Parafia Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Łaziskach Średnich

Z e-ncyklopedia
Laziska JanChrz zewnatrz.jpg
Laziska JanChrz wnetrze.jpg

Nazwa Łaziska pochodzi od wyrazu łazy, który oznaczał tereny, na których wypalano lasy, po czym wypaleniska te obsypywano ziarnem. Z upływem czasu na wspomnianych łazach, w okolicy Mikołowa, osiedlali się ludzie i w ten sposób powstała wieś Łaziska. Nie wiadomo dokładnie, kiedy to nastąpiło. Po raz pierwszy villa Lasiszka została wspomniana w dokumencie z 23 czerwca 1287. Do XIV wieku powstały w sąsiedztwie jeszcze dwie wsie o tej samej nazwie. Łaziska powstałe w dolinie nazwano Średnimi (są najstarsze) i Dolnymi. Najpóźniej, na wzgórzach powstały Łaziska Dolne. W 1517 roku książę cieszyński Kazimierz II, sprzedał ziemię pszczyńską wraz z Łaziskami Dolnymi i Górnymi Węgierskiemu szlachcicowi z rodu Turzonów. Z tego terytorium, będącego lennem królów czeskich ustanowiono Pszczyńskie Wolne Państwo Stanowe. W 1742 roku, po tym jak Górny Śląsk zajęły Prusy, wprowadzono administrację Pruską i powstał powiat pszczyński. Łaziska Średnie, które były własnością szlacheckich rodów, zostały do niego przyłączone w 1814 roku. Łaziska Średnie, Górne i Dolne należały do tego regionu Górnego Śląska, który został przyłączony do Polski po I wojnie światowej i trzech śląskich zrywach powstańczych, które miały miejsce w latach 1919, 1920 i 1921, oraz na mocy plebiscytu z marca 1920 roku. Miasto powstawało stopniowo w wieku XX, a obecny kształt uzyskało w 1973 roku.

Historia parafii

Parafia w Łaziskach Średnich jest pw. Męczeństwa Świętego Jana Chrzciciela. Łaziszczanie czczą tego świętego od 1800 roku, w którym to, po licznych klęskach żywiołowych obrali go za swego patrona. W 1925 roku naczelnik gminy, Jan Szuster utworzył Komitet Budowy Kościoła, po czym jemu i Karolowi Greczemu powierzono kierownictwo nad jego budową. W 1926 roku, wybudowano tymczasowy, drewniany kościół na podmurówce. Pięć lat później, utworzono w Łaziskach Średnich samodzielną parafię. Z powodu rosnącej liczby wiernych, w 1936 roku kupiono ziemię od Józefa Sikory i spadkobierców rodziny Paździor, w celu budowy nowego kościoła. Zaprojektował go architekt z Katowic - Gambiec. Kamień węgielny pod budowę kościoła został poświęcony 5 września 1937 przez ks. Wilhelma Kasperlika. W 1939 roku ukończono budowę kościoła. Podczas kampanii wrześniowej, w wyniku uderzenia pocisku, zniszczona została jego fasada, dach, sufity, mury wewnętrzne i ołtarze. Odbudowano go i został poświęcony przez ks. J. Głowińskiego 25 grudnia 1940.

Kościół ma styl funkcjonalistyczny, jest murowany z cegły, z krokwiowo - płatwiową konstrukcją dachu i żelbetową konstrukcją prezbiterium, przedsionków i piwnic. Po 10 latach został poświęcony nowy ołtarz, który przedstawiał Boga Ojca, Ducha Świętego i chrzest Pana Jezusa w Jordanie, a także nauczanie ludzi przez św. Jana i jego ścięcie. Rzeźby ołtarzowe wykonali Franciszek Baranowski i Jan Feluwof z Bydgoszczy. W kościele znajdują się również obrazy wykonane przez Łaziskiego malarza Goldę. W 1954 roku poświęcono 5 dzwonów: Matkę Bożą Częstochowską, Ścięcie św. Jana Chrzciciela, św. Antoniego Padewskiego, św. Stanisława Kostkę i św. Barbarę. W latach 1986-1987 Owen z Bytomia namalował nowy obraz do ołtarza głównego - Chrzest Chrystusa. W 2006 roku powróciły na ołtarz odnowione przez J. Bojdoła płaskorzeźby, które wykonali F. Baranowski i J. Feluwof, a firma G. i J. Botor wykonała nowy, granitowy ołtarz, poświęcony 16 czerwca 2006 przez bpa G. Bernackiego. Na terenie parafii znajduje się cmentarz, na którym są dwie kaplice. Nowsza, Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego została wykonana przez architekta Ryszarda Mendroka z Tychów, a w 1998 roku poświęcona przez abp. Damiana Zimonia. W 1991 roku został poświęcony Dom Pomocy Charytatywnej im. św. Brata Alberta. Znajdowała się w nim ochronka dla dzieci, do 2004 roku mieszkanie sióstr Albertynek i księgarnia Albertinum. Od 2005 roku prowadzi tam swoją działalność Kuchnia Brata Alberta. W pobliżu kościoła jest też probostwo połączone z domem katechetycznym, w którym mają swoje spotkania: Dzieci Maryi, Oaza młodzieżowa, Franciszkański Zakon Świeckich, Chór Parafialny, Oaza Rodzin, Apostolstwo Dobrej Śmierci, Schola i Caritas.

Na granicy Łazisk Średnich z Łaziskami Dolnymi znajduje się, wybudowana w 1819 roku, kapliczka św. Jana. Co roku, w przededniu uroczystości św. Jana odprawiana jest tam Msza św., w której uczestniczą parafianie Łazisk Średnich i Dolnych.

Kapliczki i krzyże przydrożne

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret ustanawiający stację duszpasterską w Łaziskach Średnich, WD 1927, nr 6, s. 37; Utworzenie parafji Łaziska Średnie, WD 1932, nr 9, s. 332-333; A. Stępniak, Łaziska Górne. Siedem wieków historii, Katowice 1986; B. M. Szuman i J. P. Buszman, Powiat mikołowski, Mikołów 2006; E. Strzelczyk, Kultura i historia miejscowości i parafii męczeństwa św. Jana Chrzciciela, Katowice 2006; Kronika parafialna w Łaziskach Średnich; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 191-192; A. Blaucik, Plan 10-letniej pracy duszpasterskiej w parafii p.w. Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Łaziskach Średnich, mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; M. Rzepka, Zaufali świętemu Janowi. Parafia Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Łaziskach Górnych, GN 1997, nr 10 (dodatek katowicki), s. 15.