Misja Dworcowa

Dynamiczne stosunki gospodarcze, kryzysy oraz zmiany polityczne powodowały migrację ludności. Sytuacja taka dotyczyła zwłaszcza robotników sezonowych, a w szczególności dziewcząt i młodych kobiet, które najbardziej były narażone na przestępstwa głównie o charakterze seksualnym. Dlatego pod koniec XIX wieku istniały już w Berlinie i Wrocławiu tzw. Misje Dworcowe, których pracownice wyróżniały się biało-żółtą opaską na lewym ramieniu. Tę inicjatywę przeszczepiono na grunt nowej jednostki kościelnej jaką była Administracja Apostolska, a potem diecezja katowicka. W 1924 roku zawiązano Towarzystwo Opieki Dworcowej w Katowicach i akredytowano do wszechświatowego związku Protection de la jeune fille z siedzibą we Fryburgu szwajcarskim. Podobnie jak wrocławska, Misja ta również używała biało-żółtych opasek. W roku następnym, 15 czerwca 1925, ks. Maksymilian Wojtas założył Katolickie Towarzystwo Opieki nad Dziewczętami, które potocznie nazywano Misją Dworcową.

Celem Towarzystwa było zapobieganie demoralizacji i prostytucji z zadaniami prowadzenie misji na dworcach, utrzymywanie schronisk dla podróżujących i pośrednictwo pracy. Działaczki Misji musiały wyławiać z grona podróżujących osoby bezradne i zagubione, jak również zapobiegać ewentualnym próbom porwań kobiet i dzieci. Opiekunki udzielały też niezbędnych informacji, a nierzadko dawały jedzenie i nocleg w katowickim schronisku. W dziesięcioleciu 1925–1935 z pomocy Misji skorzystało 70315 dziewcząt.

Misje Dworcowe działały w miejscowościach, na terenie których istniały węzły kolejowe. Krzyżowanie się w nich szlaków drogowych powodowało nasilony przepływ podróżnych, a w ślad za nimi pojawianie się osobników o przestępczych zamiarach. Misje zawiązano w Katowicach, Królewskiej Hucie, Bielsku, Rybniku i Lublińcu. Ta ostatnia powstała pod koniec 1929 roku, do czego gorąco zachęcał ks. Wojtas podczas zebrania Katolickiego Towarzystwa Opieki nad Dziewczętami 23 października 1929. Poszczególne oddziały borykały się często z trudnościami finansowymi, dlatego trudne i złożone przypadki podopiecznych kierowano do Katowic.

Bibliografia

GN 1925, nr 29; GN 1929, nr 45; F. Maroń, Dzieje i ustrój biskupstwa wrocławskiego w ostatnim ćwierćwieczu przed oddzieleniem obszaru obecnej diecezji katowickiej (szkic), ŚSHT 1978, t.11, s. 228-229; R. Munzdorf, Katolicka działalność dobroczynna w Diecezji Katowickiej w latach 1925-1939, Lublin 2001, (mps pr. mgr., Biblioteka WTL UŚ), s. 60-61; H. Olszar, Duchowieństwo katolickie diecezji śląskiej (katowickiej) w Drugiej Rzeczypospolitej, Katowice 2000, s. 482.