Kamilianie
Zakon Kleryków Regularnych Posługujących Chorym (łac. Ordo Clericorum Regularium Ministrantium Infirmis, MI) - kamilianie są zakonem powołanym do niesienia pomocy duchowej i cielesnej chorym i ubogim. Składają dodatkowy czwarty ślub służenia chorym nawet z narażeniem życia. Mają szczególne zasługi w ratowaniu osób dotkniętych zarazą. Ich charyzmatem jest posługa duchowa i cielesna chorym, nawet z narażeniem życia. Ich myśl przewodnia brzmi: Nie miłujmy słowem i językiem, ale czynem i prawdą! (1J 3,18).
Myśl założenia stowarzyszenia zrodziła się u św. Kamila de Lellis w 1582 roku w Rzymie. W 1584 roku zredagował on Reguły Stowarzyszenia Sług Chorych. Papież Sykstus V 18 marca 1586 zatwierdził Stowarzyszenie, nadając mu nazwę Posługujących Chorym. 21 września 1591 papież Grzegorz XIV podniósł wspólnotę kamiliańską do godności zakonu. Posługa (…) ma przypominać opiekę troskliwej matki pielęgnującej jedyne dziecko. Poprzez promocję zdrowia w społeczeństwie, leczenie chorób i łagodzenie bólu kamilianie starają się współpracować z dziełem Boga Stwórcy, wielbić Boga w ludzkim ciele i wyrażać wiarę w zmartwychwstanie. Szczególnym rysem ich opieki nad chorymi jest posługa duchowa. Kamilianie starają się, aby chorzy wierzący trwali w Jezusie Chrystusie i osiągnęli świętość, do której są wezwani. Pomagają również chorym odnaleźć odpowiedź na odwieczne pytania o sens życia przyszłego i obecnego, a także na pytanie o znaczenie cierpienia, zła i śmierci. Kamilianie odprawiają szczególne nabożeństwo do Matki Bożej Uzdrowienia Chorych i św. Kamila. Realizacja charyzmatu zgromadzenia odbywa się poprzez pracę kapelanów i pielęgniarzy, kierowanie domami opieki społecznej i szpitalami, opiekę nad bezdomnymi, narkomanami i chorymi na AIDS.
W swym działaniu kamilianie dają pierwszeństwo chorym najbardziej ubogim i opuszczonym, w sposób szczególny zaspokajając ich potrzeby w krajach misyjnych. Wszędzie tam, gdzie pracują, dążą również do tego, by dla miejscowej służby zdrowia człowiek zajął centralne miejsce. Zakon robi to m.in. poprzez uwrażliwianie na konieczność humanizacji struktur służb leczniczych oraz poprzez wpływ na władze świeckie, aby ustawodawstwo państwowe gwarantowało w jak największym stopniu prawa chorego i szacunek dla jego godności osobistej.
Zakon szybko się rozwijał. W momencie śmierci założyciela (+1614) liczył 17 domów, 299 zakonników i 154 kapłanów. Został podzielony na pięć prowincji: rzymską, neapolitańską, mediolańską, bolońską i sycylijską. Do rozwoju zakonu przyczyniła się beatyfikacja i kanonizacja Kamila de Lellis w 1746 roku. W tym czasie kamilianie założyli nowe domy w Ameryce Łacińskiej: w Peru, Ekwadorze, Boliwii, Kolumbii i Meksyku. Rok 1783 zapoczątkował kryzys Zgromadzenia spowodowany polityką kościelną różnych dworów królewskich, która doprowadziła do odłączenia się prowincji i domów od domu generalnego w Rzymie i tworzenia kongregacji autonomicznych. Okres odbudowy zakonu rozpoczął się po upadku Napoleona. Na przełomie XIX i XX wieku powstały domy w Holandii, Hiszpanii, Irlandii i Niemczech. Ukonstytuowana w 1903 roku prowincja niemiecka rozprzestrzeniła się na Danię, Austrię, Stany Zjednoczone i Polskę (Śląsk).
Kamilianie w Polsce
Działalność kamilianów w Polsce związana była z ruchem trzeźwościowym. W 1904 roku otwarto dom w Miechowicach, przeniesiony w 1907 roku do nowo wybudowanego klasztoru i zakładu dla alkoholików w Tarnowskich Górach. W 1922 roku powstał w nim juwenat. W 1936 roku wyłączono ten dom spod jurysdykcji prowincji niemieckiej, podporządkowując go bezpośrednio domowi generalnemu w Rzymie, tworząc tzw. polski komisariat. Prowincję polską erygowano 12 kwietnia 1946. W 1980 roku polscy kamilianie otwarli placówkę misyjną w Fianarantsoa na Madagaskarze, a w 1995 roku w Kremnicy na Słowacji. Obecnie prowincja polska posiada 14 domów i prowadzi misje na Madagaskarze i Słowacji. W Polsce kamilianie prowadzą 4 domy pomocy społecznej i 2 zakłady opiekuńczo-lecznicze dla osób w podeszłym wieku, dla dzieci i dorosłych z niedorozwojem lub głęboko upośledzonych psychicznie. Ich strojem jest czarny habit z czarnym pasem z materiału, natomiast na piersi mają zawieszony czerwony krzyż.
Patrz:
Bibliografia
B. Łoziński, Leksykon zakonów w Polsce, Warszawa 2002, s. 62-63; Ch. Kurek, Działalność zakonów i zgromadzeń zakonnych na terenie diecezji katowickiej w latach 1925-1973, NPrz. 44 (1975), s. 195-199; Encyklopedia Katolicka, t. 8, Lublin 2000; L. Bartholomaus, Kamil de Lellis sługa chorych, Racibórz 1996; G. Sommaruga, Święty Reformator, Warszawa 1985.