Nawa Karol

Nawa Karol (1915-2013), proboszcz w Rojcy

Urodził się 25 listopada 1915 w Zakrzowie, powiat Strzelce Opolskie. Gimnazjum ukończył w Nowym Bytomiu. Następnie wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął 21 listopada 1939 w Katowicach. W styczniu 1940 roku został mianowany wikariuszem w parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach. 5 maja 1941 został powołany do służby wojskowej w wojsku niemieckim. W ostatnich miesiącach wojny dostał się do niewoli amerykańskiej. Do kraju wrócił w czerwcu w 1947 roku. Na granicy - w Czechowicach - był przesłuchiwany przez funkcjonariuszy UB, którzy zaproponowali mu podjęcie współpracy. Podpisał dokument, w którym zobowiązał się, że o tej sprawie nie będzie nikogo informował. O rozmowie z funkcjonariuszami organów bezpieczeństwa poinformował jednak natychmiast bpa Stanisława Adamskiego.

16 lipca 1947 został mianowany wikariuszem w Woźnikach k. Tarnowskich Gór. Rok później przeniesiono go do Cieszyna (8 października 1948; obecnie diecezja bielsko-żywiecka). Po aresztowaniu proboszcza ks. Teodora Lichoty otrzymał zlecenie tymczasowego administrowania parafią św. Marii Magdaleny w Cieszynie (3 listopada 1950). Ks. Nawa wspominał, że w tym czasie on i jego proboszcz byli często przesłuchiwani przez UB, a probostwo i jego mieszkańcy byli pod ciągłą obserwacją funkcjonariuszy bezpieczeństwa „przymuszających do współpracy”. 29 sierpnia 1953 został wikariuszem w parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach. W dwa lata później został przeniesiony do Chełmu Śląskiego, gdzie miał służyć pomocą ks. Wiktorowi Wojtkowi. 24 kwietnia 1956 został wikariuszem w Świerklanach, a po dwóch latach - 8 września 1958 - otrzymał nominację na administratora w nowo powstałej parafii w Chorzowie na osiedlu „Ruch” (15 września 1958).

30 grudnia 1959 został aresztowany i osadzony w więzieniu. Powodem było nielegalne, zdaniem prokuratury, „pochodzenie materiałów budowlanych" użytych do budowy kościoła Ducha Świętego w Chorzowie. Proces ks. Karola Nawy odbył się najpierw w Sądzie Powiatowym w Chorzowie, a potem od 11 listopada 1960 do stycznia 1961 roku toczył się przed Sądem Wojewódzkim w Katowicach. 28 stycznia 1961 sąd skazał go na 3 lata więzienia z zaliczeniem 1 roku śledztwa i 56 tys. grzywny. Po odsiedzeniu 2/3 kary ks. Nawa wyszedł na wolność na wniosek bpa Herberta Bednorza, który prosił o to sąd wojewódzki. Po opuszczeniu więzienia nie wrócił do parafii Ducha Świętego w Chorzowie. 11 kwietnia 1962 został administratorem parafii w Rojcy, gdzie podjął ostatecznie uwieńczone sukcesem w 1980 roku starania o zezwolenie na budowę kościoła w tej miejscowości. 21 lutego 1987 przeszedł na emeryturę. Jest autorem książki opisującej budowę kościoła: Budowaliśmy nowy kościół w Rojcy (Katowice 1996). Zmarł 3 stycznia 2013.

Bibliografia

W. Skworc, Budownictwo kościołów, s. 89-91; tenże, Budownictwo kościołów na terenie miasta Chorzowa w latach 1945-1970, [w:] Z dziejów parafii św. Barbary w Chorzowie, pr. pod red. J. Myszora, Chorzów 1998, s. 49-57; Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL, t. 3, s. 139; Ł. Marek, Aparat bezpieczeństwa wobec kurii katowickiej w latach 1956-1970, [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, Warszawa 2009, s. 91, 94, 113; Ł. Marek, „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956-1970, Katowice 2009, s. 125 i nn.