Parafia św. Anny w Zabrzu: Różnice pomiędzy wersjami
(dr) |
(korekta) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
Zaistnienie Zabrza jest związane z powstawaniem osad na tych terenach w drugiej połowie XIII wieku. Pierwsza zmianka o Zabrzu znajduje się w Liber | ==Parafia św. Anny w Zabrzu== | ||
Zaistnienie Zabrza jest związane z powstawaniem osad na tych terenach w drugiej połowie XIII wieku. Pierwsza zmianka o Zabrzu znajduje się w ''Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis'' z 1305 roku, gdzie w rozdziale „RegistrumUjazdense” wyliczone są osady należące do „prokuracji ujazdowskiej”. Nazwa miasta wzięła się z dwóch wyrazów: „za” oraz „debrze” i oznaczała okolicę „za dołem”, „za doliną”. | |||
Parafia swój początek wzięła wraz z rozrostem parafii św. Andrzeja. Gdy liczba parafian zaczęła rosnąć rada parafialna wykonała krok naprzód kierując prośbę do | Parafia swój początek wzięła wraz z rozrostem [[Parafia św. Andrzeja w Zabrzu|parafii św. Andrzeja]]. Gdy liczba parafian zaczęła rosnąć rada parafialna wykonała krok naprzód kierując prośbę do kurii wrocławskiej o wyrażenie opinii dotyczącej budowy nowego kościoła w Zabrzu. Ówczesny biskup wrocławski [[Kopp Georg|kard. Georg Kopp]] przychylnie odniósł się do prośby Rady Parafialnej. Na projektanta został wybrany Królewski Powiatowy Radca Budowlany Ervin Blau z Bytomia oraz Emil Stahl- architekt. W maju 1987 roku otrzymano zgodę na budowę. | ||
Kamień węgielny pod budowę | Kamień węgielny pod budowę kościoła został poświęcony 6 września 1897. Fundusze na budowę były pozyskiwane ze zbiórek przeprowadzanych w dniu wypłaty w placówkach kopalnianych, a także z dużej hojności tamtejszej ludności. Otrzymano także dotacje od kurii wrocławskiej, funduszu kuksu. | ||
Fundusze na budowę były pozyskiwane ze zbiórek przeprowadzanych w dniu wypłaty w placówkach kopalnianych, a także z dużej hojności tamtejszej ludności. | Jesienią 1899 roku kościół był gotowy w stanie surowym. W grudniu tego samego roku umocowano na wieży krzyż oraz w dzwonnicę wmontowano 4 dzwony o imionach Anna, Leon, Jerzy oraz Henryk, które w 1917 roku zostały przetopione na armaty. w 1900 roku ostatecznie wykończono wnętrze. | ||
Jesienią 1899 roku kościół był gotowy w stanie surowym. W grudniu tego samego roku umocowano na wieży krzyż oraz w dzwonnicę wmontowano 4 dzwony o imionach | |||
W kościele ustawiono 3 ołtarze: główny i dwa boczne, ławki, ambonę, chrzcielnicę i 4 konfesjonały. Kościół ma 58 metrów długości i 20 metrów szerokości przez środek bocznych ław, zaś wysokość od posadzki do szczytu kopuły wynosi 17 metrów. Kościół zbudowany jest na planie krzyża rzymskiego, ma 3 nawy pod jednym dachem, sklepienie zaś jest krzyżowo-żebrowe z emporami nad bocznymi nawami i poprzecznymi ramionami krzyża. Do jego wnętrza prowadzi 7 bram. Na chórze znajdują się 49-głosowe organy piszczałkowe opus 557 z 1900 roku, które zostały wykonane przez firmę „Schlag&Söhne” ze Świdnicy. Architektoniczna całość budowli wykazuje wpływy stylu romańskiego, połączonego z elementami stylu gotyckiego. | W kościele ustawiono 3 ołtarze: główny i dwa boczne, ławki, ambonę, chrzcielnicę i 4 konfesjonały. Kościół ma 58 metrów długości i 20 metrów szerokości przez środek bocznych ław, zaś wysokość od posadzki do szczytu kopuły wynosi 17 metrów. Kościół zbudowany jest na planie krzyża rzymskiego, ma 3 nawy pod jednym dachem, sklepienie zaś jest krzyżowo-żebrowe z emporami nad bocznymi nawami i poprzecznymi ramionami krzyża. Do jego wnętrza prowadzi 7 bram. Na chórze znajdują się 49-głosowe organy piszczałkowe opus 557 z 1900 roku, które zostały wykonane przez firmę „Schlag&Söhne” ze Świdnicy. Architektoniczna całość budowli wykazuje wpływy stylu romańskiego, połączonego z elementami stylu gotyckiego. | ||
Konsekracja miała miejsce 9 października 1900 | Konsekracja koscioła miała miejsce 9 października 1900 przez kard. Koppa. 1 sierpnia 1905 miało miejsce poświęcenie parafialnego cmentarza, zaś 11 grudnia, tego samego roku, erygowano parafię. Od początku parafia była dwujęzyczna. Msze św. i nabożeństwa odprawiano w języku polskim i niemieckim. Na pierwszego proboszcza nowo powstałej parafii ustanowiono [[Peschka Jan|ks. Jana Peschke]]. Jego pierwszą decyzją było wydzielenie terenu przyparafialnego pod budowę probostwa, domu parafialnego oraz klasztoru Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej. W tym klasztorze siostry prowadziły przychodnię oraz przedszkole dla dzieci. | ||
1 | |||
Podczas I i II wojny światowej kościół i probostwo nie doznały większych szkód. Po wojnie kościół parafialny był kilkakrotnie malowany. W 1985 roku administrację parafii przejął [[Kusche Józef|ks. Józef Kusche]]. Za jego proboszczowania wykonano wiele gruntownych remontów. Do najbardziej znaczących należą: wymiana znacznej części posadzki, nawy oraz prezbiterium z nowym marmurowym ołtarzem, którego konsekrował [[Weczorek Jan|bp Jan Wieczorek]] 6 grudnia 1998. Przeprowadzono także gruntowny remont dachu oraz zainstalowano oświecenie frontu kościoła. 17 listopada 2010 organy zostały wpisane do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego. Remont organów został wykonany w 2010 roku przez mgr inż. Henryka Hobera z Olesna. | |||
Na terenie parafii znajdują się dwie kaplice: pw. Trójcy Świętej w domu parafialnym (ul. 3 Maja 18) oraz pw. Matki Bożej Bolesnej w Klinice Akademii Medycznej (ul. 3 Maja 13). Obecnym proboszczem parafii jest ks. Grzegorz Skop. | |||
Na terenie parafii znajdują się dwie kaplice: pw. Trójcy Świętej w domu parafialnym | |||
(ul. 3 Maja 18) | |||
==Bractwa i stowarzyszenia== | ==Bractwa i stowarzyszenia== | ||
Na terenie parafii działają takie grupy i stowarzyszenia: | Na terenie parafii działają takie grupy i stowarzyszenia: | ||
*Domowy Kościół Ruchu Światło – Życie | |||
*Odnowa w Duchu Świętym; grupa „Misericordia” | |||
*Chór parafialny | |||
*ScholaDziecięca | |||
*Śląska Szkoła Ikonograficzna | |||
*Szafarze Nadzwyczajni Komunii Świętej | |||
*Ministranci | |||
*Grupa AA | |||
*Grupa Szensztat | |||
*Parafialny Zespół Charytatywny Caritas | |||
*Ochronka św. Marcina | |||
*Klub Inteligencji Katolickiej | |||
*Dzieci Maryi | |||
*Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży | |||
==Proboszczowie== | ==Proboszczowie== | ||
*ks. Jan Peschka (1904 – 1938) | |||
*ks. Franciszek Pieruszka (1938 –1954) (1957 – 1986) | |||
*ks. Józef Kusche ( administrator 1985, 1986-2012) | |||
*ks. Grzegorz Skop ( 2012 – nadal) | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
J. Kusche „110 lat św.Anny w Zabrzu”, Zabrze 2010 | J. Kusche „110 lat św.Anny w Zabrzu”, Zabrze 2010. |
Wersja z 10:47, 22 maj 2013
Parafia św. Anny w Zabrzu
Zaistnienie Zabrza jest związane z powstawaniem osad na tych terenach w drugiej połowie XIII wieku. Pierwsza zmianka o Zabrzu znajduje się w Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis z 1305 roku, gdzie w rozdziale „RegistrumUjazdense” wyliczone są osady należące do „prokuracji ujazdowskiej”. Nazwa miasta wzięła się z dwóch wyrazów: „za” oraz „debrze” i oznaczała okolicę „za dołem”, „za doliną”.
Parafia swój początek wzięła wraz z rozrostem parafii św. Andrzeja. Gdy liczba parafian zaczęła rosnąć rada parafialna wykonała krok naprzód kierując prośbę do kurii wrocławskiej o wyrażenie opinii dotyczącej budowy nowego kościoła w Zabrzu. Ówczesny biskup wrocławski kard. Georg Kopp przychylnie odniósł się do prośby Rady Parafialnej. Na projektanta został wybrany Królewski Powiatowy Radca Budowlany Ervin Blau z Bytomia oraz Emil Stahl- architekt. W maju 1987 roku otrzymano zgodę na budowę.
Kamień węgielny pod budowę kościoła został poświęcony 6 września 1897. Fundusze na budowę były pozyskiwane ze zbiórek przeprowadzanych w dniu wypłaty w placówkach kopalnianych, a także z dużej hojności tamtejszej ludności. Otrzymano także dotacje od kurii wrocławskiej, funduszu kuksu. Jesienią 1899 roku kościół był gotowy w stanie surowym. W grudniu tego samego roku umocowano na wieży krzyż oraz w dzwonnicę wmontowano 4 dzwony o imionach Anna, Leon, Jerzy oraz Henryk, które w 1917 roku zostały przetopione na armaty. w 1900 roku ostatecznie wykończono wnętrze.
W kościele ustawiono 3 ołtarze: główny i dwa boczne, ławki, ambonę, chrzcielnicę i 4 konfesjonały. Kościół ma 58 metrów długości i 20 metrów szerokości przez środek bocznych ław, zaś wysokość od posadzki do szczytu kopuły wynosi 17 metrów. Kościół zbudowany jest na planie krzyża rzymskiego, ma 3 nawy pod jednym dachem, sklepienie zaś jest krzyżowo-żebrowe z emporami nad bocznymi nawami i poprzecznymi ramionami krzyża. Do jego wnętrza prowadzi 7 bram. Na chórze znajdują się 49-głosowe organy piszczałkowe opus 557 z 1900 roku, które zostały wykonane przez firmę „Schlag&Söhne” ze Świdnicy. Architektoniczna całość budowli wykazuje wpływy stylu romańskiego, połączonego z elementami stylu gotyckiego.
Konsekracja koscioła miała miejsce 9 października 1900 przez kard. Koppa. 1 sierpnia 1905 miało miejsce poświęcenie parafialnego cmentarza, zaś 11 grudnia, tego samego roku, erygowano parafię. Od początku parafia była dwujęzyczna. Msze św. i nabożeństwa odprawiano w języku polskim i niemieckim. Na pierwszego proboszcza nowo powstałej parafii ustanowiono ks. Jana Peschke. Jego pierwszą decyzją było wydzielenie terenu przyparafialnego pod budowę probostwa, domu parafialnego oraz klasztoru Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej. W tym klasztorze siostry prowadziły przychodnię oraz przedszkole dla dzieci.
Podczas I i II wojny światowej kościół i probostwo nie doznały większych szkód. Po wojnie kościół parafialny był kilkakrotnie malowany. W 1985 roku administrację parafii przejął ks. Józef Kusche. Za jego proboszczowania wykonano wiele gruntownych remontów. Do najbardziej znaczących należą: wymiana znacznej części posadzki, nawy oraz prezbiterium z nowym marmurowym ołtarzem, którego konsekrował bp Jan Wieczorek 6 grudnia 1998. Przeprowadzono także gruntowny remont dachu oraz zainstalowano oświecenie frontu kościoła. 17 listopada 2010 organy zostały wpisane do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego. Remont organów został wykonany w 2010 roku przez mgr inż. Henryka Hobera z Olesna.
Na terenie parafii znajdują się dwie kaplice: pw. Trójcy Świętej w domu parafialnym (ul. 3 Maja 18) oraz pw. Matki Bożej Bolesnej w Klinice Akademii Medycznej (ul. 3 Maja 13). Obecnym proboszczem parafii jest ks. Grzegorz Skop.
Bractwa i stowarzyszenia
Na terenie parafii działają takie grupy i stowarzyszenia:
- Domowy Kościół Ruchu Światło – Życie
- Odnowa w Duchu Świętym; grupa „Misericordia”
- Chór parafialny
- ScholaDziecięca
- Śląska Szkoła Ikonograficzna
- Szafarze Nadzwyczajni Komunii Świętej
- Ministranci
- Grupa AA
- Grupa Szensztat
- Parafialny Zespół Charytatywny Caritas
- Ochronka św. Marcina
- Klub Inteligencji Katolickiej
- Dzieci Maryi
- Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży
Proboszczowie
- ks. Jan Peschka (1904 – 1938)
- ks. Franciszek Pieruszka (1938 –1954) (1957 – 1986)
- ks. Józef Kusche ( administrator 1985, 1986-2012)
- ks. Grzegorz Skop ( 2012 – nadal)
Bibliografia
J. Kusche „110 lat św.Anny w Zabrzu”, Zabrze 2010.