Jan Paweł II

Z e-ncyklopedia

Św. Jan Paweł II (1920-2005), papież

kard. Karol Wojtyła
przed katedrą w Katowicach
przed bazylika na Wawelu
kościół garnizonowy w Katowicach
fronton kościoła mariackiego w Krakowie
Jan Pawel 2 post.jpg
Papamobile 1979

Karol Józef Wojtyła urodził się 18 maja 1920 w Wadowicach koło Krakowa w rodzinie Karola i Emilii z Kaczorowskich. 15 września 1926 rozpoczął naukę w męskiej Szkole Powszechnej im. Marcina Wadowity, po ukończeniu której od 1 września 1930 kontynuował naukę w I Państwowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity. Po zdaniu matury, w sierpniu 1938 roku młody Wojtyła przeprowadził się wraz z ojcem do Krakowa, gdzie 2 października 1938 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które przerwała napaść Niemiec hitlerowskich na Polskę. We wrześniu 1940 roku został zatrudniony w kamieniołomach w Zakrzówku koło Krakowa, a następnie (1941 - 1944) w zakładach chemicznych "Solvay" w Borku Fałęckim. We wrześniu 1942 roku wstąpił do konspiracyjnego Seminarium Duchownego prowadzonego przez metropolitę krakowskiego abpa Adama Stefana Sapiehę. 1 listopada 1946 w Uroczystość Wszystkich Świętych przyjął święcenia kapłańskie z rąk kard. Sapiehy i w Dzień Zaduszny odprawił mszę prymicyjną w Krypcie św. Leonarda w Katedrze Wawelskiej.

W tym samym miesiącu wyjechał na studia teologiczne do Rzymu na dominikański Papieski Uniwersytet Angelicum im. św. Tomasza z Akwinu, które ukończył w czerwcu 1948 roku doktoratem na podstawie rozprawy: Doktryna wiary u św. Jana od Krzyża. Po powrocie do Polski 28 lipca 1948 został wikarym w małej wiejskiej parafii w Niegowici koło Bochni, a następnie (1949 - 1951) w parafii św. Floriana w Krakowie, gdzie zaangażował się w duszpasterstwo młodzieży akademickiej.

Papież Pius XII 4 lipca 1958 mianował ks. Wojtyłę sufraganem w archidiecezji krakowskiej. 28 września 1958 został konsekrowany w katedrze wawelskiej na biskupa przyjmując dewizę Totus Tuus i herb z literą „M”- Maryja.

Pełnił funkcje przewodniczącego Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. Przez pierwsze miesiące 1965 roku bp Wojtyła pracował w podkomisji przygotowującej soborowy dokument O Kościele w świecie współczesnym (Gaudium et spes). 30 grudnia 1963 papież Paweł VI mianował bpa Karola Wojtyłę metropolitą krakowskim, co urzędowo potwierdziła bulla z 18 stycznia 1964.

18 listopada 1965 zostało ogłoszone orędzie biskupów polskich do Episkopatu Niemieckiego, zredagowane przez biskupów: Bolesława Kominka i Karola Wojtyłę, z historycznymi słowami: Przebaczamy i prosimy o przebaczenie, które stało się przyczyną ataków komunistycznej propagandy.

Papież Paweł VI 26 czerwca 1967 mianował abpa Karola Wojtyłę kardynałem. Kardynalski kapelusz otrzymał 28 czerwca 1967.

Został członkiem Papieskiej Komisji do Spraw Małżeństwa i Rodziny i konsultorem Rady do Spraw Apostolstwa Świeckich. 2 października 1978 wyjechał na uroczystości żałobne po śmierci Jana Pawła I i na konklawe, podczas którego został wybrany 264. następcą św. Piotra i przybrał imię: Jan Paweł II, wskazując na chęć kontynuacji misji Kościoła rozpoczętej w XX wieku przez Jana XXIII i Pawła VI. Był pierwszym papieżem Słowianinem i pierwszym nie-Italczykiem od czasów Hadriana VI (1522-1523). Podczas uroczystej inauguracji pontyfikatu, 22 października 1978 papież wypowiedział słowa będące mottem jego posługi na Stolicy Piotrowej: Nie lękajcie się! Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi. W dniach 25 stycznia - 1 lutego 1979 Jan Paweł II odbył pierwszą zagraniczną pielgrzymkę do Meksyku i Dominikany. Ogółem Jan Paweł II odbył 104 podróże zagraniczne.

Jan Paweł II ogłosił 14 encyklik:

Poza encyklikami, konstytucjami i listami apostolskimi oraz adhortacjami, papież ogłaszał orędzia na doroczne Światowe Dni Pokoju, Dzień Środków Masowego Przekazu, Światowy Dzień Modlitw o Powołania, Światowy Dzień Młodzieży, Światowy Dzień Misyjny i Światowy Dzień Migranta. W dniach 2 - 10 czerwca 1979 Jan Paweł II odbył pierwszą pielgrzymkę do Ojczyzny. Papieskie wołanie na warszawskim placu Zwycięstwa: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi! wpisało się na zawsze w polską historię. Rok później narodziła się "Solidarność". Polskę odwiedził jeszcze ośmiokrotnie.

W czasie drugiej wizyty: 16 - 23 czerwca 1983, papież po raz pierwszy zagościł na ziemi śląskiej, do wiernych zgromadzonych na lotnisku Muchowiec (20 VI) i poświęcił kamień węgielny pod budowę kościoła pw. św. Barbary w Katowicach - Giszowcu . Kolejne pielgrzymki odbyły się: 8 - 14 czerwca 1987; 1 - 9 czerwca, 13 - 16 sierpnia 1991; 22 maja 1995; 31 maja - 10 czerwca 1997; 5 - 19 czerwca 1999; 16 - 19 sierpnia 2002. Papież tradycyjnie odbywał audiencje generalne na Placu św. Piotra i w sali Nerviego, przyjmując gości i pielgrzymki w Castel Gandolfo. Z okna swego apartamentu w każdą niedzielę odmawiał z wiernymi Anioł Pański.

13 maja 1981 w rocznicę objawień fatimskich turecki zamachowiec Mehmed Ali Agca strzelał do Ojca Świętego na Placu św. Piotra. Natychmiastowa operacja uratowała mu życie, ale rekonwalescencja trwała do października 1981 roku. W grudniu 1981 roku papież zaapelował o zawieszenie stanu wojennego i zaprzestanie represji w kraju, co będzie czynił wielokrotnie w następnych miesiącach i latach. Papież odbył dziękczynną pielgrzymkę do Fatimy w rocznicę zamachu 12 - 15 maja 1982. 30 - 31 marca 1985 odbyły się I Światowe Dni Młodzieży w Rzymie, organizowane następnie co dwa lata w różnych miejscach na świecie. 13 kwietnia 1986 po raz pierwszy w dziejach papież przekroczył próg rzymskiej synagogi. Na zaproszenie Jana Pawła II do Asyżu 27 października 1986 na Światowy Dzień Modlitw o Pokój przybyło 47 delegacji reprezentujących wyznania chrześcijańskie oraz przedstawiciele 13 innych religii. 10 - 13 maja 1991 papież odbył dziękczynną pielgrzymkę do Fatimy, dziękując za ocalenie w 10. rocznicę zamachu i wyzwolenie Europy Środkowowschodniej spod panowania komunizmu. 8 - 9 października 1994 odbyło się światowe spotkanie rodzin z Janem Pawłem II. 21 - 25 stycznia 1998 Jan Paweł II odbył pierwszą w historii pielgrzymkę papieża na Kubę. Papież przekazał Fidelowi Castro listę ponad 300 więźniów politycznych i kilkakrotnie w obecności dyktatora upominał się o prawa narodu. 24 grudnia 1999 papież dokonał inauguracji obchodów Roku Jubileuszowego, czemu towarzyszyło symboliczne otwarcie drzwi do watykańskiej Bazyliki Świętego Piotra. 24 - 26 lutego 2000 Jan Paweł II odbył pielgrzymkę do Egiptu, na górę Synaj, a w dniach 20 - 26 marca 2000 przybył do Ziemi Świętej. Papież odwiedził m.in. położone na terenie Autonomii Palestyńskiej - Betlejem oraz Bazylikę Grobu Pańskiego w Jerozolimie. Modlił się w najświętszym miejscu wyznawców judaizmu - pod Ścianą Płaczu. 13 maja 2000 papież pielgrzymował do Fatimy i ujawnił trzecią tajemnicę fatimską (26 VI). Setną podróż apostolską papież odbył do Chorwacji (6 - 9 VI 2003). Ostatnią pielgrzymkę odbył do Lourdes we Francji (14 - 15 VIII 2004).

27 marca 2005 Jan Paweł II dokonał ostatniego milczącego wielkanocnego błogosławieństwa Urbi et orbi z okna Pałacu Apostolskiego. W Rzymie, 2 kwietnia 2005 o godz. 21.37 Jan Paweł II zmarł. Pontyfikat Jana Pawła II trwał 26 lat, 5 miesięcy i 16 dni. Był trzecim co do długości w historii papiestwa. 13 maja 2005 papież Benedykt XVI podczas spotkania z duchowieństwem Rzymu w Bazylice Świętego Jana na Lateranie poinformował o możliwości rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego polskiego papieża. Po procesie beatyfikacyjnym trwającym sześć lat, 1 maja 2011 papież Benedykt XVI ogłosił Go błogosławionym. Dnia 5 lipca 2013 papież Franciszek wydał dekret w sprawie cudu za wstawiennictwem bł. Jana Pawła II. Cudem tym jest - niewytłumaczalne z punktu widzenia medycznego - uzdrowienie Floribeth Mora Diaz z Kostaryki cierpiącej na nieoperacyjnego tętniaka mózgu. Kobieta ta, oglądając beatyfikację Jana Pawła II, zaczęła się do Niego modlić, po czym doznała nagłego uzdrowienia. 27 kwietnia 2014 w Niedzielę Miłosierdzia Bożego na Placu Świętego Piotra nastąpiła kanonizacja Jana Pawła II i papieża Jana XXIII. Była to pierwsza podwójna kanonizacja papieży w XXI wieku i zarazem pierwsza kanonizacja głowy Kościoła od czasu kanonizacji Piusa X w 1954 roku. We wrześniu 2014 roku papież Franciszek zarządził wpisanie św. Jana Pawła II do powszechnego Kalendarza Rzymskiego w randze wspomnienia dowolnego 22 października.

  • Od 2001 roku w niedzielę poprzedzającą rocznicę wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża, w Kościele rzymskokatolickim w Polsce jest obchodzony Dzień Papieski, będący wyrazem wdzięczności, łączności duchowej z Ojcem Świętym Janem Pawłem II i promocji Jego nauczania. Koordynuje go Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia. W ten dzień zbierane są pieniądze na stypendia dla zdolnej polskiej młodzieży z niezamożnych i ubogich rodzin.
  • 27 lipca 2005 Sejm RP ustanowił 16 października świętem w hołdzie największemu autorytetowi XX wieku, człowiekowi, który sięgając do źródeł chrześcijaństwa, uczył nas solidarności, odwagi i pokory.

Bibliografia

K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996; M. Węcławski, Droga do Rzymu Ojca Świętego Jana Pawła II, Poznań 1979; A. Boniecki, Kalendarium życia Karola Wojtyły, Kraków 1983; G. Weigel, Świadek nadziei, biografia papieża Jana Pawła II, Kraków 2000; M. Maliński, Jan Paweł II, Paryż 1980; J. Kwitny, Człowiek stulecia, życie i czasy papieża Jana Pawła II, Warszawa 1998; A.E. Boniecki, Kalendarium życia Karola Wojtyły, Kraków 2000; J. Turnau, Karol Wojtyła-Jan Paweł II, kalendarium oraz testament Jana Pawła II, Warszawa 2005; P. Zuchniewicz, Nasz papież, historia życia Karola Wojtyły, Kraków 2002.