Obóz internowania w Bytomiu-Miechowicach

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 04:32, 12 cze 2013 autorstwa Jemy (dyskusja | edycje) (dr)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Obóz internowania w Bytomiu-Miechowicach

Po ogłoszeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 kobiety internowane przebywały w komendach miejskich do momentu utworzenia obozu w Bytomiu – Miechowicach. Obóz ten został założony 8 kwietnia 1982. W tym celu zaadaptowano budynek ośrodka szkoleniowego Urzędu Wojewódzkiego, który mieścił się w lasku koło Rokitnicy. Przez obóz przeszło 55 kobiet. Głównie były to mieszkanki województwa katowickiego.

W skład komendy obozu wchodzili: Józef Nawój- komendant; Anna Krosta - zastępca komendanta; Jolanta Pieprzycka, Helena Goła, Kowarz, Matys - służba więzienna; kpt. Marian Cesarczyk, por. Halina Wojciechowska, Beata Sadowska - służba więzienna.

W obozie panowały trudne warunki. Służba więzienna dyskryminowała internowane kobiety, liczba kobiet na jedną celę była dwukrotnie większa niż liczba miejsc, doskwierał brak bielizny pościelowej, niska temperatura pomieszczeń wymagająca spanie w całej posiadanej odzieży, wyżywienie nie nadające się do spożycia (zupy z robakami, chleb spleśniały), dziesięciominutowe spacery, pozbawienie posług religijnych, trudności w uzyskania wizyty u lekarza, niedostarczanie zalecanych przez lekarza środków leczniczych, dziesięciominutowe widzenie z bliskimi raz w miesiącu pod nadzorem SB, przemieszczanie z celi do celi, umyślne dezynfekcje rodzin poszukujących internowanych, nękanie internowanych kobiet transmitowaniem 4-godzinnych audycji szkalujących przywódców i działaczy związkowych.

Internowane dotkliwie odczuwały przerzucanie ich z więzienia do obozu, z obozu do obozu, z których najdotkliwiej dał się odczuć dwudziestojednogodzinny transport z Darłówka do Gołdapi. Podczas tego przejazdu nie było ani jednego posiłku ciepłego i postoju. Konwojent straszył internowane kobiety (mówiono im o uruchomieniu dla nich specjalnego obozu koncentracyjnego, zatrudnieniu w ciężkich robotach w kamieniołomach). Komendant Józef Nawój nawet w sprawach typowo regulaminowych nie mógł podjąć decyzji bez zgody władz SB. Zawsze przyjmowano decyzje niekorzystne dla internowanych. SB stwierdziło podczas przesłuchań, że jedynym warunkiem zwolnienia z internowania jest podpisanie oświadczenia o lojalności. SB tę decyzję wykorzystywało również względem osób, które ubiegały się o urlopowanie z powodu nagłych wypadków losowych jakimi były np. śmierć osoby bliskiej. Zawsze podejmowano negatywne decyzje. Notatki służbowe sporządzane przez SB podczas rozmów często zniekształcały sens wypowiedzi osób internowanych. Kobiety stosowały bierny opór mimo szykan i represji. Demonstrowały zwartość i solidarność nawet, gdy przebywały za murami obozu (odmawiały modlitwy za poległych, naklejały napisy „Solidarność”, „Zwyciężymy”, paliły świece każdego 13 dnia miesiąca, śpiewały pieśni patriotyczne oraz pieśni ośmieszające reżim junty Jaruzelskiego). Duża ilość wolnego czasu pozwoliła im rozwinąć twórczość pamiątkarską m. in. haft, produkcja znaczków. Kobiety posiadały także własną pieczątkę obozową.

Atmosfera panująca wśród kobiet internowanych była bardzo serdeczna. Wielu z nich pogarszał się stan zdrowia. Narastające objawy, przede wszystkim, schorzeń układu nerwowego oraz chorób kobiecych zmusiły władze obozowe do hospitalizacji aż czterdziestu z nich. Internowanym nie utrudniano leczenia szpitalnego, zezwalając na zabiegi lecznicze. Choroby nie miały jednak wpływu na zwolnienie osób chorych z obozu. Przetrzymywano w nim nawet kobietę z ciążą ryzyka, matki samotnie wychowujące dzieci oraz kobiety będące jedynymi opiekunkami chorych bądź osób w podeszłym wieku.

23 lipca 1982 roku nastąpiły masowe zwolnienia kobiet internowanych na interwencję Zarządu Ligii Kobiet.

Wizyty złożone w obozie internowania w Bytomiu Miechowicach

  • MCK i ZG PCK dnia 9 IV 1982
  • Biskup opolski Alfons Nossol dnia 28 IV 1982.
  • Biskup katowicki Czesław Domin dnia 20 V 1982
  • Maja Komorowska i inne aktorki z Komitetu Prymasowskiego dnia 1 VI 1982.
  • MCK dnia 3 VI 1982
  • Maja Komorowska i inne aktorki z Komitetu Prymasowskiego dnia 25 VI 1982.
  • Przedstawiciele Komitetu Pomocy Internowanym Kurii Krakowskiej dnia 29 VI 1982.
  • Przedstawiciele wojewódzkiego PCK w Katowicach dnia 7 VII 1982.
  • Przedstawiciele Komitetu Obrony Internowanym Kurii Katowickiej dnia 7 VII 1982.

Bibliografia

Z. Zwoźniak, Zeszyty Historyczne Solidarności Śląsko – Dąbrowskiej. Zeszyt nr 3, Katowice 1997, s. 80 – 84; Internowania w regionie w świetle raportów SB, [w:] "Tygodnik Śląsko – Dąbrowski" 2004, nr 2, s. 2; Wywiad z p. Zofią Brodzką; Wywiad z p. Moniką Byciną.