Kapliczki w Świerklanach

Z e-ncyklopedia
Swierklany kosciol.jpg
Swierklany1.jpg
Swierklany jagielly.jpg

Kapliczki i krzyże przydrożne są ważnym elementem świerklańskiego krajobrazu. Na terenie parafii znajduje się ich 15. Zawdzięczają swoje powstanie pobożnym parafianom, którzy stawiali je zgodnie z ustalonym od wieków porządkiem: przy wjeździe do wsi, na skrzyżowaniu dróg, bądź też dla podkreślenia ważnego wydarzenia w życiu rodziny.

  • Kapliczka pw. Św. Jana Nepomucena

Kapliczkę tę zbudowano na niewielkim wzniesieniu. Została wykonana z kamienia i cegły oraz otynkowana. Dach pokryto dachówką. W środku znajduje się ołtarz oraz figura św. Jana Nepomucena z XIX wieku. Fundator tej kapliczki nie jest znany. Najstarsi mieszkańcy twierdzą, iż stała tutaj od zawsze. Legenda głosi, że w czasach inkwizycji do Świerklan przybyła kobieta oskarżona o czary. Decydując się opuścić swoje mieszkanie uniknęła kary, a kapliczka stanowić miała wotum za uratowanie życia. Miejsce to ma szczególne znaczenie dla mieszkańców Świerklan. Co roku we wspomnienie św. Jana Nepomucena sprawowana jest tutaj Msza św. W maju odbywają się nabożeństwa majowe, podczas których gromadzą się mieszkańcy okolicznych domów.

  • Kapliczka pw. Matki Bożej Częstochowskiej przy ul. Szerockiej

Kapliczka została wybudowana z okazji 50-lecia utworzenia parafii w Szerokiej i ufundowana przez mieszkańców tej miejscowości. W środku został umieszczony obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Ciekawa jest jego historia. Dawno temu w lasach na granicy Szerokiej i Świerklan często polował dziedzic z Szerokiej. Pewnego razu został niespodziewanie zaatakowany przez dziki. W wielkiej bojaźni poprosił Najświętszą Panienkę o pomoc. Matka Boża wysłuchała jego próśb. W podzięce kazał zawiesić w miejscu, gdzie zaatakowały go dziki na wysokiej sośnie obraz z wizerunkiem Matki Bożej. Przez długie lata mieszkańcy Szerokiej i Świerklan przychodzili do lasu, aby prosić Najświętszą Panienkę o wstawiennictwo u Syna. Gdy KWK "Borynia" rozpoczęła eksploatację węgla, lasy na granicy Świerklan były stopniowo zasypywane. Hałda podchodziła coraz bliżej drzewa z obrazem. Istniało poważne zagrożenie, że Panienka zostanie zalana, albo zniszczona w inny sposób. Mieszkający w pobliżu obrazu ludzie zdecydowali o zabraniu obrazu i przeniesieniu go w bezpieczne miejsce. Sprawa ta wywołała trwający kilka lat spór między mieszkańcami Świerklan i Szerokiej. Każda z parafii chciała mieć wizerunek Matki Bożej na swoim terenie. Ostatecznie obraz pozostał w Świerklanach, gdzie jeden z gospodarzy udostępnił część swojej działki i z pomocą pobożnych sąsiadów wybudował niewielką grotę z kamieni, w której umieszczono malowidło. Mieszkańcy ul. Szerockiej spotykali się tam na nabożeństwach majowych. Pod koniec lat siedemdziesiątych rozpoczęto starania o uzyskanie pozwolenia na wybudowanie większej kaplicy, w której można by było odprawić, co jakiś czas Msze św. Takiej zgody jednak nie uzyskano. Na początku lat osiemdziesiątych rozpoczęto budowę mniejszej kaplicy. Jednak w 1982 roku miejscowe władze nagle wstrzymały budowę i wszystko zostało zburzone. Tego samego roku dzięki staraniom okolicznych mieszkańców, zwłaszcza Pawła Pustelnika, prace przy kapliczce znów ruszyły. Projektantem obiektu był Wincenty Motyka. Wszystkie koszty związane z wybudowaniem kapliczki pokryła KWK "Borynia". Odnowiony obraz został umieszczony za kratą z kutego żelaza. Poświęcenia kapliczki 26 sierpnia 1982 dokonał ks. prałat Franciszek Grudniok. Przed kapliczką znajduje się kilkumetrowej długości podest, na którym w czasie odpustu jest ustawiany ołtarz do celebracji Mszy św. Mieszkańcy Dolnioka przeżywają swój odpust 26 sierpnia, w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej.

  • Kapliczka przy ul. Stawowej

Kapliczka ta powstała w 1949 roku. Poświęcenia rok później dokonał ks. prałat Henryk Ligoń. Stanęła ona w miejscu, gdzie w 1900 roku Jan Brachman wybudował małą kapliczkę z wizerunkiem Matki Bożej. Jego syn Juliusz, który miał wiele problemów z załatwieniem renty przyrzekł, że jeżeli otrzyma odszkodowanie przebuduje starą kapliczkę. Pomimo wielu trudności udało mu się rozwiązać swój problem. Tej samej nocy drewniana kapliczka przewróciła się. Pamiętając o swoim przyrzeczeniu Juliusz Brachman postawił w tym miejscu nową. Stoi ona na niewysokiej podmurówce i otoczona jest metalowym płotkiem.

  • Kapliczka w kolonii Kucharzówka

Mała kapliczka słupowa z figurą Serca Pana Jezusa. Została zbudowana z cegły w 1950 roku.

  • Boża Męka obok kościoła

Krzyż pochodzi z 1879 roku. Został ufundowany przez mieszkańców Świerklan Dolnych dla upamiętnienia tych, którzy nie wrócili z wojny francusko-pruskiej (1870-1871). Postument krzyża dwukondygnacyjny, zwieńczony gzymsem. Na jego konsolach zostały umieszczone figury Matki Boskiej Bolesnej i św. Marii Magdaleny. Na krzyżu umieszczono inskrypcję: Ach mnie Matce Boleściwej pod krzyżem stojącej smutliwej, serce żałość przejmuje 1879, Gemeinde Nieder Schwirklan.

  • Boża Męka na skrzyżowaniu ulic Boryńskiej i Parytetycznej

Kamienny krzyż postawiony w 1877 roku. W górnej części znajduje się półkoliście zamknięta wnęka z figurą Matki Boskiej. Na postumencie została umieszczona inskrypcja: Fundatorzy Josepf Schulik i jego małżonka Veronika rodzona Kempny . Krzyż upamiętnia śmierć syna fundatorów podczas prac polowych.

  • Boża Męka na skrzyżowaniu ulic Boryńskiej, Kościuszki i Kościelnej

Krzyż pochodzi z 1884 roku i został ufundowany przez Józefa i Marię Zdralek. Posiada trójkondygnacyjny postument z półkoliście zamkniętą wnęką, w której znajduje się figura Matki Boskiej. W czasie II wojny światowej krzyż został zlikwidowany przez Niemców, a po zakończeniu działań wojennych odbudowany.

  • Krzyż przy ul. Powstańców

Obecnie kamienny, a pierwotnie drewniany krzyż w przysiółku Sześć Chałup upamiętnia pojawienia się wody w miejscu, w którym właściciel terenu poszukiwał jej przez dłuższy czas. Miało to miejsce w 1933 roku. Krzyż kamienny zastąpił drewniany w 1958 roku.

  • Krzyż przy ul. Jagiełły

Boża Męka pochodzi z 1920 roku. Na postumencie znajduje się tablica inskrypcyjna, a w ostrołukowej wnęce została umieszczona figura Matki Boskiej.

  • Krzyż przy ul. 3 Maja z 1950 roku

Bibliografia