Parafia św. Anny w Zabrzu

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 00:19, 20 sty 2020 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (dr)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Parafia św. Anny w Zabrzu

Zabrze Anny1.jpg

Powstanie Zabrza jest związane z osadnictwem na tych terenach w drugiej połowie XIII wieku. Pierwsza wzmianka o osadzie została zamieszczona w Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis spisanej ok. 1290-1305 roku. Tam, w „Registrum Ujazdense” zostały spisane wsie należące do „prokuracji ujazdowskiej”. Nazwa miasta pochodzi z połączenia dwóch wyrazów: „za” oraz „debrze” i oznacza okolicę „za dołem”, „za doliną”.

Początki parafii są związane z rosnącą liczbą ludności w parafii św. Andrzeja. W tej sytuacji Rada Parafialna skierowała prośbę do kurii wrocławskiej o wyrażenie opinii dotyczącej budowy nowego kościoła w Zabrzu. Ówczesny biskup wrocławski kard. Georg Kopp przychylnie odniósł się do wniosku wspomnianego gremium. Kościół zaprojektowali Ervin Blau z Bytomia, Królewski Powiatowy Radca Budowlany oraz architekt Emil Stahl. W maju 1897 roku otrzymano zgodę na budowę.

Kamień węgielny został poświęcony 6 września 1897. Fundusze na budowę pozyskiwano ze zbiórek przeprowadzanych w dniu wypłaty w placówkach kopalnianych, a także dzięki dużej hojności miejscowej ludności. Otrzymano także dotacje z kurii wrocławskiej i Funduszu Wolnych Kuksów. Jesienią 1899 roku kościół był gotowy w stanie surowym. W grudniu tegoż roku umocowano na wieży krzyż oraz w dzwonnicy zamontowano 4 dzwony noszące imiona: Anna, Leon, Jerzy oraz Henryk. W 1917 roku zostały one przetopione na armaty. W 1900 roku ostatecznie ukończono wystrój wnętrza.

W kościele ustawiono 3 ołtarze - główny i dwa boczne, ławki, ambonę, chrzcielnicę i 4 konfesjonały. Budowla ma 58 m długości, 20 m szerokości i 17 m wysokości. Trzynawowy kościół został zbudowany na planie krzyża rzymskiego, posiada sklepienie krzyżowo-żebrowe z emporami nad bocznymi nawami i poprzecznymi ramionami krzyża. Do jego wnętrza prowadzi 7 bram. Na chórze znajdują się 49-głosowe organy piszczałkowe opus 557 z 1900 roku, które zostały wykonane przez firmę „Schlag & Söhne” ze Świdnicy. Architektonicznie budowla przedstawia wpływy stylu romańskiego, połączonego z elementami stylu gotyckiego.

Konsekracji kościoła 9 października 1900 dokonał kard. Kopp. 1 sierpnia 1905 poświęcono cmentarz, zaś 11 grudnia tegoż roku erygowano parafię. Od początku wspólnota była dwujęzyczna. Msze św. i nabożeństwa odprawiano w języku polskim i niemieckim. Pierwszym proboszczem nowo powstałej parafii został ks. Jan Peschke. Jego pierwszą decyzją było wydzielenie terenu przyparafialnego pod budowę probostwa, domu parafialnego oraz klasztoru sióstr służebniczek. Zakonnice prowadziły tutaj przychodnię oraz przedszkole.

Podczas I i II wojny światowej kościół i probostwo nie doznały większych szkód. Po zakończeniu działań wojennych kościół był kilkakrotnie malowany. W 1985 roku administrację parafii przejął ks. Józef Kusche. Za jego rządów wykonano wiele gruntownych remontów. Do najbardziej znaczących należą: wymiana znacznej części posadzki, nawy oraz prezbiterium z nowym marmurowym ołtarzem, który 6 grudnia 1998 konsekrował bp Jan Wieczorek. Przeprowadzono także gruntowny remont dachu oraz zainstalowano oświetlenie frontu kościoła. 17 listopada 2010 organy zostały wpisane do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego. Ich remont w 2010 roku został wykonany przez mgr inż. Henryka Hobera z Olesna.

Na terenie parafii znajdują się dwie kaplice: pw. Trójcy Świętej w domu parafialnym (ul. 3 Maja 18) oraz pw. Matki Bożej Bolesnej w Klinice Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (ul. 3 Maja 13).

Bractwa i stowarzyszenia

Na terenie parafii działają grupy i stowarzyszenia:

Gazetka parafialna

Proboszczowie

Bibliografia

J. Kusche, 110 lat św. Anny w Zabrzu, Zabrze 2010.