Parafia św. Józefa w Rudzie Śląskiej

Z e-ncyklopedia
Rudajozef1.jpg
RudaJozef11.jpg
Pieta
fragment ambony

Granice

Parafia św. Józefa w Rudzie obejmowała pierwotnie tereny należące niegdyś do parafii Biskupice. Posiadała trzy obiekty sakralne: kościół pw. Matki Bożej Różańcowej (wybudowany w 1869 roku), kościół św. Józefa (poświęcony w 1871 roku, nazywany odtąd kaplicą) oraz drugi, większy kościół pod tym samym wezwaniem ukończony w 1904 roku. Wszystkie pochodziły z fundacji rodziny Ballestremów. Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej (podobnie jak kościół pw. św. Józefa) był prywatnym kościołem hrabiego Karola Wolfganga Ballestrema, przy którym od 1872 roku istniała kuracja, pierwszy kościół św. Józefa – jej kościołem filialnym, nowy kościół – własnością hrabiego Franciszka Ksawerego Ballestrema, nowego fundatora.

Parafia

31 grudnia 1901 dekretem kard. Georga Koppa kuracja w Rudzie została usamodzielniona. Już wówczas ani kościół Matki Bożej Różańcowej, ani też drugi, pod wezwaniem św. Józefa, nie były już w stanie pomieścić wszystkich wiernych, których w Rudzie było wówczas około piętnastu tysięcy. Hrabia Franciszek Ksawery Ballestrem przystąpił więc do budowy nowego kościoła. Hrabia Franciszek Ballestrem postanowił wybudować nowy kościół w pobliżu kaplicy św. Józefa. Budowę zakończono w 1904 roku. Kościół został konsekrowany 21 czerwca 1905 przez kard. Georga Koppa. Patronem kościoła został św. Józef, co miało związek ze szczególnym kultem św. Józefa, jaki był oddawany wówczas w Rudzie przez robotników zakładów przemysłu ciężkiego, które należały do Ballestremów. Dwa miesiące później kuracja Ruda została podniesiona do rangi parafii. W 1910 roku fundator kościoła hrabia Ballestrem przekazał go na własność parafii.

Kościół

Kościół wybudowano zgodnie z projektem architekta Augusta Menkena z Berlina i Jana Joachima Poelnitza. Nad prawidłowym przebiegiem robót czuwał Kremem z Gliwic, który słynął jako doświadczony budowniczy kościołów na Śląsku. Projekt był wzorowany na bazylice San Lorenzo in Campo Verano w Rzymie. Kościół wybudowany w stylu neoromańskim, wzniesiony na planie krzyża łacińskiego wykonany został z cegły na kamiennym cokole z ceramicznym detalem. Posiada jedną kwadratową wieżę usytuowaną asymetrycznie z boku fasady.

Kult św. Józefa

W parafii żywy jest kult św. Józefa, do którego rozwoju przyczynili się pierwsi rudzcy proboszczowie: Antoni Ogan, Franciszek Nossol, Jan Skrzypczyk. Zachowane zostały księga członków i legitymacje członków Bractwa Świętego Józefa w Rudzie Śląskiej. Trwało ono do 1935 roku. 30 kwietnia 2010 abp Damian Zimoń ogłosił uroczyście parafię św. Józefa w Rudzie Archidiecezjalnym Sanktuarium Oblubieńca Matki Bożej.

Gazetka parafialna

Proboszczowie

Bibliografia

Informacja o zmianie granic parafii, WD 1959, nr 3, s. 44; A. Brzyszkowski, K. Nowrot, Modlitewnik do Świętego Józefa, Ruda Śląska 2008; T. Nowrot, T. Bartoszek, 100 lat konsekracji Kościoła Św. Józefa w Rudzie Śląskiej, Ruda Śląska 2005; A. Ratka, Wiadomości Rudzkie, 15.03.1995; Schematyzm Archidiecezji Katowickiej 1993; F. Strzódka, Parafia św. Józefa Ruda Śląska, mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; D. Głazek, Domus Celeberrima Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 226. Foto: ks. B. Bober.