Michalski Konstanty

Michalski Konstanty CM (1879-1947), filozof, rektor UJ

Urodził się 12 kwietnia 1879 w Małej Dąbrówce. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Siemianowicach, w 1893 roku przybył do Krakowa, gdzie u Księży Misjonarzy zdobył wykształcenie średnie. W 1898 roku złożył śluby zakonne i rozpoczął studium filozofii i teologii. W 1900 roku zdał egzamin maturalny. W 1903 roku przyjął święcenia kapłańskie.

Podjął studia slawistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, kontynuował je w Wyższym Instytucie Filozofii w Lowanium, gdzie w 1909 roku uzyskał bakalaureat, w 1910 roku licencjat, a w 1911 roku doktorat na podstawie rozprawy La réaction contre le psychologisme en Allemagne. Husserl, ses prédecésseurs et ses partisans. Po powrocie do Krakowa wykładał historię filozofii i psychologię (1911–1921) oraz pełnił funkcję prefekta studiów w nowo erygowanym przez księży misjonarzy Instytucie Teologii. W 1914 roku został powołany jako lektor w Katedrze Filozofii Chrześcijańskiej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Równocześnie przygotował pracę habilitacyjną pt. Jan Buridanus i jego wpływ na filozofię scholastyczną w Polsce.

W 1919 roku został powołany na stanowisko prof. nadzwyczajnego filozofii chrześcijańskiej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i wkrótce potem profesora zwyczajnego. Od 1921 roku prowadził wykłady z filozofii i historii filozofii. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Teologii (1923/1924, 1928/1929, 1935/1936 i 1936/1937). Był rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego (1931/1932). W 1927 roku został członkiem korespondentem Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAU, w 1933 roku członkiem czynnym, wicedyrektorem w latach 1945–1947. Uczestniczył w pracach wydawniczych PAU jako członek komitetów redakcyjnych „Kwartalnika Filozoficznego”, Polskiego Słownika Biograficznego i Słownika łaciny średniowiecznej. Od 1933 roku był przewodniczącym Komitetu Wydawnictw Śląskich i pierwszym red. komitetu dla tłumaczenia dzieł Arystotelesa. Został aresztowany wraz z innymi profesorami Uniwersytetu Jagiellońskiego 6 listopada 1939 i osadzony w obozach koncentracyjnych w Sachsenhausen i w Sichowie. Po powrocie z obozu opublikował dzieło pod znamiennym tytułem: Między heroizmem a bestialstwem. Był autorem ponad 200 publikacji. Zaliczany jest do najwybitniejszych polskich historyków filozofii XX wieku. Zmarł 6 sierpnia 1947 w Krakowie.

Bibliografia

A. Usowicz, K. Kłósak, Konstanty M. (1879–1947), Kraków 1949; Ksiądz prof. dr Konstanty M. Życie i działalność, Katowice 1996; M. Markowski, Ks. Konstanty M. Sylwetka uczonego i profesora Wszechnicy Jagiellońskiej, Informator. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy 17 (1998), s. 84–97; A. Schletz, Wybitniejsi misjonarze Ślązacy w Polsce pierwszej połowy XX wieku, NPrz 1975, t. 44, s. 294-300; W. Paluchowski, A. Usowicz, Michalski Konstanty Józef (biogram), [w:] Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce II-1 Biografie, red. J. Dukała, Kraków 2001, s. 311-326; Z. Janeczek, Siemianowicki słownik biograficzny, Katowice 1996, s. 143; Ksiądz profesor doktor Konstanty Michalski - życie i działalność, materiały posesyjne, [Katowice, 31 maja 1996 r.], Katowice 1996; Poglądy filozoficzne Konstantego Michalskiego. Materiały pokonferencyjne, red. Cz. Głombik, Katowice 1999; A. Halor, Kościół Krzyża Świętego w Siemianowicach. Monografia rocznicowa, Siemianowice 2006, s. 107-108; J. Helik, A. Kornecki, Konstanty Michalski (hasło), [w:] "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 1996", Katowice 1995, s. 163-164; W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, z. 5, Warszawa 1981, s. 370; Foto: WSSD w Katowicach.