Kapliczki i krzyże przydrożne w Pilchowicach

kapliczka przy ul. Dolna Wieś

Drewniana kapliczka słupowo-szafkowa. W środku figurka Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej.

kapliczka przy ul. Leboszowickiej

Kapliczka słupowa z późnobarokową rzeźbą św. Jana Nepomucena z drugiej połowy XVIII wieku. Postawiona na granicy Pilchowic i Leboszowic. Sama figura być może jest starsza od kapliczki. Obiekt prawdopodobnie został ufundowany przez Węgierskich. Po obu stronach kapliczki rosną dwie okazałe lipy.

kapliczka przy ul. Polnej

Murowana kapliczka słupowa nakryta dwuspadowym dachem. Wewnątrz figura Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej. Obiekt prawdopodobnie XVIII-wieczny.

kapliczka na terenie szpitala

Niewielka kaplica zbudowana z kamienia. W środku figura Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej.

kapliczka przy ul. Gliwickiej

Drewniana kapliczka słupowo-szafkowa ufundowana przez p. Jendryczko. W środku gipsowa płaskorzeźba NMP (wcześniej ikona Matki Boskiej Częstochowskiej).

Boża Męka przy ul. Dolna Wieś

Boża Męka pochodząca z 1860 roku. Podstawa w kształcie prostopadłościanu. Do cokołu przylepiona figura Matki Boskiej Bolesnej oparta na podstawie o kielichowym kształcie. Na szczycie metalowy krzyż.

Boża Męka obok kościoła

Boża Męka znajdująca się po prawej stronie wejścia do kościoła pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, pochodząca z 1886 roku. Ufundowana przez niejakiego Jendryczko. Dwuczęściowa podstawa podwójnym profilem przechodzi w cokół. We wnęce figura Matki Boskiej Bolesnej. W zwieńczeniach gzymsu rozetki. Ramiona krzyża profilowane z ostrogami.

Boża Męka na cmentarzu

Boża Męka z 1905 roku. Podwójna podstawa zwieńczona płaskim daszkiem. Zamiast wnęki płycina z napisem "IHS". Gzyms w formie łamanego daszku. Krzyż posiada prosto zakończone ramiona.

Boża Męka przy ul. Dolna Wieś

Boża Męka z 1913 roku. Cokół bez wnęki. Ślady tablicy inskrypcyjnej, ale bez napisu. Krzyż o prosto zakończonych ramionach z ostrogami. Stoi na posesji p. Garcorz.

Boża Męka na terenie szpitala

Boża Męka usytuowana tuż obok wejścia do Szpitala Chorób Płuc. Utrzymana w stylu neogotyckim. Pochodzi z 1879/1880 roku. Nie posiada wnęki figuralnej. Na tablicy inskrypcyjnej napis w języku niemieckim będący biblijną inskrypcją o cierpieniu z księgi Hioba. Powyżej herb zakonu bonifratrów. Ramiona krzyża zakończone prosto z ostrogami. Wokół cztery okazałe cisy.

krzyż przy ul. Powstańców

Krzyż cmentarny z 1905 roku. Wysoki, drewniany krucyfiks o prostych ramionach. Postać Ukrzyżowanego w formie figuralnej.

krzyże przy ul. Dworcowej

Dwa kamienne krzyże. Pierwszy z nich pochodzi z 1886 roku. Drugi z 1860 roku ufundowała rodzina Olex. Górna część krzyża w latach 80. XX wieku uległa zniszczeniu, stąd też zastąpiono ją metalowym krucyfiksem. Obecnie krzyżem opiekuje się rodzina Borodajko.

krzyż na terenie przysiółka Wielopole

Metalowy krzyż o prostych ramionach otoczony kutym płotkiem. Pochodzi z 1928 roku. Wcześniej w tym miejscu stały krzyż drewniany z 1828 roku i metalowy z 1890 roku. Ten pierwszy wykonano z resztek drewna pozostałych po wielkim pożarze, który w 1896 roku strawił 28 stodół.

krzyż na skrzyżowaniu ulic Trześniówka i Stanickiej

Wysoki, drewniany krzyż o prostych ramionach. Postać Ukrzyżowanego w formie figuralnej. Osadzony w metalowym wsporniku.

krzyż przy ul. Kwiatowej

Kamienny krzyż z 1893 roku. Podstawa zwieńczona płaskim daszkiem podwójnym profilem przechodzi w cokół. Związana jest z nim legenda o cudownym ocaleniu podczas przejażdżki w czasie której poniosły konie. Obecnie krzyżem opiekują się Teresa i Zygfryd Władarz.

krzyż na skrzyżowaniu ulic Gliwickiej, Bierawka i Powstańców

Drewniany krzyż o prostych ramionach pochodzący z XIX wieku.

figura na rynku

Figura św. Jana Nepomucena posadowiona na kamiennym postumencie i stopniowanym cokole. Pochodzi z 1857 roku. Święty ubrany jest w sutannę, komżę i pelerynkę. Nad jego głową rozpościera się gwiaździsta aureola. W lewej ręce trzyma krzyż, prawą dłonią przyciskając go do piersi.

figura św. Józefa

Neogotycka figura św. Józefa umiejscowiona na fasadzie Szpitala Chorób Płuc. Pochodzi z 1879 roku. Święty na jednej ręce trzyma Dzieciątko, a w drugiej lilię.

figura św. Jadwigi

Figura śląskiej świętej znajdująca się na terenie miejscowego ośrodka "Caritas". Osadzona na betonowym postumencie.

Bibliografia

A. Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 252-253; Pilchowice - nasze dziedzictwo. Aby pamiętać..., Pilchowice 2018, s. 88-116.