Lefebvre Marcel

Z e-ncyklopedia

Lefebvre Marcel (1905-1991), arcybiskup

Levebvre.jpg

Urodził się 29 listopada 1905 we francuskim miasteczku Tourcoing, położonym na północy kraju. Pochodził z bardzo pobożnej rodziny, ojciec Rene był przedsiębiorcą tekstylnym, matka Gabrielle Wattin zajmowała się domem. W 1923 roku wstąpił do seminarium, najpierw w macierzystej diecezji, następnie wysłany do francuskiego seminarium w Rzymie. 21 września 1929 został wyświęcony na kapłana przez Achille Lienarta, ówczesnego biskupa Lille. Bezskutecznie ubiegał się w 1930 roku o pozwolenie na wstąpienie do misyjnego Zgromadzenia Ojców Ducha Świętego (już kard. Lienart nalegał na odłożenie decyzji). W tym samym roku, w czerwcu doktoryzował się w Rzymie z filozofii i teologii. Został kuratorem parafii Lomme w sierpniu 1930 roku. W lipcu 1931 roku kard. Lienart zezwolił mu na wstąpienie do Zgromadzenia Ojców Ducha Świętego, ekskardynowany z diecezji Lille, inkardynowany w Zgromadzeniu, rozpoczął nowicjat w Orly. 8 września 1932 złożył pierwsze, czasowe śluby. Wyjechał do Gabonu i objął stanowisko wykładowcy seminarium św. Jana w Liberville.

28 września 1934 złożył śluby wieczyste, w tym samym roku został rektorem tamtejszego seminarium. Następnie był przełożonym wielu misji. Cały okres wojny spędził w Afryce, czas spędzony na misjach wspominał jako najszczęśliwszy w jego życiu. W 1946 roku został wezwany do Francji, by objąć funkcję rektora seminarium w Mortain.

12 czerwca 1947 mianowany przez papieża Piusa XII Wikariuszem Apostolskim Dakaru, co wiązało się z nominacją biskupią, konsekrowany na biskupa 18 września tego samego roku, w rodzinnym kościele w Tourcoimg, przez kard. Lienarta, ze stolicą tytularną w Anthedonie (Gaza). 22 września 1948 mianowany nuncjuszem papieskim dla Afryki francuskiej, podniesiony do godności arcybiskupa tytularnego Arcadiopolis (Turcja). Od 14 września 1955 pierwszy arcybiskup Dakaru. 30 listopada 1960 w uznaniu zasług w pracy misyjnej mianowany Asystentem Tronu Papieskiego. W tym samym roku powołany do Centralnej Komisji Przygotowawczej Vaticanum II.

23 stycznia 1962 złożył rezygnację z urzędu arcybiskupa Dakaru, tak by na stolicy arcybiskupiej mógł zasiąść rodowity Afrykańczyk (Hiacynt Thiandoum, był to pierwszy przypadek, iż autochton stanął na czele kościoła partykularnego w Afryce). W tym samym dniu papież Jan XXIII mimo sprzeciwu liberalnego episkopatu francuskiego mianował dotychczasowego misjonarza biskupem Tulle we Francji, pozostawiając mu godność arcybiskupa ad personam. W lipcu tego samego roku został wybrany przełożonym generalnym macierzystego zgromadzenia.

W latach 1962-1965 był aktywnym uczestnikiem Vaticanum II, jako lider konserwatywnej Coetus Internationalis Patrum (Międzynarodowej Grupy Ojców). Głośno kwestionował, tak w trakcie jak i po zakończeniu obrad niektóre dokumenty Vaticanum II oraz wprowadzane na ich podstawie zmiany w Kościele w duchu aggiornamento.

W czerwcu 1968 roku zrezygnował z kierowania Zgromadzeniem Ojców Ducha Świętego w proteście przeciw zmianom, które zamierzano wprowadzić. Osiadł w Rzymie jako emeryt w klasztorze przy Via Monserrato. Namawiany przez młodych seminarzystów, którzy kwestionowali zmiany w duchu Vaticanum II oraz niektórych konserwatywnych hierarchów zdecydował się otworzyć we wrześniu 1970 roku seminarium w szwajcarskim Econe, zaś biskup Lozanny, Genewy i Fryburga usankcjonował 1 listopada tego roku Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X (Fraternitas Sacerdotalis Sancti Pii X – FSSPX). Wobec pogłębiających się różnic w nauczaniu Bractwa i Kościoła, seminarium utraciło poparcie miejscowego biskupa w 1975 roku, zaś w 29 czerwca 1976, po wyświęceniu na kapłanów pierwszego rocznika seminarzystów, bez zgody biskupa miejsca uznano go za suspendowanego (1 lipca 1976).

Od 1972 roku prowadzona była między Bractwem a Rzymem polemika. 31 maja 1975 rozpoczyna wymianę listów z papieżami, najpierw z Pawłem VI, następnie z Janem Pawłem II. Ze względu na wiek, stan zdrowia i brak porozumienia z Rzymem (reprezentowanym przez kard. Ratzingera), 30 czerwca 1988 wraz z brazylijskim biskupem Antonim de Castro Mayerem dokonał konsekracji czterech biskupów bez formalnego mandatu Stolicy Apostolskiej. 1 lipca prefekt Kongregacji ds. Biskupów kard. Gantin stwierdził ekskomunikę konsekratorów i konsekrowanych biskupów, a 2 lipca papież Jan Paweł II w motu proprio Ecclesia Dei również stwierdził zaciągnięcie przez nich ekskomuniki z mocy samego prawa (excommunicatio latae sententiae). 21 stycznia 2009 Benedykt XVI zdjął karę ekskomuniki z wyświęconych w 1988 roku biskupów, nie uwalniając ich jednak od kary suspensy. Arcybiskup do końca życia stał na stanowisku, iż działał w przekonaniu o stanie wyższej konieczności, związanym z kryzysem w Kościele, co zgodnie z prawem kanonicznym nie pozwala na zaciągnięcie ekskomuniki. Chorował na raka żołądka. Zmarł 25 marca 1991.

Bibliografia

M. Karas, Integryzm Bractwa Kapłańskiego Św. Piusa X, Księgarnia Akademicka, Kraków 2008; M. Lefebvre, Krótka historia mojego długiego życia, Wydawnictwo Te Deum, Warszawa 2009; F. Schmidberger, Przekazałem to co otrzymałem, Wydawnictwo Te Deum, Warszawa 1997; K. Stehlin, W obronie Prawdy katolickiej. Dzieło abp. Lefebvre, Wydawnictwo Te Deum, Warszawa 2001; B. Tissier de Mallerais, Marcel Lefebvre. Życie., Wydawnictwo Dębogóra, Dębogóra 2010.