Kaplica w Bełku na Kopcu Germanów

Z e-ncyklopedia

Kaplica na tzw. Kopcu Gemanderów w Bełku

Belk Germany.JPG

Neogotycka kaplica rodowa wymurowana z bloków piaskowca; prawdopodobnie z kamieniołomu położonego na wzgórzu Ramża. W 1860 roku - data na jednym z bloków - została zbudowana przez Antoniego Gemandera, właściciela Bełku i zarządcy dóbr Karola Goduli. Wokół drzwi ostrołukowy, kamienny portal. Nad wejściem okragła wnęka.. Dach kryty kariówką.. Szczyt zwieńczony kamienną sterczyną z krzyżem. Nad wejściem dwa anioły grające na trabach; całość uzupełniają zacheusze i zdobienia roślinne. Wewnątrz zachowało się ozdobne sklepienie oraz malowidła ścienne. Te ostatnie w bardzo złym stanie. Freski przedstawiają sceny z życia św. Jana Nepomucena. Łatwo rozpoznawalny moment Topienia i Tortur. Pod kaplicą znajduje się krypta rodowa Gemenderów i Lukasów. Spoczywa tam czterech lub pięciu - rozbieżności w literaturze - przedstawicieli tych rodzin; w tym przedwcześnie zmarła w połogu Eleonora Lukas. Wzgórze porasta starodrzew składający się z dębów, lip i robinii białych. Położony nad doliną Bierawki ziemny kopiec według tradycji ludowej jest najstarszym miejscem osadnictwa w okolicy. Pojawiają się też hipotezy, iż to pozostałość po wczesnośredniowiecznym grodzisku Gołęszyców, strzegącym szlaku handlowego z Krakowa na Morawy. Stąd też domniemanie, że kopiec stanowił sadybę protoplasty miejscowości - Belka - być może pełniącego funkcję urzędnika celnego przy tym trakcie.


Według tradycji w miejscu tym znajdował się średniowieczny gród. W 1860 roku - data na jednym z kamieni - Antoni Gemander, właściciel Bełku ufundował tutaj neogotycką kaplicę rodową. Została ona wymurowana z bloków piaskowca i wokół drzwi ozdobiona kamiennym, ostrołukowym portalem. Dach pokryty dachówką zwieńczyła kamienna sterczyna z krzyżem. Wewnątrz kaplicy zachowało się ozdobne sklepienie oraz malowidła ścienne. W podziemnej krypcie zostało pochowanych pięcioro członków rodu Lukas, krewnych Alfonsa Lukasa, kolejnego właściciela Bełku.