II Zjazd Katolicki w Królewskiej Hucie, 8-10 IX 1923

Z e-ncyklopedia

Drugi Śląski Zjazd Katolicki odbywał się od 8 do 10 września 1923 w Królewskiej Hucie. Administrator Apostolski, ks. August Hlond wysłał orędzie do parafii śląskich z zaproszeniem na kolejny zjazd katolicki, który miał być nie tylko demonstracją wiary czy doktryny katolickiej, ale także masowym sejmem ludowym obradującym wraz z arcypasterzem i duchowieństwem.

Zjazdy katolickie miały na celu utwierdzenie wiary i wzbudzenie świadomości potęgi katolicyzmu. Dzięki temu pogłębiały i prostowały rozumienie przez wierzących niektórych pojęć religijnych. Zebrania plenarne wprowadzały krytyczny ogląd rzeczywistości życia religijnego. W czasie ich trwania bowiem duchowieństwo wraz z biskupem dyskutowało na temat problemów ludności śląskiej.

Otwarcie Zjazdu Śląskiego odbyło się w sobotę 8 września 1923 w sali hotelu „Reden” na terenie parafii św. Barbary w Królewskiej Hucie. Miało tam miejsce pierwsze zebranie plenarne. Podczas uroczystego rozpoczęcia zjazdu doszło do jego bojkotu z udziałem niemieckich katolików. W czasie Zjazdu Śląskiego miał się bowiem odbywać kongres przygotowany w języku polskim i niemieckim. Przywódcy polityczni jednak opowiedzieli się za niemożliwością uczestniczenia w zjeździe katolików pochodzenia niemieckiego.

Spotkanie niedzielne miało miejsce w kościele pw. św. Józefa w Królewskiej Hucie. Kościół wypełniony był Ślązakami z polskimi chorągwiami i sztandarami religijnymi. Pontyfikalna msza święta została odprawiona w asyście bpa Łukomskiego, sufragana poznańskiego i prałata ks. Jana Kapicy z Tychów. Ten ostatni wygłosił kazanie programowe. Myślą przewodnią drugiego dnia zjazdu - 9 września 1923 były słowa: żyję nie ja, lecz żyje we mnie Chrystus (Ga 2, 20). Tego dnia ks. Pucher z Małej Dąbrówki wygłosił kazanie dla męskiego grona przybyłych Ślązaków na temat: Synu, daruj mi twe serce! Bezpośrednio po wygłoszonych homiliach miał miejsce uroczysty akt poświęcenia Śląska Polskiego Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Wierni zebrani w kościele w pozycji klęczącej powtarzali za Administratorem Apostolskim tekst aktu. Po ceremoniach na terenie kościoła pw. św. Józefa rozpoczął się pochód, który trwał dwie godziny. Miejscowa ludność była ubrana w stroje ludowe. Naliczono około trzystu sztandarów i czterdzieści orkiestr. Na Zjazd Śląski przybyli goście z Krakowa, Poznania, Warszawy, Lwowa, Mińska i Lublina.

W drugim dniu zjazdu, po południu odbyło się kolejne zebranie plenarne, na które przybyli: bp Sapieha z Krakowa, bp Łukomski z Poznania oraz burmistrz Dąbek i główny organizator ks. Michał Lewek.

Poruszane tematy były przyjmowane z aplauzem przez zebranych. W tym samym czasie w hali targowej odbywał się wiec, w czasie którego odczytywano referaty poruszające kwestie społecznej, w tym walkę z alkoholizmem i potrzebę dobrej oświaty. Podczas wiecu można było zwiedzić wystawę książek i czasopism zorganizowaną przez Towarzystwo Czytelni Ludowych. Podczas trzeciego dnia II Zjazdu Katolickiego odbywały się dyskusje w poszczególnych sekcjach. Ostatnie spotkanie plenarne było niezwykle uroczyste. Z wielkim wzruszeniem przez odbiorców zostały przyjęte słowa burmistrza Dąbka, który w imieniu wszystkich zebranych ślubował gorącą miłość i dozgonną wierność. Na końcu obrad przemawiał Administrator Apostolski, ks. Hlond, który dziękował wszystkim przybyłym i nawoływał do życia według katolickich zasad. Zjazd został zamknięty po okrzykach na cześć Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i Papieża oraz po odśpiewaniu uroczystego Te Deum w kościele pw. św. Jadwigi.

W Gościu Niedzielnym, nr 2 z 16 września i nr 3 z 23 września 1923 zostały wydrukowane streszczenia przemówień wygłaszanych na II Zjeździe oraz wysokości kolekt zebrane z różnych parafii śląskich na Zjazd Katolicki. Mowy dotyczyły głównie zagadnień moralnych, rodziny i szkoły, kultury Górnego Śląska, przemian po I wojnie światowej. Opublikowano również odezwę skierowaną do wszystkich stowarzyszeń młodzieży polsko-katolickiej w województwie śląskim z poleceniem licznego przybycia na zjazd. Pod odezwą został zamieszczony program II Zjazdu Śląskiego wraz z instrukcjami dotyczącymi nabywania kart legitymacyjnych i kart wstępnych, które mieli posiadać delegaci z poszczególnych stowarzyszeń.

Bibliografia

Gość Niedzielny 9 IX 1923, nr 1; 16 IX 1923 nr 2; 23 IX 1923 nr 3.