Parafia św. Pawła Apostoła w Pawłowie

Z e-ncyklopedia

Król Fryderyk II wraz z przejęciem Śląska rozpoczął plany mające na celu rozbudowę i zaludnienie tych terenów. Jednym z takich pomysłów było zakładanie nowych wiosek. W skutek tych planów 28 sierpnia 1773 powstało koło Bielszowic i Zabrza 6 nowych miejscowości : Maciejów, Dorota, Małe Zabrze, Pawłów Górny, Pawłów Dolny oraz Kończyce. Nazwy tych miast związane są z ich założycielem, Maciejem Wilczkiem który chciał w ten sposób utrwalić swoje nazwisko. Swoim imieniem nazwał jedno z miast (Maciejów), na cześć swojej żony założył wioskę Dorota, natomiast Pawłów nazwał po swoim najstarszym synu Pawle. Osady Kończyce i Pawłów zostały wybudowane na terenie należącym do parafii w Bielszowicach. Zakładanie swoich kolonii Wilczek rozpoczął od Pawłowa - 1 marca 1774r. można potraktować jako datę rozpoczęcia osadnictwa.

Mieszkańcy Pawłowa przez wiele lat ucześzczali na nabożenstwa do Bielszowic. Dopiero testament bielszowickiego proboszcza ks. Franciszka Nettera (zmarłego 11 marca 1911 r.) stal się impulsem do odłączenia wiernych z Pawłowa. Jedną z pierwszych decyzji nowego proboszcza, ks. Franciszka Buschmanna było usamodzielnienie parafii w Kończycach i Pawłowie. Pierwszym kuratusem parafii w Pawłowie zastał Ks. Paweł Pucher, który objął swoje stanowisko 7 lipca 1918 r. Natomiast pierwszym Kościołem parafialnym została wydzierżawiona sala taneczna w oberży przy Moltlkestrasse (obecnie ul. Ks. Mendego). Nowo powstały kościół pod wezwaniem św. Pawła został poświęcony w święto Apostołów Piotra i Pawła w 1918 r. Wybór takiego wezwania związany był z nazwą miejscowości, imieniem pierwszego proboszcza a także obecny naczelnik gminy nosił imię „Paweł”. W 1922r. proboszcz wykupił plac na budowę kościoła, jednak w skutek obecnych problemów swoich wiernych musiał skupić się na kwestiach duszpasterskich. Mieszkańcy Pawłowa w tamtym czasie byli znani w okolicy z złodziejstwa, podpaleń i innych niemoralnych występków.

Jesienią 1925 roku parafia w Pawłowie została usamodzielniona, a Ks. Mende z administratora został proboszczem. Biskup Arkadiusz Lisiecki podjął decyzję o budowie nowego kościoła. Prace miały się rozpocząć już w przyszłym roku – 1929 roku. W pierwszym roku budowy zdołano nakryć część wybudowanej bryły kościoła. Poświecenie kamienia węgielnego odbyło się jesienią - 22 września 1929 . Z różnymi przerwami (związanymi z chorobą ks. Proboszcza E. Mende) dokończono budowę kościoła a 10 września 1933 roku nastąpiło poświęcenie, którego dokonał Ks. Infułat Wilhelm Kasperlik.

Po wyzwoleniu Pawłowa 27 marca 1945 powrócil z wojennej tułaczki proboszcz Jerzy Brejza. W 1963 r., 19 sierpnia, Ks. Biskup wydał zgodę na utworzenie w Pawłowie Domu Zgromadzenia Sióstr Służebniczek, ktore pracowały na terenie parafii do 1989 roku. . W 1988 r., od wiosny do jesieni, trwał gruntowny remont kościoła.

Bractwa i stowarzyszenia

Sodalicja Panien, III. Zakon św. Franciszka, Towarzystwo Matek Chrześcijańskich, Towarzystwo Mężów Katolickich i Dziecięctwo Pana Jezusa, Straż Honorowa, Apostolstwo Modlitwy i Chór Kościelny.


Proboszczowie

w latach 1939-1945 substytutem był ks. Eryk Dzieżok

Bibliografia

Ustanowienie parafji Pawłów, RAA 1925, nr 28, s. 153; J. Knosała, Bielszowice, Kończyce, Pawłów. Historyczny zarys, Zabrze 2006; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 228-229;