkiej|Wiśle Wielkiej]] zdecydowano o utworzeniu samodzielnej parafii.  


W 1928 roku w obręb parafii w Brzeźcach wszedł Mizerów, który przez wiele lat stanowił sporne terytorium pomiędzy parafiami w Suszcu i w Brzeźcach. W 1989 roku  ustanowiono [[Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Kobielicach|Kobielice]] samodzielną parafią, tym samym parafia w Brzeźcach przybrała kształt terytorialny obowiązujący do dziś, obejmując Brzeźce oraz Mizerów. W dziejach parafii istniały trzy kościoły, wznoszone na ty samym miejscu. Pierwotnie kościół miał tytuł św. Jakuba i Filipa, a od I połowy XVIII wieku Matki Bożej Szkaplerznej. Pierwszy drewniany kościół wybudowano ok. 1300 roku, po jego rozbiórce w XVI wieku wzniesiono kolejny - drewniany. Z tego okresu pochodzi najprawdopodobniej znajdujący się tutaj do dziś tryptyk. Jego powstanie datowane jest na około 1480 rok. Ostatni drewniany kościół rozebrano w 1902 roku. Zbudowano tymczasową kaplicę i przystąpiono do prac przygotowawczych pod budowę nowego, murowanego kościoła. Właściwe prace budowlane rozpoczęto w 1907 roku, a poświęcenia kościoła dokonano 18 lipca 1909. Ten neogotycki trójnawowy kościół z transeptem, wielobocznym zamkniętym [[prezbiterium]] i wieżą na wschodzie jest jednym z najokazalszych  na ziemi pszczyńskiej. Centralnym zabytkiem w kościele jest wspomniany tryptyk z XV wieku, ponadto zachowane są liczne fragmenty barokowego ołtarza.
==Grupy parafialne==
*[[Trzeci Zakon Franciszkański|Wspólnota Franciszkańskiego Zakonu Świeckich]], powstała na początku XIX wieku i nadal funkcjonuje
*Ministranci i lektorzy
*[[Dzieci Maryi]]
*Rada parafialna
*Zespół charytatywny
*[[Żywy Różaniec|Róże różańcowe]]
*[[Trzeci Zakon Karmelitański|Czciciele Szkaplerza świętego]]
*Szafarze Komunii św.
*[[Apostolstwo Dobrej Śmierci]]
*[[Ruch Szensztacki]]
==Czasopismo parafialne==
*[[Szkaplerz - pismo parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Brzeźcach|Szkaplerz]].
Pismo nawiązuje do żywych tradycji Szkaplerza Świętego, który noszony jest przez część parafian.
==Kapliczki i krzyże przydrożne==
*[[Kapliczki i krzyże przydrożne w Brzeźcach]]
== Proboszczowie ==
== Proboszczowie ==
*[[Ruhnau Franciszek|ks. Franciszek Ruhnau]] (1924-1940)
*[[Ruhnau Franciszek|ks. Franciszek Ruhnau]] (1910-1923)
*[[Migdalski Wojciech|ks. Wojciech Migdalski]] administrator (1923-1924)
*[[Ruhnau Franciszek|ks. Franciszek Ruhnau]] (1924-1940)  
*[[Godziek Augustyn|ks. Augustyn Godziek CM]] administrator (1941-1945)
*[[Godziek Augustyn|ks. Augustyn Godziek CM]] administrator (1941-1945)
*[[Sorek Jan|ks. Jan Sorek]] administrator (1945-1950)
*[[Sorek Jan|ks. Jan Sorek]] administrator (1945-1950)
Linia 8: Linia 31:
*[[Jaskółka Tadeusz|ks. Tadeusz Jaskółka]] (1974-1984)
*[[Jaskółka Tadeusz|ks. Tadeusz Jaskółka]] (1974-1984)
*[[Anczok Ryszard|ks. Ryszard Anczok]] (1984-1991)
*[[Anczok Ryszard|ks. Ryszard Anczok]] (1984-1991)
*[[Sprot Stefan|k. Stefan Sprot]] (1991-nadal)
*[[Sprot Stefan|ks. Stefan Sprot]] (1991-2012)
 
*[[Matera Karol|ks. Karol Matera]] (2012-2017)
*[[Ahnert Andrzej|ks. Andrzej Ahnert]] (2017-nadal)
==Bibliografia==
==Bibliografia==
F. Maroń, Rozwój sieci parafialnej diecezji katowickiej do końca XV w., SSHT 2 (1969), s. 101-168.
Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1928, nr 5, s. 33; G. Sztoler, Brzeźce. Monografia historyczna parafii i wsi, Pszczyna 1999; F. Maroń, Rozwój sieci parafialnej diecezji katowickiej do końca XV w., SSHT 2 (1969), s. 101-168; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 92-93; A. Burda-Szostek, Nikt tu nie jest sam. Brzeźce - Parafia Matki Boskiej Szkaplerznej, GN 2004, nr 50, (dodatek katowicki), s. 8.
 
 
{{Dekanaty}}
{{Dekanaty}}
[[Kategoria:Parafie - B|Brzeźce]]
[[Kategoria:Parafie - B|Brzeźce]]
[[Kategoria:Dekanat Suszec|Brzeźce]]

Wersja z 13:23, 1 lip 2020

Historia

Brzeźce to sołectwo wchodzące w skład Gminy - Pszczyna. Powierzchnia Brzeźc obejmuje 7,5 km kw. Liczba mieszkańców wynosi ok. 1020. Wioska powstała nad rzeką Pszczynką w końcu XIII wieku w ramach kolonizacji ziemi pszczyńskiej prowadzonej przez książąt raciborskich. Ważnym wydarzeniem w historii miejscowości było powstrzymanie 1 września 1939 natarcia niemieckiej 5 Dywizji Pancernej przez polskich żołnierzy 6 Dywizji Piechoty.

Parafia

Parafia w Brzeźcach występuje w spisie świętopietrza z 1326 roku wraz z komentarzem, że tamtejszy proboszcz Konrad nie płaci należnej daniny i jest ekskomunikowany. Oznaczać to może, że była to parafia od dłuższego czasu zorganizowana w obrębie dekanatu oświęcimskiego i erygowana jeszcze w drugiej połowie XIII wieku. Parafia należała do dekanatu pszczyńskiego, a swoim zakresem terytorialnym od początku obejmowała dwie osady: Brzeźce oraz Wisłę Polską (dziś Wisła Wielka). Pod koniec XVI wieku do parafii przyłączona został wieś Kobielice. Te trzy wsie wchodziły w skład parafii aż do 1925 roku, kiedy to w Wiśle Wielkiej zdecydowano o utworzeniu samodzielnej parafii.

W 1928 roku w obręb parafii w Brzeźcach wszedł Mizerów, który przez wiele lat stanowił sporne terytorium pomiędzy parafiami w Suszcu i w Brzeźcach. W 1989 roku ustanowiono Kobielice samodzielną parafią, tym samym parafia w Brzeźcach przybrała kształt terytorialny obowiązujący do dziś, obejmując Brzeźce oraz Mizerów. W dziejach parafii istniały trzy kościoły, wznoszone na ty samym miejscu. Pierwotnie kościół miał tytuł św. Jakuba i Filipa, a od I połowy XVIII wieku Matki Bożej Szkaplerznej. Pierwszy drewniany kościół wybudowano ok. 1300 roku, po jego rozbiórce w XVI wieku wzniesiono kolejny - drewniany. Z tego okresu pochodzi najprawdopodobniej znajdujący się tutaj do dziś tryptyk. Jego powstanie datowane jest na około 1480 rok. Ostatni drewniany kościół rozebrano w 1902 roku. Zbudowano tymczasową kaplicę i przystąpiono do prac przygotowawczych pod budowę nowego, murowanego kościoła. Właściwe prace budowlane rozpoczęto w 1907 roku, a poświęcenia kościoła dokonano 18 lipca 1909. Ten neogotycki trójnawowy kościół z transeptem, wielobocznym zamkniętym prezbiterium i wieżą na wschodzie jest jednym z najokazalszych na ziemi pszczyńskiej. Centralnym zabytkiem w kościele jest wspomniany tryptyk z XV wieku, ponadto zachowane są liczne fragmenty barokowego ołtarza.

Grupy parafialne

Czasopismo parafialne

Pismo nawiązuje do żywych tradycji Szkaplerza Świętego, który noszony jest przez część parafian.

Kapliczki i krzyże przydrożne

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1928, nr 5, s. 33; G. Sztoler, Brzeźce. Monografia historyczna parafii i wsi, Pszczyna 1999; F. Maroń, Rozwój sieci parafialnej diecezji katowickiej do końca XV w., SSHT 2 (1969), s. 101-168; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 92-93; A. Burda-Szostek, Nikt tu nie jest sam. Brzeźce - Parafia Matki Boskiej Szkaplerznej, GN 2004, nr 50, (dodatek katowicki), s. 8.