Jan XXI

Jan XXI (ok. 1210-1277), papież

Piotr Hiszpan był Portugalczykiem. Urodził się około 1210 roku w Lizbonie, jednak dokładna data nie jest znana. Uczył się z Lizbonie a następnie podjął studia w Paryżu. W dalszych latach wykładał medycynę w Sienie. Dzięki swojej rozległej wiedzy medycznej został osobistym lekarzem papieża Grzegorza X. W 1272 został arcybiskupem Bragi, rok później mianowany kardynałem Tusculum. Jego pontyfikat rozpoczął się 8 IX 1276 roku po śmierci Hadriana V. Wybór imienia Jana XXI był trochę bardziej skomplikowany niż innych dotychczas, bowiem Piotr Hiszpan badając archiwa papieskie odkrył jak mniemał błąd numeracji – jakoby miał być dwóch Janów XIV. Uznał więc, iż wybierze sobie imię Jan lecz z numerem o jeden większym. Jak się później okazało źle zinterpretował zapisy dotyczące uwięzienia ówczesnego Jana XIV i doprowadziło to do sytuacji w której kościół nie miał na stolicy Piotrowej papieża Jana o numerze XX. Rozpoczął pontyfikat od dwóch bull: jedna miała na celu zaznaczenie swojego stanowiska, potwierdzającego decyzje swojego poprzednika. Drugą natomiast skrytykował zamieszki, które wybuchły w czasie konklawe. Następnie podjął próby zorganizowania krucjaty, którą zaakceptował Sobór Lyoński II, pomimo zachowania innych możnowładców, którzy starali się poszerzyć swoje wpływy w Rzymie i państwie papieskim. Jan XXI poprzez swoją roztropność skutecznie hamował ich zapędy. Prowadził również mediacje pomiędzy Królem Filipem III i Alfonsem X, których wezwał do udziału w krucjacie jednak przeszkodą była wrogość owych władców, którzy szykowali się do wojny. Zmarł po wypadku (zawalenie fragmentu sklepienia) po ośmiu dniach od wypadku. Niestety nie doszły do skutku jego dobrze prosperujące próby zjednoczenia kościołów wschodnich i katolików. Dokumentu podpisanego przez Michała VIII (cesarza bizantyjskiego) już nie odczytał. Zmarł 20 V 1277 roku i został pochowany w Katedrze w Viterbo.

Bibliografia

S.A. Bogaczewicz, A. Rogalski, Jan XXI, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, Lublin 1997, kol. 831-833; R. Fischer-Wollpert, Leksykon papieży, Kraków 1996, s. 102-103; John N. D. Kelly, Encyklopedia papieży, Warszawa 1997, s. 280-281; Księga papieży, Poznań 1996, s. 216.