Kapliczki i krzyże przydrożne w Książenicach

krzyż: skrzyżowanie ulic ks. Pojdy i Klimka

• kaplica przy ul. ks. Jana Pojdy

Murowana kaplica bez wieży została zbudowana w 1820 roku przez Jana Szymurę. Został w niej umieszczony skromny ołtarzyk z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, Droga Krzyżowa oraz dzwonek trzy razy dziennie wzywający mieszkańców miejscowości na modlitwę. W 1924 roku kaplicę przebudowano tworząc kościół tymczasowy. Taką funkcję obiekt pełnił do 1952 roku.

• kapliczka szafkowa przy ul. ks. Jana Pojdy 65

Betonowa kapliczka szafkowa, na miejscu wcześniejszej z lat 30. XX wieku, po II wojnie światowej została wykonana przez Maksymiliana Fojcika. Wewnątrz znajduje się wizerunek Niepokalanego Serca Maryi.

• kapliczka szafkowa przy ul. Smołki 28

W 1961 roku została postawiona przez Ludwika Piontka i jego wówczas 5-letniego syna Jana, obecnie proboszcza parafii św. Józefa Oblubieńca NMP w Czerwionce. Wewnątrz znajduje się figura Matki Boskiej Fatimskiej. Obiekt usytuowany jest obok dorodnej topoli.

• Boża Męka na skrzyżowaniu ulic ks. Jana Pojdy i Klimka

Kamienny krzyż został postawiony w 1898 roku. Wokół znajduje się ozdobny płotek. Wcześniej obiekt był zwrócony w stronę zachodnią; ku drodze, którą książeniczanie podążali do kościoła pw. Matki Bożej Bolesnej w Rybniku. Obecnie orientowany jest na północ.

• krzyż na tzw. Mniszcze

Drewniany krzyż w 1901 roku został postawiony w pobliżu obecnego cmentarza. Jak głosi legenda upamiętnia śmierć dwóch żniwiarzy ukąszonych przez węża. Krzyż stoi w otoczeniu dwóch okazałych lip.

• krzyż przy ul. Klimka 48

Drewniany krzyż z namalowaną na blasze postacią Ukrzyżowanego prawdopodobnie został wzniesiony na początku XX wieku. W 1955 roku został uszkodzony przez szalejącą wichurę, zaś w rok później trafiony przez piorun. Obok rośnie tzw. lipa Gawliczkowa - 355 cm w obwodzie - pretendująca do miana pomnika przyrody.

• krzyż przy tzw. starej drodze rybnickiej

Stojący w lesie, drewniany krzyż z wizerunkiem Pana Jezusa namalowanym na blasze. Ma stanowić zadośćuczynienie za zbrodnię jakiej dopuścili się rabusie wobec książeniczan zdążających na jarmark do Rybnika.

• krzyż przy ul. ks. Jana Pojdy 169

Drewniany krzyż, na którym został zawieszony wizerunek Chrystusa namalowany na blasze. Obiekt wotywny upamiętniający dokonanie w tym miejscu mordu na pewnym rzeźniku.

• krzyż cmentarny

Wysoki, drewniany krzyż został ustawiony na cmentarzu w latach 20. XX wieku. Obok znajduje się pomnik upamiętniający zamordowanego w Dachau ks. Jana Pojdę, proboszcza w Książenicach.

• krzyż misyjny

Został postawiony na placu kościelnym w 1952 roku podczas pierwszych w parafii misji. Jego poświęcenia dokonał o. Józef Gołąbek ze zgromadzenia oo. oblatów. Na poprzecznej belce krzyża została umieszczona inskrypcja: Ratuj duszę swoją!

Bibliografia

A. Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 194-195; S. Musiolik, Książenice. Kapliczki, figury, krzyże, "Kurier" 1998, nr 87/98, s. 9.