Niższe Seminarium Duchowne Ojców Franciszkanów w Panewnikach
Historia powstania
Przybycie franciszkanów w 1902 roku do Panewnik, wciąż zwiększająca się ilość wszelakiej pracy duszpasterskiej oraz przyłączenie części Górnego Śląska do Polski w 1922 roku, nakazywały zadbać władzom zakonnym o nowe powołania kapłańskie i zakonne. Dlatego w grudniu 1921 roku podjęto decyzję o utworzeniu Niższego Seminarium Duchownego zwanego Kolegium Serafickim. Organizację szkoły powierzono o. Ludwikowi Kasperczykowi. Uczniowie mieszkali wraz z zakonnikami w jednym budynku i kształcili się. W takiej formie Kolegium działało w latach 1922-1928. Później, z powodu braku sił nauczycielskich, regularną naukę na poziomie szkoły średniej alumni pobierali w gimnazjach państwowych w Katowicach i Mikołowie. Dlatego w latach 1928-1931 seminarium było rodzajem bursy z formacją zakonną, duchową. Nie wiemy czy franciszkanie mieli ambicje przekształcić niższe seminarium w Panewnikach w szkołę średnią na prawach państwowych. Niemniej decyzją władz prowincji utworzono w 1931 roku wspólne, franciszkańskie Niższe Seminarium Duchowne w Kobylinie w Wielkopolsce.
Formacja zakonna, program i statystyka
Również Kolegium franciszkańskie stawiało sobie za cel kształcenie przyszłych członków zakonu. Rolą nauczycieli i wychowawców było rozwinięcie zalążkowego powołania. Dlatego formacja ludzka i jednocześnie kapłańska przebiegała inaczej niż w szkołach świeckich, gdyż trzema torami wzajemnie uzupełniającymi się. Pierwszy stanowił regulamin placówki, do którego należało się stosować. Zawierał on porządek dnia, zasady współżycia w społeczności seminaryjnej zarówno w odniesieniu do przełożonych, jak i kolegów. Drugi tor to formacja religijna, która obligowała alumna do uczestnictwa w codziennej Mszy św., nabożeństwach, rozwoju własnego życia modlitewnego i pogłębiania prawd wiary. Trzecią grupę stanowiły wzorce osobowościowe, wśród których pierwsze miejsce zajmował Jezus Chrystus jako Mistrz i Nauczyciel, Matka Boża, wybrani święci, a także święty założyciel. Dodatkowo wychowawcy oraz zakonnicy, mający kontakt z uczniami, mieli posiadać odpowiednie przymioty w celu rozwijania osobowości wychowanków. Liczba uczniów Kolegium nie przekraczała 50 osób.
Bibliografia
J. Kiedos, Zakonne niższe seminaria duchowne na terenie diecezji katowickiej w latach międzywojennych, SSHT 1986-87, t. 19-20, s. 231-241.