Kościół pw. św. Michała Archanioła w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 21:04, 4 sie 2015

Obecny drewniany kościół znajdujący się w katowickim Parku Kościuszki pochodzi ze wsi Syrynia. Co do daty powstania obecnie istniejącego w Katowicach kościoła Michała Archanioła funkcjonują dwie teorie. Niemiecki historyk sztuki Hans Lutsch na podstawie belki z progu kościoła od strony południowej, na której to miała być wyryta data 1510 roku wnioskował, iż właśnie w tym roku obecny kościół został ukończony. Ponadto za tą tezą mają również przemawiać formy artystyczne. Niestety kwestia weryfikacji tego poglądu jest skomplikowana. Po pierwsze już w 1998 roku Jacek Siebel w swojej książce „Kościół świętego Michała Archanioła w Katowicach” uważa, że wzmiankowana przez Lutscha belka nie dotrwała do jego czasów. Ponadto dokumenty z wzmiankowanego okresu milczą na temat budowy jakiegokolwiek kościoła we wsi Syrynia. Część z próbujących wyjaśnić to zagadnienie historyków skłania się do teorii remontu kościoła w 1510 roku, co miało skutkować wyryciem rzeczonej daty. Drugą datą, w której upatruje się początek powstania drewnianego kościoła z Parku Kościuszki jest rok 1305. Wtedy to, na mocy pozwolenia wydanego przez biskupa wrocławskiego Henryka powstaje w Syrynii drewniany kościół. Kolejną zachowaną datą dotyczącą pierwszego, tudzież później przebudowywanego kościoła w Syrynii jest rok 1306, kiedy to w imieniu biskupa wrocławskiego kościół konsekrował biskup-sufragan Mikołaj. Warto w tym miejscu nadmienić, że kościół był konsekrowany jeszcze dwukrotnie. Mianowicie - 11 czerwca 1939 roku przez bpa Stanisława Adamskiego i 18 maja 1958 przez ks. Ignacego Jeża - późniejszego biskupa diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej.

Ważnymi datami w historii kościoła są lata: 1652, 1679 i 1688, w czasie których odbywały się wizytacje. W 1652 roku w wyposażeniu kościoła znajdowały się: 3 ołtarze, księga, kościelna 2 ornaty, 2 cynowe ampułki do wody i wina, 3 zasłony ołtarzowe, 3 chorągwie kościelne, 8 drewnianych świeczników i chrzcielnica z 1530 roku.

W pierwotnej swojej formie kościół pozbawiony był wieży, a co za tym idzie i dzwonu z prawdziwego zdarzenia. Posiadał jedynie „nad głównym wejściem u szczytu dachu - zadaszenie na mały dzwon”. Dzwonnica została dobudowana w I połowie XVII wieku. Wskazuje na to fakt, że w 1646 roku umieszczono w niej dzwon, na którym widniał napis „O rex gloriae, veni cum pace”. Poza nim do 1936 roku kościół posiadał jeszcze 2 dzwony. Wszystkie zostały wywiezione w lutym 1942 roku do Niemiec. Mimo powrotu do Polski w 1980 roku nie zostały już zainstalowane w kościele Michała Archanioła.

W 1938 roku kościółek z Syrynii został przeniesiony do Parku Kościuszki. Został umiejscowiony na wzniesieniu nazywanym Wzgórzem Beaty.W okresie wojny budynek nie pełnił swojej funkcji. Dopiero 18 maja 1958 po trzeciej konsekracji zaczął na nowo być wykorzystywany w celach kultu. W 1955 roku kościół był bliski drugiej zmiany miejsca pobytu,gdyż ks. infułat Jan Piskorz (ówczesny wikariusz kapitulny diecezji), przychylał się do opinii muzeum w Pszczynie, że kościółek należy przenieść do parku pszczyńskiego. Na szczęście planów tych nie zrealizowano. Prace remontowe i kompletowanie wyposażenia trwało do około 1966 roku. W późniejszym okresie kościółek podupadł i nie pomogła nawet przeprowadzona w latach 1982 i 1987 akcja malowania go środkami impregnującymi.

Od 1989 roku kościół podlegał pracom konserwatorskim. W okresie: 1995-1997 odnotowano pięć prób podpalenia kościoła,ale na szczęście żadna nie zakończyła się jego zniszczeniem.

W 2009 roku kościół otrzymał płot - lapidarium. Znajdują się w nim trzy nagrobki: zmarłego w 1893 r. Carl Pelchel, zmarłego w 1908 roku Szczepana Gaidy,a ostatnia płyta jest płytą zbiorową. Ponadto w lapidarium znajdują się kamień graniczny i kamień drogowy. Aktualnie kościół pw. Św. Michała Archanioła w Katowicach wpisany jest w Szlak Architektury Drewnianej.

Bibliografia

A. Burda-Szostek, Ze wsi do miasta. 500lat kościoła św. Michała Archanioła w Katowicach, GN 2010, nr 40, s. 1 (dodatek katowicki); A. Wróbel, Z przeszłości czterech wsi. Syrynia, Lubomia, Grabówka, Nieboczowy, Katowice 1991, s. 236-238; Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 196; J. Siebel, Kościół świętego Michała Archanioła w Katowicach, Katowice 199; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3.; ww//gornyslask.org.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=65&Itemid=1 ww//katowice.gazeta.pl/katowice/1,35019,6556826,Katowickie_lapidarium_powstalo_przy_sw__Michale.html ww//www.strazpozarna.katowice.pl/viewpage.php?page_id=4

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 [[Plik:Kat Michal1.jpg|200px|right|thumb]]
 [[Plik:Kat Michal2.jpg|200px|right|thumb]]
-Obecny drewniany kościół znajdujący się katowickim parku Kościuszki pochodzi ze wsi Syrynia   Co do daty powstania obecnie istniejącego w Katowicach kościoła Michała Archanioła to funkcjonują dwie teorie. Niemiecki historyk sztuki Hans Lutsch na podstawie belki z progu kościoła od strony południowej, na której to miała być wyryta data 1510 roku wnioskował, iż właśnie w tym roku obecny kościół został ukończony ponadto  „za tą tezą mają również świadczyć formy artystyczne.”  Niestety kwestia weryfikacji tego poglądu jest skomplikowana po pierwsze już w 1998 roku Jacek Siebel w swojej książce „Kościół świętego Michała Archanioła w Katowicach” uważa, że wzmiankowana przez Lutscha belka nie dotrwała do jego czasów. Ponadto dokumenty z wzmiankowanego okresu milczą na temat budowy jakiegokolwiek kościoła we wsi Syrynia. Część z próbujący wyjaśnić to zagadnienie historyków skłania się do teorii remontu kościoła w 1510 roku, co miało skutkować wyryciem rzeczonej daty. Drugą datą w której upatruje się początków powstania drewnianego kościoła z parku Kościuszki jest rok 1305. Wtedy to na mocy pozwolenia wydanego przez biskupa wrocławskiego Henryka powstaje w Syrynii drewniany kościół. Kolejną zachowaną datą dotyczącą pierwszego tudzież później przebudowywanego kościoła w Syrynie jest rok 1306, kiedy to w imieniu biskupa wrocławskiego kościół konsekrował biskup-sufragan Mikołaj. Warto w tym miejscu nadmienić, że kościół był konsekrowany jeszcze dwukrotnie mianowicie 11 czerwca 1939 roku przez bpa Stanisława Adamskiego i  18 maja 1958  przez ks. Ignacego Jeża późniejszego biskupa diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej.
+Obecny drewniany kościół znajdujący się w katowickim Parku Kościuszki pochodzi ze wsi Syrynia.  Co do daty powstania obecnie istniejącego w Katowicach kościoła Michała Archanioła  funkcjonują dwie teorie. Niemiecki historyk sztuki Hans Lutsch na podstawie belki z progu kościoła od strony południowej, na której to miała być wyryta data 1510 roku wnioskował, iż właśnie w tym roku obecny kościół został ukończony. Ponadto za tą tezą mają również przemawiać formy artystyczne.  Niestety kwestia weryfikacji tego poglądu jest skomplikowana. Po pierwsze już w 1998 roku Jacek Siebel w swojej książce „Kościół świętego Michała Archanioła w Katowicach” uważa, że wzmiankowana przez Lutscha belka nie dotrwała do jego czasów. Ponadto dokumenty z wzmiankowanego okresu milczą na temat budowy jakiegokolwiek kościoła we wsi Syrynia. Część z próbujących wyjaśnić to zagadnienie historyków skłania się do teorii remontu kościoła w 1510 roku, co miało skutkować wyryciem rzeczonej daty. Drugą datą, w której upatruje się początek powstania drewnianego kościoła z Parku Kościuszki jest rok 1305. Wtedy to, na mocy pozwolenia wydanego przez biskupa wrocławskiego Henryka powstaje w Syrynii drewniany kościół. Kolejną zachowaną datą dotyczącą pierwszego, tudzież później przebudowywanego kościoła w Syrynii jest rok 1306, kiedy to w imieniu biskupa wrocławskiego kościół konsekrował biskup-sufragan Mikołaj. Warto w tym miejscu nadmienić, że kościół był konsekrowany jeszcze dwukrotnie. Mianowicie - 11 czerwca 1939 roku przez bpa Stanisława Adamskiego i  18 maja 1958  przez ks. Ignacego Jeża - późniejszego biskupa diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej.
-Ważnymi datami w historii kościoła są lata 1652, 1679 i 1688, w czasie których odbywały się wizytacje. W 1652 roku na wyposażeniu kościoła znajdowały się: 3 ołtarze, księga, kościelna 2 ornaty, 2 cynowe ampułki do wody i wina, 3 zasłony ołtarzowe, 3 chorągwie kościelne, 8 drewnianych świeczników i chrzcielnica z 1530 roku.
+Ważnymi datami w historii kościoła są lata: 1652, 1679 i 1688, w czasie których odbywały się wizytacje. W 1652 roku w wyposażeniu kościoła znajdowały się: 3 ołtarze, księga, kościelna 2 ornaty, 2 cynowe ampułki do wody i wina, 3 zasłony ołtarzowe, 3 chorągwie kościelne, 8 drewnianych świeczników i chrzcielnica z 1530 roku.
-W pierwotnej swojej formie kościół pozbawiony był wieży, a co za tym idzie i dzwonu z prawdziwego zdarzenia. Posiadał jedynie „nad głównym wejściem u szczytu dachu- zadaszenie na mały dzwon”. Dzwonnica została dobudowana w I połowie XVII wieku; wskazuje na to fakt, że w 1646 roku umieszczono w niej dzwon, na którym widniał napis „O rex gloriae, veni cum pace” poza nim do 1936 roku kościół posiadał jeszcze 2 dzwony. Wszystkie zostały wywiezione w lutym 1942 roku do Niemiec. Mimo powrotu do Polski w 1980 roku nie zostały już zainstalowane w kościele Michała Archanioła.
+W pierwotnej swojej formie kościół pozbawiony był wieży, a co za tym idzie i dzwonu z prawdziwego zdarzenia. Posiadał jedynie „nad głównym wejściem u szczytu dachu - zadaszenie na mały dzwon”. Dzwonnica została dobudowana w I połowie XVII wieku. Wskazuje na to fakt, że w 1646 roku umieszczono w niej dzwon, na którym widniał napis „O rex gloriae, veni cum pace”. Poza nim do 1936 roku kościół posiadał jeszcze 2 dzwony. Wszystkie zostały wywiezione w lutym 1942 roku do Niemiec. Mimo powrotu do Polski w 1980 roku nie zostały już zainstalowane w kościele Michała Archanioła.
-W 1938 roku kościółek z Syrynii został przeniesiony do parku Kościuszki. Został umiejscowiony na wzniesieniu nazywanym Wzgórzem Beaty.	W okresie wojny budynek nie pełnił swojej funkcji, dopiero 18 maja 1958  po trzeciej konsekracji zaczął na nowo być wykorzystywany w celach kultu. W 1955 roku kościół był bliski drugiej zmiany miejsca pobytu ks. infułat Jan Piskorz (ówczesny wikariusz kapitulny diecezji), przychylał się do opinii muzeum w Pszczynie, że kościółek należy przenieść do parku pszczyńskiego. Na szczęście planów tych nie zrealizowano  Prace remontowe i kompletowanie wyposażenia trwało do około 1966 roku. W późniejszym okresie kościółek podupadł nie pomogła nawet przeprowadzona w latach 1982 i 1987 akcja malowania go środkami impregnującymi.
+W 1938 roku kościółek z Syrynii został przeniesiony do Parku Kościuszki. Został umiejscowiony na wzniesieniu nazywanym Wzgórzem Beaty.W okresie wojny budynek nie pełnił swojej funkcji. Dopiero 18 maja 1958  po trzeciej konsekracji zaczął na nowo być wykorzystywany w celach kultu. W 1955 roku kościół był bliski drugiej zmiany miejsca pobytu,gdyż ks. infułat Jan Piskorz (ówczesny wikariusz kapitulny diecezji), przychylał się do opinii muzeum w Pszczynie, że kościółek należy przenieść do parku pszczyńskiego. Na szczęście planów tych nie zrealizowano. Prace remontowe i kompletowanie wyposażenia trwało do około 1966 roku. W późniejszym okresie kościółek podupadł i nie pomogła nawet przeprowadzona w latach 1982 i 1987 akcja malowania go środkami impregnującymi.
-Od 1989 roku kościół podlegał pracowm konserwatorskim. W okresie: 1995-1997 odnotowano pięć prób podpalenia kościoła na szczęście żadna nie zakończyła się jego zniszczeniem.
+Od 1989 roku kościół podlegał pracom konserwatorskim. W okresie: 1995-1997 odnotowano pięć prób podpalenia kościoła,ale na szczęście żadna nie zakończyła się jego zniszczeniem.
-W 2009 roku kosciól otrzymał płot -  lapidarium. Znajdują się w nim trzy nagrobki, zmarłego w 1893 r. Carl Pelchel, zmarłego w 1908 roku  Szczepana Gaidy, ostatnia płyta jest płytą zbiorową  ponadto w lapidarium znajdują się kamień graniczny i kamień drogowy.
+W 2009 roku kościół otrzymał płot -  lapidarium. Znajdują się w nim trzy nagrobki: zmarłego w 1893 r. Carl Pelchel, zmarłego w 1908 roku  Szczepana Gaidy,a ostatnia płyta jest płytą zbiorową.  Ponadto w lapidarium znajdują się kamień graniczny i kamień drogowy.
-Aktualnie kościół pw. Św. Michała Archanioła w Katowicach wpisany jest Szlak Architektury Drewnianej.
+Aktualnie kościół pw. Św. Michała Archanioła w Katowicach wpisany jest w Szlak Architektury Drewnianej.
 ==Bibliografia==