Mikołaj III

Mikołaj III (ok. 1212-1216-1280)

Giovanni Gaetano Orsini urodził się między 1212 a 1216 w Rzymie. Przed wyborem na papieża pełnił m.in. następujące funkcje: protektor franciszkanów, legat Sabiny i Kampanii, inkwizytor papieski, archiprezbiter bazyliki św. Piotra. Wybrany na Stolicę Apostolską 25 XI 1277. Jego polityka była ukierunkowana głównie na uniezależnienie papiestwa od Andegawenów, co udało Mu się osiągnąć. Zdołał doprowadzić do ukształtowania się stałych granic Państwa Kościelnego. W swoim postępowaniu politycznym wielokrotnie wykazywał się wielką mądrością, rozwagą, kompetencją i dalekowzrocznością. Czas swojego pontyfikatu wykorzystał również na zwiększenie znaczenia i tak już wiele znaczącego rodu Orsinich, za co słusznie był oskarżany o nepotyzm. Chętnie popierał zakony, szczególnie Dominikanów i Franciszkanów, nominował kilku kardynałów pochodzących wspólnot. Powierzył franciszkanom misję ewangelizacji w państwie mongolskim. Próbował załagodzić spór w ruchu franciszkańskim dotyczący ubóstwa, poparł jego wykładnię św. Bonawentury. Działał na rzecz wzmocnienia unii z Kościołem greckim, wysunął żądanie przyjęcia wyznania wiary w filioque przez Greków, przez co jednak wyszedł poza postanowienia Soboru Lyońskiego. Zreformował administrację Państwa Kościelnego. Jako pierwszy z papieży rezydował na Watykanie. Założył Ogrody Watykańskie, zlecił budowę Capella Sancta Sanctorum na Lateranie, odrestaurowanie Bazyliki św. Jana na Lateranie i przebudowę Bazyliki św. Piotra na Watykanie. Zmarł 22 VIII 1280, po trwającym zaledwie 3 lata pontyfikacie, w swojej rezydencji w Soriano k. Viterbo.

Bibliografia

P. Janowski, Mikołaj III, w: Encyklopedia Katolicka, red. S. Wilk i in., t. 12, Lublin 2008, kol. 983; R. Fischer-Wollper, Leksykon Papieży, Kraków 2000, s. 72; K. Seppelt, K. Löffler, Dzieje papież, Poznań 1936, s. 266-269; W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. 3, Wrocław 2009, s. 314-317.