Kapliczki i krzyże przydrożne w Bojszowach
- Krzyż drewniany - Bojszowy, skrzyżowanie ulic Gaikowej i Kosmonautów
Wysoki krzyż ogrodzony drewnianym płotkiem z postacią Chrystusa i tabliczką z napisem INRI. Na krzyżu wyryto: RP 1994. Powyżej – ręce trzymające tabliczkę z napisem: MATKOM ŚLĄSKIM SYNOWIE. Całość wykonana z drewna. Został wykonany w 1994 roku przez Franciszka Ścierskiego.
- Krzyż drewniany, skrzyżowanie ulic św. Jana i Pancerniaków
Krzyż znajduje się na prywatnej posesji. Figura Jezusa ukrzyżowanego i tabliczka z napisem INRI są wykonane z blachy i pomalowane Całość chroni dwuspadowy daszek.
- Krzyż drewniany, ul. Gaikowa 4
Znajduje się na prywatnej posesji. Figura Jezusa wykonana została z blachy. Stoi w miejscu, gdzie wieś bierze swój początek.
- Boża Męka, ul. św. Jana
Inskrypcja: Tę Bożą Mękę postawili czciciele Różańca św. roku 1893. Krzyż znajduje się przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela. Poniżej krzyża, we wnęce została umieszczona figura Matki Bożej.
- Krzyż na cmentarzu parafialnym
Inskrypcja: Tu stał ołtarz główny starego kościoła bojszowskiego, który synowie Jana Bibersteina wybudowali r 1581, a który spalił się 14.6.1905. Krzyż w 1905 roku wykonał Karol Pokorny, kamieniarz z Katowic.
- Boża Męka, ul. św. Jana 75
Na jednostopniowej podstawie znajduje się cokół z płaskorzeźbą Matki Boskiej. Na gzymsie jest stopa krzyża. Krzyż z figurą Chrystusa i tabliczką INRI wykonane z betonu – pomalowane. U stóp krzyża jest płaskorzeźba klęczącej Marii Magdaleny. Krzyż zadaszony dwuspadowym drewnianym daszkiem. Krzyż otoczony metalowym płotkiem. Prawdopodobnie została wzniesiona w drugiej połowie XIX wieku, w miejscu zbiorowej mogiły zmarłych na tyfus w latach 1844-1847.
- Boża Męka, ul. Św. Jana 25
Podstawa jest czteroelementowa. Na górnej najwyższej, płytkiej od frontu wyryty jest odręczny napis: „Któryś cierpiał za nas rany Jezu Chryste zmiłuj się nad nami”. Z prawej wyryto: „rok budowy 1882”. W cokole znajdują się trzy łukowate wnęki z postaciami: od frontu - Matka Boska, na lewym boku św. Jan Ewangelista i na prawym święty z lilią. Cokół zwieńczony gzymsem z wygięciami. Krzyż z figurą Chrystusa i tabliczką INRI wykonane z betonu i pomalowane. Krzyż stoi w ogrodzie prywatnej posesji, od ulicy odgrodzony płotem.
- Boża Męka, ul. Gaikowa 47
Dwustopniowa podstawa. W górnej części jest napis: ROK 1807. Na ścianach cokołu, na prostokątnych stopniach znajdują się płaskorzeźby: na frontowej ścianie Matka Boża, na prawym boku - św. Jan Ewangelista a na lewym boku setnik. U stóp krzyża na gzymsie klęczy Maria Magdalena. Ramiona krzyża zakończone w kształcie koniczyny. Postać Chrystusa i tabliczka z napisem INRI betonowe. Całość otoczona metalowym płotkiem. Według mieszkańców krzyż wystawili chłopi, jako dziękczynienie za zniesienie poddaństwa.
- Boża Męka, ul. Jedlińska 24
Na jednostopniowej podstawie przykręcona jest tablica z napisem: "WEŹ*SWÓJ*KRZYŻ I NAŚLADUJ MNIE". Cokół bez figur i ozdób. Na gzymsie jest stopka z pozłacaną czterolistną rozetą. Krzyż z postacią ukrzyżowanego Chrystusa i tabliczka INRI są pomalowane. Krzyż stoi w ogrodzie prywatnej posesji, od ulicy odgrodzony płotem.
- Kapliczka słupkowa św. Jana Nepomucena, ul. Gaikowa 59
Na betonowym słupie znajduje się skromna betonowa kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena. Przed figurką stoi wazonik z kwiatami. Kapliczka znajduje się na prywatnym terenie. Całość wymaga konserwacji.
- Kapliczka skrzynkowa Matki Bożej, ul. Jedlińska 111
Jest to prosta kapliczka skrzynkowa z dwuspadowym daszkiem. Drzwiczki oszklone. Została przybita do starego dębu. Jest oszklona, z dwuspadowym daszkiem, posiada małą latarenkę. W środku znajduje się obrazek i figurka Matki Boskiej Licheńskiej (wcześniej był tu obrazek Niepokalanego Serca Maryi i figura MB). Przed drzewem ułożone puzzle.
- Figura św. Floriana, ul. Gaikowa
Na podstawie, na jej przedniej ścianie znajdują się dwie daty renowacji: 1935 i 1882 (Renovat. 1882). Cokół jest z obu stron ozdobiony esownicami. Na frontowej ścianie wyryto napis: SanCte FLorIane Protege nos et PaguM ab Igne Vastante CustoDI I.L.P.B. (święty Florianie chroń nas i wieś od niszczycielskiego ognia). Na cokole wyryty napis: SanCte FLorIane Protege nos et PaguM ab Igne Vastante CustodI (święty Florianie miej naszą wioskę pod swoją nieustanną opieką). Rok ufundowania figury opisany cyframi łacińskimi cyframi: MDCCLVIII-1758. Całość otoczona drewnianym płotkiem.
- Figura św. Jana Chrzciciela przy kościele
Inskrypcja: Wszelkie drzewo, które nie daje owocu dobrego, będzie wycięte i w ogień wrzucone. Figura została wzniesiona w czerwcu 1907 roku, a wykonał ją Karol Pokorny z Katowic. Ówczesny proboszcz ks. Aleksander Spendel posadził w tym dniu jabłoń, która dopełniała treść napisu na cokole. Poświęcenie odbyło się w dniu odpustu ku czci św. Jana Chrzciciela.
- Kapliczka - Bojszowy, ul. Stalmacha 28
Kapliczka wnękowa w elewacji domu z figurą Matki Boskiej z Lourdes.
- Kapliczka - Bojszowy, ul. Stalmacha 32
Kapliczka wnękowa w elewacji domu z figurą św. Józefa z Dzieciątkiem.
- Kapliczka słupowa, ul. Pancerniaków (skrzyżowanie z ul. Brzozową)
Na drewnianym słupie wznosi się nakryta namiotowym daszkiem kapliczka skrzynkowa. Wewnątrz za oszklonymi drzwiczkami znajduje się obraz Matki Boskiej z Lourdes. Do słupa przyczepiony jest wazon z kwiatami. Kapliczka jest otoczona drewnianym płotkiem za którym posadzone są iglaki. Przed kapliczką są puzzle. Dojście z chodnika trzema schodkami.
- Kapliczka wnękowa, ul. Średnia przy Gaikowej
We wnęce, w bocznej ścianie domu znajduje się figurka Matki Boskiej z Lourdes.
- Kapliczka wnękowa, ul. Domowa 1
We wnęce pod dachem domu, w bocznej ścianie znajduje się figurka Matki Boskiej. Figurka jest bardzo zniszczona.
- Figura św. Jana Nepomucena z XVIII w. - Jedlina, ul. Bojszowska
Figura stoi na kilkustopniowej podstawie. Wysoki cokół z płytą inskrypcyjną, na której jest napis: św. Janie Módl się za nami. Święty przyciska do piersi krucyfiks i palmę. Figura stoi na małym pagórku, na który prowadzi kilka schodów, przed dawnym dworem (obecnie ruina). Otoczenie figury wyłożono płytami chodnikowymi. Figurę, która stoi przed dawnymi stawami dworskimi grodzono drewnianym płotkiem.
- Boża Męka - Jedlina, ul. Bojszowska
Na trzystopniowym fundamencie zabudowany jest cokół z napisem: TAK BÓG UMIŁOWAŁ ŚWIAT 1947. Nad napisem znajduje się krzyż. Gzyms – schodkowy. Krzyż z lastryko, postać Chrystusa pomalowana. Całość ogrodzona drewnianym płotkiem znajduje się przy drodze w polu.
- Boża Męka - Jedlina, ul. Skromna 25
Na jednostopniowym fundamencie zabudowany jest dwuczęściowy cokół. W górnej jest napis: Oto Baranek Boży który gładzi grzechy świata Fundatorowie Marja i Paweł Norasz z Jedliny 1928. Gzyms w kształcie korony, w środku twarz Matki Boskiej. Krzyż stylizowany, postać Chrystusa wykonana z metalu, pomalowana złotą farbą.
- Kapliczka, ul. Skromna 14
Kapliczka wnękowa w elewacji domu z figurą Matki Boskiej z Lourdes. Kapliczka jest oświetlona.
Bibliografia
A. Lysko, Bojszowy w XX wieku, Bojszowy 2002, s. 134; Informacje własne autorki; J. Górecki, Krzyże i kapliczki w pejzażu górnośląskim, Katowice 1999; M. Lipok-Bierwiaczonek, K. Lenartowicz, Kamienne krzyże przydrożne na Górnym Śląsku na przykładzie terenów miasta Tychy, [w:] Ziemia Śląska T. 1, red. L. Szaraniec, Katowice 1988, s. 65-100.
| |||||