Pant Eduard

Eduard Pant (1887-1938), polityk

Urodził się w rodzinie katolickich niemieckich rolników 28 stycznia 1887 w Witkowicach niedaleko Morawskiej Ostrawy – na Śląsku Austriackim. Uczęszczał do gimnazjum w Morawskiej Ostrawie. Następnie na uniwersytecie w Pradze podjął studia germanistyczne i filologiczne.

Egzaminy nauczycielskie zdał jesienią 1910 roku, następnie podjął studia filozoficzne, które ukończył doktoratem w 1913 roku. Przez te trzy lata pracował w szkołach niemieckojęzycznych w Austrii (Linz, Wiedeń, Praga). Rok później udał się do Bielsko-Białej na Śląsk Cieszyński gdzie rozpoczął pracę w gimnazjum. W wyżej wymienionej szkole pracował do 1930 roku. Został powołany do służby wojskowej podczas I wojny swiatowej. W 1920 roku stał się obywatelem Polski ze względu na to, iż wschodnia część Śląska Cieszyńskiego przypadła Polsce.

Eduard Pant był członkiem rady miejskiej i wiceburmistrzem w Bielsku w latach 1920 – 1926. W 1927 roku zajął miejsce zmarłego Thomasa Szczeponika jako przewodniczącego Katholische Volkspartei (KVP). Był jednym z twórców i zarazem wieloletnim przywódcą Związku Niemieckich Katolików w Polsce - Verband deutscher Katholiken in Polen (VDK) – ogólnopolskiej, masowej organizacji, która liczyła sobie nawet około 30 tysięcy członków. Organizacja pod wpływem Panta zakładała dość specyficzną katolickość – aktywizacja świeckich i przygotowanie ich do zmierzenia się z objawami kryzysu zachodniej cywilizacji czyli neopogaństwa, bolszewizmu i nacjonalizmu. Pant był lojalny względem Polski i własnej niemieckości. Walczył zawsze o prawa mniejszości niemieckiej i był zagorzałym przeciwnikiem faszyzmu i hitleryzmu – sam twierdził iż nie mogą one współistnieć z chrześcijaństwem.

Był on również od wczesnych lat 20. do 1930 roku redaktorem naczelnym organu prasowego KVP – gazety „Der oberschlesische Kurier”. W 1933 roku utracił jakikolwiek wpływ na pismo więc wraz z przyjaciółmi założył tygodnik „Der Deutche In Polen” i przetrwał aż do wybuchu wojny.

Eduard Pant posłował na Sejm Śląski I, II, III kadencji w latach 1922 -1935. Przez cały ten czas pełnił on funkcję wicemarszałka. Był niezwykle aktywnym posłem. Na samym początku trwał w konflikcie z polską większością. Natomiast po 1928 roku razem z ChD, NPR i PPS bronił na Górnym Śląsku demokracji. W latach 1928 -1935 został wybrany na senatora RP II i III kadencji z okręgu Katowickiego i sprzeciwiał się rosnącej w siłę ideologii nazistowskiej po 1933 roku. Z powodów politycznych zmuszony do rezygnacji z funkcji przewodniczącego DKVP.

Zmarł 20 października 1938 zostawiając małżonkę Gretę i pięcioro dzieci. Po śmierci Panta rodzinę wspomagał ks. Bolesław Kominek. Nękana przez gestapo i zagrożona aresztowaniem rodzina przeniosła się do dziadków w Bielsko-Białej w 1940 roku, a po wojnie przenieśli się do Niemiec.

Bibliografia

Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Jacek M. Majchrowski, Warszawa 1994; Henryk Rechowicz, Sejm Śląski 1922-39, Katowice 1971.