Kalwaria Piekarska: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 23:55, 13 paź 2009

Kalwaria Piekarska to zespół kaplic wyobrażających poszczególne stacje Drogi Krzyżowej, usytuowany na wzgórzu Cekerwica, tuż obok Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich. W skład założeń Kalwarii Piekarskiej wchodzą także kaplice niezwiązane bezpośrednio z tematyką pasyjną (kaplica Rafała Archanioła, św. Heleny, itd., kaplice różańcowe w liczbie piętnastu (wzdłuż muru okalającego)oraz centralnie usytuowany neogotycki kościół Przemienienia Pańskiego (później - Zmartwychwstania Pańskiego).

Inicjatorem budowy Kalwarii w Piekarach był ks. Jan Alojzy Ficek, który zapalił się do tego pomysłu po powrocie z pielgrzymki do Rzymu w 1854 roku. Wkrótce jednak ks. Ficek ciężko zachorował, a choroba ta okazała się dla niego śmiertelna. Realizacją planu swego poprzednika zajął się więc ks. Bernard Purkop, który w jedynie sobie ściśle znany sposób, w okresie Kulturkampfu, zdołał zdobyć zgodę na rozszerzenie terenu pod budowę kalwarii. W niedługim czasie założono komitet budowy Kalwarii, którego członkami byli m.in piekarscy sztygarzy, rolnicy, kupcy. W 1869 roku stanęła na wzgórzu pierwsza kaplica - miejsce Zaśnięcia Matki Boskiej. Do końca kadencji proboszcza Purkopa postawiono jeszcze kolejne cztery kaplice. Następne lata to dla budowy okres przestoju, gdyż z uwagi na szerzące się represje wobec kościoła, następca dziekana Purkopa, nie podejmuje się kontynuacji dzieła. Prace zostały wznowione w 1886 roku wraz z objęciem probostwa piekarskiego przez ks. Leopolda Nerlicha. Duchowny ten, zdobywał doświadczenie kierownika prac budowlanych w poprzednich parafiach, zatem nie dziwi fakt, że wkrótce zasłynął jako najbardziej sprawny organizator wielkiej piekarskiej inicjatywy. W 1887 zaprosił do współpracy swego przyjaciela, ojca Władysława Schneidera, wieloletniego misjonarza w Ziemi Świętej. Zakonnik zajął się projektowaniem poszczególnych kaplic i alejek, na wzór tych, które doskonale znał z Kalwarii Jerozolimskiej. Od tego czasu prace budowlane przebiegały w bardzo szybkim tempie. Po rocznym okresie sprzeciwów władz Rejencji Opolskiej wobec przedsięwzięcia piekarskiego proboszcza, w lipcu 1895 gotowe było już całe założenie na Cerekwicy. Księdzu Leopoldowi nie było niestety dane poświęcenie stworzonego w dużej mierze dzięki swemu uporowi, dzieła- zmarł bowiem 20 lipca tego samego roku. Kontynuacji dzieła podjął się jego brat, a zarazem następny proboszcz piekarski- ks. Karol Nerlich. Dnia 21 czerwca 1896 nastąpiła uroczysta konsekracja Kalwarii z kościołem Przemienienia Pańskiego, której przewodniczył biskup wrocławski, kardynał Georg Kopp, przebywający od paru tygodni w Radzionkowie i okolicach. W uroczystościach wzięło udział ok. 300 księży oraz ok. 175 tys. wiernych. Ks. Karol Nerlich wydał jeszcze w 1896 roku specjalny modlitewnik - "Obchodzenie Kapliczek piekarskich dla wygody wiernych". Rok później ukazała się drukiem również "Przewodnia Książeczka Nowej Kalwarii w Piekarach".

Wykaz obiektów kalwaryjskich

kaplica poświęcona Archaniołowi Rafałowi (1890)
Wieczernik (1892)
Ogród Oliwny (1891)
Pocałunek Judasza (kaplica zniszczona w latach 60. XX w.)
Most Cedron (1891)
Dwór Annasza (1892)
Pałac Kajfasza (1892)
Brama wschodnia (1889)
Ukamieniowanie św. Szczepana (1889)
Pretorium (1889)
Pałac Heroda (1894-1895)
Gradusy (1888-1889)

11 kaplic - stacji Drogi Krzyżowej (trzy (XI, XII, XIII) są elementami fasady kościoła Przemienienia Pańskiego)
15 kaplic różańcowych
grobowiec księży Nerlichów
kaplica św. Barbary (1880) (obecnie na terenie nie należącym do Kalwarii)
kaplica na Studzience (1860) (obecnie na terenie nie należącym do Kalwarii)

Bibliografia

A. Potempa, 100 lat Kalwarii w Piekarach Śląskich, Piekary Śląskie 1996; J. Pawlik, Piekary Śląskie, Warszawa 1988.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 Kalwaria Piekarska to zespół kaplic wyobrażających poszczególne stacje Drogi Krzyżowej, usytuowany na wzgórzu Cekerwica, tuż obok [[Bazylika Najświętszej Marii Panny i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich|Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich]]. W skład założeń Kalwarii Piekarskiej wchodzą także kaplice niezwiązane bezpośrednio z tematyką pasyjną (kaplica Rafała Archanioła, św. Heleny, itd., kaplice różańcowe w liczbie piętnastu (wzdłuż muru okalającego)oraz centralnie usytuowany neogotycki kościół Przemienienia Pańskiego (później - Zmartwychwstania Pańskiego).
-Inicjatorem budowy Kalwarii w Piekarach był [[Ficek Jan Nepomucen Alojzy|ks. Jan Alojzy Ficek]], który zapalił się do tego pomysłu po powrocie z pielgrzymki do Rzymu w 1854 roku. Wkrótce jednak ks. Ficek ciężko zachorował, a choroba ta okazała się dla niego śmiertelna. Realizacją planu swego poprzednika zajął się więc [[Purkop Bernard|ks. Bernard Purkop]], który w jedynie sobie ściśle znany sposób, w okresie [[Kulturkampf|Kulturkampfu]], zdołał zdobyć zgodę na rozszerzenie terenu pod budowę kalwarii. W niedługim czasie założono komitet budowy Kalwarii, którego członkami byli m.in piekarscy sztygarzy, rolnicy, kupcy. W 1869 roku stanęła na wzgórzu pierwsza kaplica - miejsce Zaśnięcia Matki Boskiej. Do końca kadencji proboszcza Purkopa postawiono jeszcze kolejne cztery kaplice. Następne lata to dla budowy okres przestoju, gdyż z uwagi na szerzące się represje wobec kościoła, następca dziekana Purkopa, nie podejmuje się kontynuacji dzieła. Prace zostały wznowione w 1886 roku wraz z objęciem probostwa piekarskiego przez [[Nerlich Karol| ks. Karola Nerlicha]], który sprawnie doprowadził prace budowlane do końca.
+Inicjatorem budowy Kalwarii w Piekarach był [[Ficek Jan Nepomucen Alojzy|ks. Jan Alojzy Ficek]], który zapalił się do tego pomysłu po powrocie z pielgrzymki do Rzymu w 1854 roku. Wkrótce jednak ks. Ficek ciężko zachorował, a choroba ta okazała się dla niego śmiertelna. Realizacją planu swego poprzednika zajął się więc [[Purkop Bernard|ks. Bernard Purkop]], który w jedynie sobie ściśle znany sposób, w okresie [[Kulturkampf|Kulturkampfu]], zdołał zdobyć zgodę na rozszerzenie terenu pod budowę kalwarii. W niedługim czasie założono komitet budowy Kalwarii, którego członkami byli m.in piekarscy sztygarzy, rolnicy, kupcy. W 1869 roku stanęła na wzgórzu pierwsza kaplica - miejsce Zaśnięcia Matki Boskiej. Do końca kadencji proboszcza Purkopa postawiono jeszcze kolejne cztery kaplice. Następne lata to dla budowy okres przestoju, gdyż z uwagi na szerzące się represje wobec kościoła, następca dziekana Purkopa, nie podejmuje się kontynuacji dzieła. Prace zostały wznowione w 1886 roku wraz z objęciem probostwa piekarskiego przez [[Nerlich Leopold| ks. Leopolda Nerlicha]]. Duchowny ten, zdobywał doświadczenie kierownika prac budowlanych w poprzednich parafiach, zatem nie dziwi fakt, że wkrótce zasłynął jako najbardziej sprawny organizator wielkiej piekarskiej inicjatywy. W 1887 zaprosił do współpracy swego przyjaciela, ojca Władysława Schneidera, wieloletniego misjonarza w Ziemi Świętej. Zakonnik zajął się projektowaniem poszczególnych kaplic i alejek, na wzór tych, które doskonale znał z Kalwarii Jerozolimskiej. Od tego czasu prace budowlane przebiegały w bardzo szybkim tempie. Po rocznym okresie sprzeciwów władz Rejencji Opolskiej wobec przedsięwzięcia piekarskiego proboszcza, w lipcu 1895 gotowe było już całe założenie na Cerekwicy. Księdzu Leopoldowi nie było niestety dane poświęcenie stworzonego w dużej mierze dzięki swemu uporowi, dzieła- zmarł bowiem 20 lipca tego samego roku. Kontynuacji dzieła podjął się jego brat, a zarazem następny proboszcz piekarski- [[Nerlich Karol|ks. Karol Nerlich]].
 Dnia 21 czerwca 1896 nastąpiła uroczysta konsekracja Kalwarii z kościołem Przemienienia Pańskiego, której przewodniczył biskup wrocławski, [[Kopp Georg|kardynał Georg Kopp]], przebywający od paru tygodni w Radzionkowie i okolicach. W uroczystościach wzięło udział ok. 300 księży oraz ok. 175 tys. wiernych. Ks. Karol Nerlich wydał jeszcze w 1896 roku specjalny modlitewnik - "Obchodzenie Kapliczek piekarskich dla wygody wiernych". Rok później ukazała się drukiem również "Przewodnia Książeczka Nowej Kalwarii w Piekarach".