Krzyże przydrożne w Żorach

• Krzyż na placu kościelnym

przed kościołem parafialnym

Stojące w otoczeniu kościoła dwa murowane krzyże ufundowało Zrzeszenie Rzeźników w 1859 i 1881 roku. Krzyż Bożej Męki, ufundowany w roku 1859, w marcu 1945 roku w wyniku działań wojennych uległ całkowitemu zniszczeniu. W jego miejsce przeniesiono krzyż cechu rzeźników z roku 1881. 17 lipca 1881 po wygłoszeniu okolicznościowego przemówienia, poświęcony został drugi krzyż ufundowany przez cech rzeźników. Krzyż ufundowali rzemieślnicy: Jan Galus, Antoni Grala, Franciszek Figura, Paweł Hensel, Jan Frysztach, Franciszek Hensel, Wincenty Hensel, Jan Kolibaj, Antoni Moczygęba, Franciszek Lazarek, Jakub Lipiński, Józef Pilar, Karol Pilar, Andrzej Pilar, Emanuel Solorz. Częściowo został zniszczony w 1945 roku i później zrekonstruowany, przeniesiony w miejsce krzyża z 1859 roku.

• Krzyż drewniany przy ul. Szczejkowickiej

• Krzyż kamienny, przydrożny z płaskorzeźbą Matki Boskiej Bolesnej przy ul. Wodzisławskiej

Maryja stylizowana jest na Matkę Boską Bolesną. Prawdopodobnie krzyż postawiono w tym miejscu, aby Maryja chroniła przed nieszczęśliwymi wypadkami drogowymi. Krzyż Bożej Męki pochodzi z lat 1839-1840.

• Krzyż kamienny z figurą Matki Boskiej przy ul. Boryńskiej 2

• Krzyż kamienny, przydrożny z siedmioma mieczami boleści Matki Boskiej przy ul. Pszczyńskiej

Przed tzw. domem urzędowym na lekkim wniesieniu stoi kamienny, przydrożny krzyż z postacią Chrystusa Ukrzyżowanego. W górnej części cokołu we wnęce stoi figurka Matki Bożej Bolesnej. Na ścianie tylnej wyryty jest napis: Leopold v. Antonie Boder 1897. Autorem krzyża jest Kokes Jungbluc z Raciborza.

• Krzyż kamienny, przydrożny z płaskorzeźbą Matki Boskiej przy ul. Zostawa 1

U zbiegu ulic Pszczyńskiej i Zostawa na lekkim wzniesieniu stoi przydrożny, kamienny krzyż. Wykonany jest z piaskowca, polichromowany. Pochodzi z 1840 roku. Na krzyżu jest mała postać Chrystusa Ukrzyżowanego. Na bocznej części cokołu widnieje nieczytelny częściowo napis: Fundatorzi... antz... Peter Zapka 1870. W górnej części kondygnacji umieszczona jest płaskorzeźba Matki Bożej Bolesnej.

• Krzyż kamienny, przydrożny z płaskorzeźbą Matki Boskiej przy ul. Zostawa 29

Krzyże przy ul. Zostawa 1 i 29, to krzyże Bożej Męki pochodzące z roku 1840. Twórcą był anonimowy żorski rzeźbiarz. Twarz Pana Jezusa Ukrzyżowanego ma wyraz chłopski. Przy ul. Zostawa 1, przedstawiona jest Matka Boska Bolesna.

Bibliografia

B. Kotowska, Kult maryjny w dekanacie żorskim w XIX i w XX wieku, Katowice 2010, pr. mgr, mps w Bibliotece WTL UŚ.