Netter Franciszek

Netter Franciszek (1840-1911), proboszcz w Bielszowicach

Urodził się 6 maja 1840 w Żorach. Po ukończeniu miejscowego gimnazjum wstąpił na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 27 czerwca 1866. Posługę wikariacką rozpoczął w Kopanicach. Stąd wkrótce został przeniesiony do Pyskowic. Stamtąd Kuria skierowała go na stanowisko wikarego powiatowego (Kreisvikar) do Bytomia. Od października do grudnia 1888 roku pozostawał administratorem w parafii św. Anioła Stróża w Gorzycach. Ks. Netter, na krótko w 1890 roku pełnił również obowiązki proboszcza w Kerpen.

W 1890 roku przybył do parafii św. Marii Magdaleny w Bielszowicach. W okresie jego rządów kościół został powiększony przez dobudowanie zakrystii. Stale rosnąca liczba parafian zmusiła również proboszcza do podjęcia starań o przydzielenie dodatkowego wikarego. W 1897 roku Kuria mianowała nim ks. Henryka Kulika. Dotychczasowa drewniana plebania, składająca się z zaledwie kilku pomieszczeń nie nadawała się do zamieszkania przez większą liczbę osób. Ks. Netter postawił więc nowe probostwo. Jego budowę ukończono w 1903 roku. Przez wiele lat starał się o sprowadzenie do Bielszowic sióstr boromeuszek. Po otrzymaniu zezwolenia ze strony władz w 1905 roku zakupił dla sióstr budynek wraz z kilkumorgowym polem.

W 1891 roku powołano w Bielszowicach Żywy Różaniec; wskrzesił swą działalność Trzeci Zakon Franciszkański. W 1891 roku reaktywowano na terenie parafii Bractwo Trzeźwości. 5 listopada 1893 powstało tutaj stowarzyszenie Alojzjanów, w 1897 roku przekształcone w Jugendverein (Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży). Wtedy też ruch alozjański na terenie parafii właściwie obumarł, a odrodził się dopiero w 1902 roku wraz z powołaniem Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży pod opieką św. Alojzego. W 1901 roku powstało w Bielszowicach Stowarzyszenie św. Rodziny.

Początki XX wieku na Górnym Śląsku przyniosły ożywienie w polskim ruchu narodowym, którego aktywnymi uczestnikami byli często kapłani. Pierwszym bielszowickim duchownym, który zasłynął z walki o prawa narodowe Polaków w państwie pruskim był ks. Jan Kudera. W 1903 roku został on za to wydalony z parafii i jak się przypuszcza pewną rolę w tym odegrał proboszcz, znany z proniemieckiej orientacji narodowej. Ks. Netter zmarł 11 marca 1911 w Bielszowicach. Został pochowany w rodzinnych Żorach. W testamencie zawarł życzenie powołania oddzielnych kuracji w Kończycach i Pawłowie, na rzecz których pozostawił 40 tys. marek.

Bibliografia

J. Knosalla (Knosała), Das Dekanat Beuthen O.S in seinem schlesischen Teil, Katowitz 1936, s. 515; Tenże, Bielszowice, Kończyce, Pawłów. Zarys historyczny, Zabrze 2005, s. 27; H. Olszar, Proboszczowie parafii Św. Anioła Stróża w Gorzycach Śląskich. Przyczynek do dziejów kościoła katowickiego, SSHT 2010, nr 43, z. 2, s. 429; Schematismus 1869, s. 109.