Orzeł Ludwik
Orzeł Ludwik (1912-1977)
Urodził się 12 września 1912 w Imielinie w górniczej rodzinie Piotra i Julii z d. Zientek. Do Szkoły Powszechnej uczęszczał w Imielinie. Następnie uczył się w Państwowym Gimnazjum w Mysłowicach, gdzie w 1933 roku zdał egzamin dojrzałości. Po maturze wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 26 czerwca 1938 w konkatedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach z rąk bpa S. Adamskiego.
Po święceniach pełnił wakacyjne zastępstwo w parafiach: św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Raszczycach oraz św. Antoniego w Syryni. Następnie jako wikariusz pracował w parafii św. Mikołaja w Bielsku. W okresie II wojny światowej opiekował się tam ponadto filialnym kościołem pw. św. Franciszka z Asyżu w Wapienicy oraz okoliczną ludnością. W 1944 roku został przeniesiony do parafii św. Piotra i Pawła w Świętochłowicach, gdzie pełnił funkcję wikariusza i kapelana szpitalnego.
W marcu 1945 roku rozpoczął posługę katechety w Państwowym Gimnazjum Koedukacyjnym w Chorzowie. Kilka miesięcy później bp Adamski powołał go na stanowisko kierownika Referatu Duszpasterskiego w Kurii Diecezjalnej w Katowicach. W marcu 1946 roku na prośbę Administratora Apostolskiego Śląska Opolskiego ks. Bolesława Kominka, przejął Kierownictwo Referatu Duszpasterskiego w Opolu. Z biegiem czasu obejmował także inne funkcje: był cenzorem książek, członkiem Consilium Vigilantiae, notariuszem kurii i egzaminatorem prosynodalnym. W 1948 roku został mianowany radcą duchownym. Cztery lata później w listopadzie 1952 roku otrzymał stopień doktora teologii na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego na podstawie rozprawy Zagadnienia odpowiedzialności zbiorowej w świetle cnót kardynalnych. W tym samym roku rozpoczął wykłady w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego.
W okresie stalinowskim został zwolniony z wszystkich pełnionych funkcji. Nowa sytuacja, w której się znalazł, pozwoliła mu na podjęcie dodatkowych studiów, tym razem na Wydziale Prawa Kanonicznego KUL. Uwieńczył je drugim doktoratem na podstawie pracy Sakrament pokuty w świetle kościelnego prawa synodalnego w Polsce przedrozbiorowej. W 1956 roku powrócił do diecezji katowickiej. Z polecenia biskupa Stanisława Adamskiego podjął wykłady z teologii fundamentalnej, a następnie z dogmatyki w WŚSD i Wyższym Instytucie Katechetycznym w Krakowie. Czynnie zaangażował się także w działalność rekolekcyjną. Wygłaszał liczne prelekcje przeznaczone dla wszystkich stanów, zwłaszcza dla sióstr zakonnych i inteligencji.
W diecezji katowickiej pełnił różne funkcje: cenzora książek, promotora sprawiedliwości, egzaminatora prosynodalnego, oficjała Sądu Biskupiego oraz członka Komisji Doktrynalnej – Podkomisji Teologicznej I Synodu Diecezji Katowickiej. W działalności naukowej zaznaczył się jako autor wielu publikacji, także popularnych, które zamieszczał w „Ateneum Kapłańskim” (1968-1969), „Homo Dei” (1948-1950) i „Gościu Niedzielnym” (1945-1967). W sierpniu 1959 roku został mianowany kanonikiem honorowym Kapituły Katedralnej w Katowicach, a cztery lata później – kapelanem Jego Świątobliwości. Zmarł 3 listopada 1977 w Cieszynie. Został pochowany 6 listopada na cmentarzu parafialnym w Imielinie.
Bibliografia
AAKat, Akta personalne ks. Ludwika Orła; J. Gawor, Ks. Ludwik Orzeł, GN 1977, nr 49, s. 391; Polscy kanoniści (wiek XIX i XX), cz. II L–Ż. Pr. zb. pod red. J. R. Bara, Warszawa 1981, s. 78; J. Mandziuk, Orzeł Ludwik, [w:] SPTK t. 6, s. 594–595; A. Noras, działalność duszpasterska o charakterze intelektualnym księdza doktora prałata Ludwika Orła, Katowice 1986, mps Biblioteka WTL; J. Myszor, Orzeł Ludwik, [w:] Słownik biograficzny, s. 307; D. Walencik, Osoby duchowne i konsekrowane pochodzące z parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Imielinie, Imielin 2005, s. 6-7; Ł. Marek, „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956-1970, Katowice 2009, s. 174; E. Wyglenda, Orzeł Ludwik, (hasło), [w:] Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, s. 206-207.
| |||||