Tekst źródłowy strony Komisja Architektury i Sztuki Sakralnej w archidiecezji katowickiej

Komisja sztuki sakralnej w (archi)diecezji katowickiej – w 1932 roku, wobec rozwijającego się budownictwa sakralnego w diecezji katowickiej, utworzono Komisję Konserwatorską. Do tego organu, kierowanego przez  ks. bpa ordynariusza, należeli [[Bł. Emil Szramek|ks. E. Szramek]], dr [[Dobrowolski Tadeusz|T. Dobrowolski]] , arch. [[Gambiec henryk|Henryk Gambiec]]. W kurii biskupiej utworzono także referat budowlany, mający sprawować pieczę nad budownictwem kościołów w nowo utworzonej diecezji.  Po wydaniu przez [[Pius XII| Piusa XII ]] encykliki [[Mediator Dei]] (1947), bp katowicki [[Adamski Stanisław|Stanisław Adamski ]] 19 czerwca 1952 ustanowił komisję artystyczną przy Diecezjalnej Radzie ds. Liturgicznych. Pod kierownictwem [[Bednorz Herbert|bpa Herberta Bednorza]], miała ona otaczać opieką także artystów zajmujących się sztuką sakralną. Rada miała za zadanie przyznawać artystom nagrody, urządzać wnętrza i przyozdabianie kościołów, troszczyć się o sprzęty liturgiczne, rzeźby oraz muzeum diecezjalne. 
 
Po ukazaniu się  Konstytucji o Liturgii [[Sobór Watykański II| Soboru Watykańskiego II]] [[Sacrosanctum Concilium]], (4 grudnia 1963) bp Stanisław Adamski powołał w miejsce komisji artystycznej - Komisję Sztuki Sakralnej Diecezji Katowickiej (23 grudnia 1963). Regulamin Komisji opracował w 1964 roku [[Sobański Remigiusz|ks. dr Remigiusz  Sobański]], zaś przewodniczącym Komisji został [[Gawor Józef|ks. dr Józef Gawor]]. Odtąd każdy projekt budowy kościoła, jak i zmiany jego wyposażenia, należało przedłożyć komisji. Do jej zadań należało także wizytowanie kościołów w diecezji. W pierwszych latach istnienia, komisja zajmowała się wprowadzaniem zmian w architekturze odnośnie do sztuki sakralnej, nakreślonych przez postulaty soborowe oraz koordynacją budowy nowych kościołów. Niestety wiele projektów i propozycji Komisji, związanych z modernizacją wnętrz kościołów, zostało wprowadzonych w życie kosztem rujnowania zabytków (m.in. rzeźb, polichromii, ołtarzy). 
 
[[I Synod Diecezji Katowickiej|I Synod Diecezji Katowickiej ]] (1972-1975) utworzył [[Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach|Muzeum Diecezjalne w Katowicach]] oraz, staraniem [[Myszor Jerzy|ks. dr. Jerzego Myszora]],  galerię Sztuki Współczesnej [[Galeria Fra Angelico w Katowicach| „Fra Angelico” ]] (1986). Kolejnym przewodniczącym Komisji został [[Nyga Jerzy|ks. Jerzy Nyga ]] (1980), zaś 23 czerwca 1989 przemianowano ten organ na Komisję Architektury i Sztuki Sakralnej. Jej skład stanowią księża, inżynierowie, architekci, artyści plastycy oraz konserwatorzy dzieł sztuki. 
 
Dziś do zadań Komisji należy opiniowanie projektów modernizacji wystroju wnętrz oraz planów przebudowy kościołów i obiektów sakralnych. Komisja współpracuje także z Konserwatorem Wojewódzkim, a jej obecnym przewodniczącym jest [[Makówka Leszek|ks. dr Leszek Makówka]], pełniący także obowiązki wizytatora parafii w zakresie sztuki sakralnej i ochrony zabytków. 
==Bibliografia==
L. Makówka, Sztuka sakralna na Górnym Śląsku w II połowie XX wieku – malarstwo i rzeźba, Katowice 2008; J. Nyga, Architektura sakralna a ruch odnowy liturgicznej na przykładzie obiektów diecezji katowickiej, Katowice 1990.

[[Kategoria:Sztuka]]
[[Kategoria:Kuria diecezjalna]]