Kaplica p.w. Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej w Istebnej
Zaprojektowana i wzniesiona w 1923 roku przez malarza i rzeźbiarza Ludwika Konarzewskiego-seniora na Buczniku, przysiółku położonym pomiędzy Andziołówką, a doliną Olecki - prawego dopływu Olzy. Kaplica była jednym z pierwszych budynków założenia mieszkalno - pracownianego, stanowiącego także formę kolonii artystycznej o nazwie Bucznik. W skład tego kompleksu wchodził również pierwszy w Istebnej pensjonat – także o nazwie „Bucznik”. Kaplica służyła licznie odwiedzającym go gościom, a w tym również duchowieństwu. Symbolicznie została zaś wzniesiona także jako wotum za szczęśliwy powrót z wygnania rodziny do Rosji w latach I wojny światowej, przez co wspomina się o jej wotywnym charakterze. W czasie okupacji hitlerowskiej budynki Bucznika zostały rozebrane na rozkaz niemiecki, a z całego kompleksu zachowała się tylko kaplica. Według pewnego świadectwa, jest prawdopodobne, że do zachowania obiektu przyczyniły się interwencje u władz niemieckich pracującego wówczas w kurii katowickiej ks. Franciszka Woźnicy. Do dziś kaplica pozostaje prywatną własnością rodziny Konarzewskich i jest usytuowana obecnie w pobliżu wzniesionego po wojnie domu, mieszczącego m.in. zbiory ich dzieł plastycznych oraz pozostałości zbiorów muzealnych z okresu międzywojennego. Kilka ich egzemplarzy znajduje się także w kaplicy. Regularne Msze święte odbywają się tu dwa razy do roku – w dniu 3 maja – w nawiązaniu do wezwania kaplicy oraz 25 sierpnia w święto Patrona rodziny - św. Ludwika, którego imię należy do najczęściej spotykanych pośród członków rodziny.
Kaplicę, w stylu łączącym motywy miejscowe z elementami modnego w okresie jej powstania stylu zakopiańskiego, wybudowano w konstrukcji zrębowej, z trójboczną absydą od strony wschodniej i wejściem poprzedzonym niewielkim gankiem od zachodu. Całość nakryta została dachem pokrytym gontem drewnianym, zwieńczonym sygnaturką (wieżyczką) z dzwonem. Obiekt należy do Szlaku Architektury Drewnianej, jako kaplica wotywna rodziny Konarzewskich.
Wewnątrz, Ludwik Konarzewski-senior zaprojektował i wyrzeźbił w drewnie lipowym ołtarz w formie tryptyku, stanowiący apoteozę całego Śląska Cieszyńskiego, w stylu noszącym echa sztuki Młodej Polski. Skrzydło lewe przedstawia górnika z bryłą węgla w rękach, nawiązując do znajdujących się obecnie w Czechach – terenów Zagłębia Karwińsko-Ostrawskiego. Skrzydło prawe - z Góralką Śląską trzymającą sierp, symbolizuje tereny rolnicze – pozostałe po polskiej stronie granicy. Ukazana zaś w środkowej części tryptyku Matka Boska Częstochowska, unosząca się jednakże na obłoku ponad Wieżą Zamku Piastów Cieszyńskich, spina kompozycję w całość reprezentując Cieszyn, jako stolicę regionu. Stanowiącą podstawę tryptyku predellę, zdobi zoomorficzny, pasowy fryz złożony z owiec, nawiązujący do pasterstwa – najpopularniejszej niegdyś formy gospodarowania w Beskidach. Cały tryptyk nastawy ołtarzowej otrzymał oprawę wzorowaną na elementach zdobniczych i konstrukcyjnych beskidzkiego budownictwa drewnianego.
Bibliografia
M. Barański, Beskid Śląski. Przewodnik, Wydanie I Oficyna Wydawnicza „Rewasz” Pruszków 2007, s. 393 ISBN 978-83-89188-71-7; K. Kosyrczyk [pseudonim autorski – Stach Kropiciel]: Gawęda Stacha Kropiciela, „Gość Niedzielny” z 19 października 1947, nr 42, s. 326; Ł. Konarzewski : Ludwik Konarzewski senior, Muzeum Śląskie, Katowice 1989, s. 60-61, ISSN 0860-6676.
Zobacz
- [1] Film z cyklu A życie toczy się dalej TVP Katowice 2014, scenariusz i realizacja: Ewa Kozik, prowadzenie: Dagmara Drzazga, zdjęcia: Sławomir Chudowski; emisja 7 grudnia 2014 w TVP Katowice.