Kopp Georg

Z e-ncyklopedia

Kopp Georg (1837-1914) biskup wrocławski, kardynał

kardynał Georg Kopp
Kopp pieczec1.jpg

Kapituła wrocławska w pełnym składzie razem z sześcioma kanonikami honorowymi przygotowała listę kandydatów. Znaleźli się na niej: wikariusz generalny Giese-Münster, sufragan Gleich, dziekan Hoffmann, ks. dr Lorinser, ks. dziekan Henryk Marx z Miechowic, ks. proboszcz Karl Nippel z Prudnika. W trakcie pierwszej rundy wyborów nikt z nich nie otrzymał 10 głosów. Do wyborów włączyła się Stolica Apostolska, sekretarz stanu kard. Mariano Rampolla w liście do kapituły 14 czerwca 1887 poinformował, że papież w tym przypadku nie weźmie pod uwagę prawa wyborczego kapituły i zamianował nowym biskupem wrocławskim dotychczasowego biskupa Fuldy Georga Koppa.

Biskup Georg Kopp (1887-1914) urodził się 25 lipca 1837 w Duderstadt, ukończył biskupie gimnazjum w Hildesheim, w 1858 roku podjął studia teologiczne i w cztery lata później, 29 sierpnia 1862 przyjął święcenia kapłańskie. Po trzech latach pracy jako wikariusz został sekretarzem wikariusza generalnego w Hildesheim. W 1872 roku został kanonikiem kapitulnym i wikariuszem generalnym. Reprezentował pogląd o potrzebie porozumienia Kościoła z rządem, czym zwrócił uwagę na siebie kanclerza Bismarcka. 27 grudnia 1881 został mianowany biskupem Fuldy, objął rządy we Wrocławiu 20 października 1887, kapelusz kardynalski otrzymał 16 stycznia 1893. Zmarł 4 marca 1914 w Opawie i został pochowany w katedrze wrocławskiej. Od 1884 roku bp Georg Kopp należał do odnowionej Rady Państwa, zaś od 1887 roku dożywotnio mianowany członkiem Izby Panów. W czasie Kulturkampfu należał do nielicznych w Niemczech biskupów, którzy usiłowali dyplomatycznymi metodami zażegnać spór z państwem i doprowadzić do zgody. Z tego też powodu był w swoim czasie mocno atakowany przez partię Centrum. Ludwig Windhorst, przywódca Centrum, miał się prywatnie wypowiedzieć, że Kościołowi w Niemczech grozi oportunizm, dopóki bp Kopp nie zmieni swego stanowiska w relacjach z państwem.

Georg Kopp należał do tego pokolenia duchowieństwa w Niemczech, które w pełni akceptowało małoniemieckie zjednoczenie kraju, deklarowało przywiązanie do cesarza i państwa i uległo hasłom nacjonalistycznym. Do tego stopnia był lojalny wobec państwa, że, jak się przypuszcza, donosił rządowi o instrukcjach z Watykanu, jakie otrzymywał episkopat niemiecki. Stąd przylgnęła do niego nazwa „Staatsbischof”. W episkopacie niemieckim nie cieszył się zbytnią popularnością, między innymi w związku z pozycją, jaką zajmował w życiu politycznym oraz konfliktem z partią Centrum. Bez wątpienia bp Kopp był dobrym duszpasterzem, nawet jeśli środowiska polskich duchownych niektóre z jego decyzji odbierały jako bardzo kontrowersyjne (okólniki z 6 i 10 sierpnia 1890 dotyczących języka kazań oraz tworzenia grup językowych dzieci przystępujących do I Komunii św., proces z Górnoślązakiem, kompromitacja w sprawie małżeństwa Korfantego, „neutralizacja” stowarzyszenia Alojzjanów), niemniej głośnym negatywnym echem odbiło się jego stanowisko w sprawie katolickich związków zawodowych. Za jego rządów w diecezji zbudowano lub rozbudowano 650 kościołów i innych budowli mających związek z duszpasterstwem (ośrodki dobroczynne, domy związkowe itp.). Dbał o rozwój katolickiego życia związkowego, rozwój powołań kapłańskich, wybudował konwikt teologów we Wrocławiu (1895), konwikty dla gimnazjalistów w Bytomiu, Głogowie i Gliwicach.

Bibliografia

Hirtenbriefe des Fürstbischofs von Breslau Georg Kardinal Kopp 1887-1912, hrsg von M. Beyer und F. Nase, Berlin 1912; A. Arndt, Jerzy Kardynał Kopp, książę biskup wrocławski (1887-1914), Wrocław, 1914; Rudolf Morsey, Georg Kardinal Kopp (1837-1914), [w:] Zeitgeschichte in Lebensbildern. Aus dem deutschen Katholizismus des 20. Jahrhunderte, hrsg. von R. Morsey, Mainz 1973, s. 13-28; A. Galos, Kopp Georg (Jerzy) (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 188-192; tenże, Między Berlinem a Watykanem. Działalność dyplomatyczna kardynała Koppa, "Sobótka" 1976, nr 2, s. 335-342; J. Kopiec, Kardynał Georg Kopp - biskup wrocławski (1887-1914), [w:] Śląsk w myśli politycznej i działalności Polaków i Niemców w XX wieku, red. D. Kisielewicz, L. Rubisz, Opole 2001, s. 99-106; A. Kiełbasa, Kardynał Georg Kopp w świetle badań nad historią życia zakonnego na Śląsku. Próba oceny niektórych wydarzeń, [w:] Wkład Kościołów i zakonu Franciszkanów w kulturę Katowic, red. A. Barciak, Katowice 2003, s. 216-227; J. Kopiec, Troska kardynała Georga Koppa o diecezję wrocławską, "Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka" 2009, nr 2-3, s. 577-584.


Cd.:

Book.png

czytaj: Adolf Bertram | Powrót do spisu treści