Parafia Bożego Ciała w Oleśnie

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 23:03, 19 cze 2022 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (dr)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Parafia Bożego Ciała w Oleśnie

OlesnoBC 2.jpg
OlesnoBC 3.jpg

Początek oleskiej parafii datuje się na 1226 rok, w którym biskup wrocławski Wawrzyniec dokonał konsekracji kościoła pw. św. Michała w Oleśnie. W ówczesnym czasie był to jedyny kościół w promieniu kilkunastu kilometrów. Już w spisach danin na rzecz kościoła z lat 1335 - 1342 figuruje Olesno jako dekanat diecezji opolskiej. Historia oleskiej parafii jest ściśle związana z zakonem kanoników regularnych laterańskich, którego prepozyci byli zarazem jej proboszczami. 9 maja 1353 książę opolski Bolko II, sprowadził zakonników do Olesna, oddając im swój zamek myśliwski na swoją siedzibę. 25 kwietnia 1374 zostało nadane przez Władysława II Opolczyka, prawo patronatu nad oleskim kościołem kanonikom regularnym we Wrocławiu. Od tej pory nowo wybierany przełożony oleskiego zgromadzenia, musiał uzyskać akceptację przeora macierzystego klasztoru we Wrocławiu. W 1641 roku, oleska kanonia usamodzielniła się na mocy przywileju nadanego przez bpa Karola Ferdynanda, olescy kanonicy mogli spośród siebie wybierać proboszcza oleskiej parafii.

W 1486 roku, oleska rada miejska przekazała prawo patronatu nad kościołem pw. Ciała Chrystusowego w Oleśnie. Kościół był wybudowany między 1450 a 1478 rokiem, ufundowany przez mieszkańców miasta. Powodem jego budowy był konflikt między mieszczanami i zakonnikami zażegnany przed 1486 rokiem. Do oleskiej parafii w 1679 roku należało 12 wsi. Parafia pod opieką augustianów do połowy XVIII wieku przeżywała swój rozkwit. Wydarzenia po 1750 roku – wojna siedmioletnia, częste pożary miasta, epidemie, złe zarządzanie dobrami zakonnymi co miało wpływ na stan finansowy parafii, doprowadziły oleskie zgromadzenie do wysokiego zadłużenia. W 1770 roku, nastąpiła licytacja dóbr zakonu, większość majątku przejął Królewski Górnośląski Nadurząd. Augustianie przeszli pod patronat diecezjalny i zmienili białe habity na czarne sutanny z białą opaską na ramionach. 1810 rok przyniósł parafii sekularyzację dóbr zakonnych, przejście parafii pod opiekę państwa pruskiego i rozwiązanie zakonu w Oleśnie. Od tego momentu w oleskiej parafii rozpoczął się okres duszpasterstwa diecezjalnego. W XIX wieku do oleskiej parafii należało trzydzieści okolicznych wsi w promieniu trzydziestu kilometrów. Parafia posiadała trzy kościoły filialne w Borkach Wielkich, Wędryni i Starym Oleśnie. Tak terytorialnie rozległa parafia przetrwała do początku XX wieku. W 1902 roku po objęciu urzędu proboszcza przez ks. Brunona Alexandra parafia została podzielona na mniejsze części, co znacznie usprawniło jej funkcjonowanie. W roku 1935, na prośbę ówczesnego proboszcza ks. Pawła Foika, oleska parafia zmieniła nazwę z parafii św. Michała na parafię Bożego Ciała, a kościół pw. Bożego Ciała, stał się kościołem parafialnym.

Kościół pw. Bożego Ciała w Oleśnie

Dynamiczny rozwój miasta w końcu XIX i początku XX wieku, spowodował znaczny wzrost liczby jego mieszkańców, a co za tym idzie i parafian. Wierni potrzebowali nowego kościoła – większego, który mógłby pomieścić wszystkich. 5 marca 1906, ks. Bruno Alexander – ówczesny proboszcz oleskiej parafii – wystosował urzędowy list do Królewskiego Urzędu w Opolu z prośbą o zgodę na budowę nowego kościoła. Budowę rozpoczęto w 1909 roku pod kierownictwem Waltera Schmidta, królewskiego mistrza budowlanego rejencji opolskiej. Z Olesna do pomocy przy budowie przydzielono mistrza budowlanego Grebensteina. Kościół wybudowano na miejscu drewnianego kościółka Ciała Chrystusowego, przeniesionego do wsi Gronowice. Budowę zakończono 25 marca 1913. 18 października 1913 konsekracji nowo wybudowanego, neobarokowego kościoła dokonał kard. Gorg Kopp z Wrocławia. Koszt budowy wyniósł 400 tys. marek.

Kościół jest wybudowany na planie krzyża, ma powierzchnię 1500 m kw. Główny ołtarz wykonano w 1913 roku, w jego centrum znajduje się obraz Chrystusa rozdającego komunię apostołom. Obraz jest dziełem artysty malarza T. Tisbacha. Ołtarze boczne wykonane zostały w 1914 roku, ołtarz po prawej stronie poświęcony św. Józefowi, ołtarz po lewej stronie poświęcony Matce Bożej Różańcowej. Obrazy do ołtarzy zostały namalowane przez artystę malarza P. Asbacha.

Proboszczowie

  • o. Jan (Johannes) (1353-1373)
  • o. Piotr (Peter) (1406)
  • o. Jan (Johannes) Rost
  • o. Hugo (1419)
  • o. Jakub (Jacobus) (1478)
  • o. Marcin (1488)
  • o. Eliasz (1504)
  • o. Mateusz (Matteus) Klobusky (1529-1540)
  • o. Felix Preyschwitz (1567-1571)
  • o. Wacław Chodomsky (1584)
  • o. Albert Wilkowiecki (1598-1605)
  • o. Piotr Kuchta (1605)
  • o. Hieronim Perc (1605-1641)
  • o. Jan Pecchenins (1641)
  • o. Jerzy Flak (1642-1651)
  • o. Daniel Chmielitius (1652-1668)
  • o. Andrzej Aleksander Pechenius (1668-1679)
  • o. Jerzy Augustyn Czekalla (1679-1696)
  • o. Krzysztof Biadon (1696-1708)
  • o. Tomasz Józef Koschyk (1720-1730)
  • o. Dominik Respondec (1730-1748)
  • o. Leopold Ignacy Labor (1748-1755)
  • o. Daniel Tomasz Besling (1755-1770)
  • o. Antoni Krzepitzki (1770-1784)
  • o. Ignacy Mohaupt (1748-1785)
  • o. Franciszek Kuschel (1786 – 1801)
  • ks. Jan von Galetzka (1801-1808)
  • ks. Fryderyk Pompa (1808-1832)
  • ks. Lorens Schubert (1832-1834)
  • ks. Mateusz Ludenia (1834-1857)
  • ks. Henryk Strauss (1857-1871)
  • ks. Walenty Morawietz (1872-1890)
  • ks. Teodor Jaroschek (1891-1897)
  • ks. Karol Kittelmann (1898-1902)
  • ks. Bruno Alexander (1902-1916)
  • ks. Paweł Foik (1916-1945)
  • ks. Józef Niesłony administrator (1945-1951), proboszcz (1951-1957)
  • ks. Gustaw Łysik (1957-1968)
  • ks. Antoni Kaleja (1969-1983)
  • ks. Zbigniew Donarski (1983-2007)
  • ks. Lucjan Gembczyk (2007-2010)
  • ks. Walter Lenart (2010-nadal)

Bibliografia

W. Klinger, Z dziejów parafii Olesno, Opole 2006, s. 30-33, 71-72, 75-77, 82-92, 118-140, 211-217; E. Cichoń, M. Dedyk, Olesno. Róża wśród lasów, Katowice 2008, s. 32, 34-35, 119-124.