Jeż Ignacy

Z e-ncyklopedia

Jeż Ignacy (1914-2007), biskup koszalińsko-kołobrzeski, kardynał

Jez Ignacy 2.jpg

Urodził się 31 lipca 1914 w Radomyślu Wielkim k. Mielca. Jako uczeń katowickiego Gimnazjum Państwowego im. Adama Mickiewicza, należał do harcerstwa i Sodalicji Mariańskiej. 31 maja 1932 uzyskał maturę. Po maturze wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie, równocześnie rozpoczął studia teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia ukończył 13 lipca 1937 z tytułem magistra teologii w zakresie historii Kościoła. Święcenia kapłańskie przyjął 20 czerwca 1937 w katowickiej katedrze Św. Apostołów Piotra i Pawła z rąk bpa S. Adamskiego.

Pracę duszpasterską rozpoczął w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Hajdukach Wielkich, prowadzonej wówczas przez ks. Józefa Czempiela. Równocześnie w latach 1938-1939 był kapelanem hufca męskiego ZHP, którego siedziba mieściła się w sąsiednich Świętochłowicach. W sierpniu 1942 roku został aresztowany przez gestapo i oskarżony o zorganizowanie „manifestacji” o charakterze antypaństwowym. Uznano, że odprawienie Mszy św. za pokój duszy ks. Józefa Czempiela, zmarłego w obozie koncentracyjnym w Dachau, stanowiło działanie przeciwko okupantowi. Wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Dachau. Otrzymał numer obozowy 37196. Po wyzwoleniu obozu przez wojska amerykańskie 29 kwietnia 1945 trafił do koszar wojsk lotniczych w okolicach Göppingen k. Stuttgartu, gdzie w obozie dla ok. 5 tys. Polaków przez rok kierował ośrodkiem opieki duszpasterskiej.

Do Polski powrócił w połowie maja 1946 roku. Pięć miesięcy później bp S. Adamski ustanowił go katechetą w Katolickim Gimnazjum św. Jacka w Katowicach, które w 1959 roku przekształcono w Niższe Seminarium Duchowne. Z tą placówką, pełniąc obowiązki rektora, był związany do 1960 roku. 20 kwietnia 1960 papież Jan XXIII mianował go biskupem – sufraganem gnieźnieńskim, z oddelegowaniem do administracji apostolskiej w Gorzowie Wielkopolskim. Jako wezwanie biskupie wybrał: Veni ignem mittere (Przyszedłem ogień rzucić).

28 czerwca 1972 papież Paweł VI erygował bullą Episcoporum Poloniae coteus diecezję koszalińsko - kołobrzeską i jej pierwszym biskupem mianował bpa Ignacego Jeża. Jako rządca diecezji erygował ok. 100 nowych parafii, doprowadził do budowy nowego budynku Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie. Zorganizował wizytę w Koszalinie papieża Jana Pawła II (1-2 czerwca 1991). Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu Polski ds. Środków Społecznego Przekazu, a także Komitetu Księży Polskich b. Więźniów Obozów Koncentracyjnych. 1 lutego 1992 Jan Paweł II przyjął rezygnację z obowiązków ordynariusza, którą bp Ignacy Jeż złożył 1 sierpnia 1989.

W ramach Konferencji Episkopatu Polski bp Ignacy Jeż był wieloletnim członkiem i przewodniczącym Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu (1973-1994), należał też do Komisji Duszpasterstwa. Z ramienia Konferencji EP był protektorem Ruchu Szensztackiego w Polsce. Był odznaczany i honorowany licznymi godnościami: Honorowy Obywatel Miasta i Gminy Radomyśl Wielki (od 2004 roku), Honorowy Obywatel Miasta Słupska (od 2006 roku), Honorowy obywatel Katowic (od 2007 roku), Kawaler Orderu Uśmiechu, który otrzymał na wniosek dzieci z rąk Kanclerza Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu Cezarego Leżeńskiego. Odznaczony Wielkim Krzyżem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2005), a 2 czerwca 2007 został odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w niesieniu pomocy ludziom potrzebującym oraz za działalność na rzecz współpracy polsko-niemieckiej. 28 czerwca 2007 Senat KUL przyznał biskupowi Ignacemu Jeżowi medal Za zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

20 czerwca 2007 obchodził 70-lecie święceń kapłańskich. Zmarł 16 października 2007 w klinice Gemelli w Rzymie w rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża. 17 października 2007 na zakończenie audiencji generalnej papież Benedykt XVI poinformował, że chciał na konsystorzu 24 listopada 2007 wynieść do godności kardynalskiej księdza bpa Ignacego Jeża. Został pochowany 23 października 2007 w krypcie bazyliki konkatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kołobrzegu.

Bibliografia

F. Jerominek, Życiorys biskupa Ignacego Jeża, WD 1960, nr 10, s. 216-219; Schematyzm (1938-1986); D. Zimoń, Homilia na Jubileuszu 60-lecia kapłaństwa biskupa Ignacego Jeża.Katowice, WA 1997, nr 6, s. 311-315; S. Szymecki, Homilia w czasie uroczystości 70-lecia święceń kapłańskich biskupa Ignacego Jeża, WA 2007, nr 6, s. 334-339; A. Nossol, Błogosławieństwo radosnej służby biskupiej. Homilia z okazji 45-lecia sakry biskupiej bp. Ignacego Jeża i 20-lecia sakry biskupiej abp. Damiana Zimonia, WA 2005, nr 6, s. 313-318; A. Grajewski, Wygnanie, s. 112, 175; Martyrologium, s. 179; J. Myszor, Historia diecezji, s. 325 i nn; Myszor, Stosunki Kościół - państwo okupacyjne w diecezji katowickiej 1939-1945, s. 156, 167, 219; G. Polak, Kto jest kim w Kościele, Warszawa 1999, s. 145; Represje wobec duchowieństwa, s. 19; Samodzielnie myśleć i wybierać (I), s. 7 i nn; Samodzielnie myśleć i wybierać (II), s. 10 i nn; J. Walczak, W służbie Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie, „Niedziela” 31 (2006), s. 24; Weiler, s. 321; Wojskowa służba, 141; W. Kaczmarek, Biskup Ignacy Jeż wśród swoich wychowanków, WA 2000, nr 4, s. 114-116; H. Holzapfel, Reinbern Pommerns erster Bischof, Würzburg 1975; Ze śląskich doświadczeń. Ignacy Jeż biskup senior koszalińsko-kołobrzeski, "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 1993", Katowice 1992, s. 55-58; P. Kucharczak, Warto było znaleźć się w obozie. Biskup Ignacy Jeż w Katowicach, GN 2004, nr 48, (dodatek katowicki), s. 5.