Parafia św. Wawrzyńca w Orzeszu

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 14:08, 27 lip 2022 autorstwa Jemy (dyskusja | edycje) (nowe)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Orzesze-wawrzynca12.jpg

Kościół pw. św. Wawrzyńca w Orzeszu zbudowany został prawdopodobnie około 1590 roku, jako fundacja ówczesnych właścicieli Orzesza Wawrzyńca Tracha i jego żony Anny Marii z Frankenbergów. Do 1628 roku był w rękach protestantów. W czasie wojny trzydziestoletniej zaniedbany i zdewastowany kościół stał się kościołem filialnym parafii Woszczyce. W 1696 roku proboszcz woszczycki ks. Mikołaj Wróblewski uzyskał w Kurii Biskupiej w Krakowie zezwolenie na odprawianie w nim nabożeństw, a proboszcz ks. Ignacy Drabik zaprowadził zwyczaj odprawiania w nim mszy świętych trzy razy w roku: w święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, św. Wawrzyńca i św. Katarzyny.

W 1750 roku zapisano w inwentarzu parafialnym, że w wiosce Orzesze znajduje się murowany kościółek pw. św. Katarzyny, a w nim trzy ołtarze, ambona, ławki i krypta, w której grzebie się panów Orzesza. W ołtarzu głównym znajdował się wówczas obraz św. Katarzyny, a w ołtarzach bocznych obrazy św. Wawrzyńca i Nawiedzenie NMP, które zachowały się do naszych czasów i znajdują się w kościele. W 1852 roku na skutek uderzenia pioruna zniszczona została wieżyczka i część dachu. W 1853 roku dokonano generalnego remontu kościoła. Zbudowano nową, wyższą wieżę, a wewnątrz posadzkę ceglaną zastąpiono posadzką kamienną. W 1897 roku ufundowano nowe neogotyckie ołtarze i ambonę.

1 stycznia 1907 przy kościele tym ustanowiono kurację, a od 1 sierpnia 1912 do 1930 roku, a więc do chwili zbudowania nowego kościoła w Orzeszu, kościół pw. św. Wawrzyńca był kościołem parafialnym Orzesza. Od chwili poświęcenia nowego kościoła, nabożeństwa w starym kościele odbywały się przeważnie dwa razy do roku: w uroczystość odpustową ku czci św. Wawrzyńca i w Dzień Zaduszny. W latach 1945-1946 odrestaurowano kościółek po zniszczeniach wojennych, a w 1947 roku artysta malarz Felicjan Łatko z Orzesza wykonał w nim polichromię. W 1967 roku zostały rozebrane neogotyckie ołtarze i ambona z 1897 roku oraz został wykonany nowy wystrój wnętrza. Kamienną posadzkę zastąpiono marmurową. W 2000 roku ufundowano nowy kamienny ołtarz i ambonkę, poświęcone 13 sierpnia 2000 przez biskupa pomocniczego Stefana Cichego. W 2002 roku wstawiono nowe witraże. We wrześniu 1967 roku rektorem kościoła pw. św. Wawrzyńca mianowany został ks. Jan Gacka i odtąd rozpoczął się nowy okres dla tego kościoła. Parafia św. Wawrzyńca została erygowana 3 maja 1980.

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret erekcji parafii przy kościele p.w. św. Wawrzyńca w Orzeszu, WD 1980, nr 6, s. 120-121; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005, s. 484.