Nowosielski Jerzy

Z e-ncyklopedia

Nowosielski Jerzy (1923-2011), malarz, teolog prawosławny

Tychy-Ducha9.jpg

Urodził się 7 stycznia 1923 w Krakowie. Z pochodzenia był Łemkiem, wychowanym na styku dwóch kultur: Wschodu i Zachodu. W 1940 roku rozpoczął naukę w Wydziale Malarstwa Dekoracyjnego krakowskiej Kunstgewerbeschule u prof. Stanisława Kamockiego, a po zakończeniu okupacji kontynuował na ASP w Krakowie u prof. Eugeniusza Eibischa. W okresie socrealizmu zajmował się sztuką sakralną. Swoją pierwszą wystawę miał w 1955 roku, zaraz potem reprezentował Polskę na Biennale w Wenecji (1956) i w São Paulo (1959).

Od 1976 roku był profesorem Akademii Sztuk Pięknych oraz członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Grupy Młodych Plastyków oraz Grupy Krakowskiej. Od najmłodszych lat był zafascynowany liturgią wschodnią, w której został wychowany (najpierw jako grekokatolik, później prawosławny). Malował ikony głównie przedstawione w metafizycznych kompozycjach figuralnych i pejzażach. Tworzył monumentalne dekoracje ścienne, m.in. w kościołach: w Lourdes, pw. Ducha Świętego w Tychach, pw. Ducha Świętego w Nowej Hucie, dolnej cerkwi pw. św. Jana Klimaka w Warszawie; polichromie w kościołach: pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Jelonkach pod Warszawą, w Warszawie-Wesołej oraz w cerkwi w Hajnówce. Był autorem prac teoretycznych o ikonie i malarstwie, m.in.: Wokół ikony. Rozmowy z Jerzym Nowosielskim (1985), Inność prawosławia (1991). Został mianowany doktorem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jerzy Nowosielski był również jednym z najwybitniejszych w Polsce znawców teologii wschodniej, który swoje poglądy formułował pod wpływem wybitnego filozofa rosyjskiego Lwa Szestowa. Zmarł 21 lutego 2011 w Krakowie.

Bibliografia

L. Makówka, Sztuka sakralna na Górnym Śląsku w II połowie XX wieku. Malarstwo i rzeźba, Katowice 2008, s. 249-256.