Gazetki parafialne
W latach 1925-1939 w diecezji katowickiej 35 parafii redagowało drobne druki, jedno lub kilkustronicowe o zróżnicowanych tytułach, najczęściej ukazywały się pod nazwą Wiadomości Parafialne. Pierwszy tego typu druk powstał w parafii w Kamienicy Śląskiej (1918) i był nieprzerwanie redagowany do 1939 roku. Każda gazetka parafialna przygotowywana była z myślą o przeciętnym uczestniku niedzielnych nabożeństw. Proces wydawniczy rozpoczynał się w kancelarii parafialnej. "Wiadomości Parafialne” miały swojego redaktora, jednak główną odpowiedzialność za ich treść spoczywała na miejscowym duchowieństwie. Po utworzeniu w 1925 roku spółki „Księgarnia Katolicka”, którą przekształcono w 1927 roku w „Księgarnię i Drukarnię Katolicką", wiele z nich było tam drukowanych (m.in. Katowice, Załęże, Siemianowice, Hajduki Wielkie). Kolportażem trudnili się wolontariusze, którzy rozwozili je po domach wraz z „Gościem Niedzielnym”. Większość sprzedawano przed kościołem lub w kioskach przyparafialnych. Gazetki były odpłatne, ale w Chropaczowie bezrobotni mogli nabywać je za okazaniem karty bezrobotnego. Językiem wiadomości, w regionie o tak utrwalonej tradycji gwarowej, była czysta literacka polszczyzna; 18 listopada 1936 biskup Stanisław Adamski w słowie skierowanym do proboszczów diecezji katowickiej zwrócił uwagę na poprawne używanie języka polskiego w wydawanych w parafiach odezwach, wskazówkach lub czasopismach parafialnych.
„Wiadomości Parafialne” redagowane były zarówno w języku polskim, jak i niemieckim, pod nazwą „Pffarrblatt”. Były parafie, w których gazetki ukazywały się tylko w języku polskim (Rybnik) w obydwu językach (parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Katowicach), lub wyłącznie w języku niemieckim, np. Kamienica Śląska. „Wiadomości Parafialne” zależnie od regionalnego usytuowania parafii oraz narodowości wiernych mieszkających w nich, były zróżnicowane pod względem tematyki, objętości, nakładu, szaty graficznej i języka. Gazetki wydawane w diecezji katowickiej w latach 1925-1935 miały charakter czysto informacyjny, czasem informacyjno–formacyjny. Wiadomości Parafialne najczęściej zawierały porządek nabożeństw, ogłoszenia parafialne, informacje z działalności bractw i stowarzyszeń; zaznajamiały czytelników z historią parafii i statystyką parafii. Ważnym elementem czasopism parafialnych była kronika parafialna. Kronikę prowadziły redakcje gazetek w Szarleju, Mysłowicach, Kamienicy Śląskiej, Załężu, Siemianowicach.
Po zakończeniu wojny, z uwagi na wszechpanującą cenzurę, gazetki parafialne przestały się ukazywać. Dopiero w 1989 roku w większości parafii archidiecezji katowickiej powstały mniej lub bardziej rozbudowane gazetki parafialne. Gazetki te spełniają podobną rolę, jak te z okresu międzywojennego - zaznajamiają wiernych, aktywnych uczestników życia parafialnego z najważniejszymi wydarzeniami z życia parafii. Tę samą rolę spełniają strony internetowe parafii. Podobnie jak w przypadku gazetek parafialnych, strony internetowe parafii pełnią głównie funkcje informacyjne. W bogatej oprawie graficznej, a czasem i muzycznej docierają zwłaszcza do młodego użytkownika internetu.
Patrz również:
Bibliografia
H. Olszar, Duchowieństwo katolickie diecezji śląskiej (katowickiej) w Drugiej Rzeczypospolitej, Katowice 2000, s. 605-606; G. Łącka, Działalność wydawnicza biskupa Stanisława Adamskiego w latach 1930-1939, Warszawa 2005, praca mgr mps w Bibliotece UW.