Dyskusja:Wiktor I

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 17:40, 15 lut 2019 autorstwa Jemy (dyskusja | edycje) (dr)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Syn Feliksa, urodzony ok 155 roku. Według Liber Pontificalis pochodził z cesarsko-rzymskiej Afryki Prokonsularnej. Według Hieronima pochodził z południowej Italii. Biskupem Rzymu został po Eleuteriuszu, który był czternastym Piotrowym następcą. Rządził Kościołem w latach 189-199. Jego działalność przypadła na ostatnie lata panowania dynastii Antoninów, okazywała dużą tolerancję wobec rozwijającego się chrześcijaństwa. Wiktora I uważa się za pierwszego papieża, który nawiązał kontakt z dworem cesarskim. W czasie panowania cesarza Lucjusza Aureliusza Kommodusa (w latach 180-192), udało się uwolnić wielu chrześcijan skazanych na prace w kopalniach Sardynii. A stało się to za sprawą Marcji, która była kochanką cesarza Kommodusa. Po tym jak została poinformowana przez papieża o zamierzeniach cesarza wobec skazanych, nakłoniła kochanka do pobłażliwości wobec chrześcijan.

Podczas pontyfikatu Wiktora I wyraźnie wzrósł autorytet biskupa Rzymu. Powoływano się wówczas na termin sukcesji apostolskiej, który ostatecznie zdominował argumentację dotyczącą papieskiego prymatu. Pierwszeństwo papieża na podstawie obietnicy prymatu przyznanego Piotrowi przez Chrystusa, jako pierwszy uzasadniał Tertulian. Sukcesję propagował również Ireneusz, biskup Lyonu (w latach 140-202), który ustalił imienną listę biskupów rzymskich, poczynając od Piotra.

Wiktor I dążył do ujednolicenia daty obchodzenia świąt Wielkanocnych według zwyczaju przyjętego w Rzymie. W tej sprawie panowała wśród kościołów duża rozbieżność. Jedni, zwłaszcza w Azji Mniejszej, święcili Paschę zgodnie z tradycją kalendarza żydowskiego, czyli 14 dnia wiosennego miesiąca Nisan, niezależnie od dnia tygodnia. Inni (w Rzymie i Aleksandrii) kładli nacisk na niedzielę, jako dzień zmartwychwstania Chrystusa. By rozstrzygnąć tę kwestię, Wiktor I zwołał synody, które poparły jego opinię. Biskupi z Azji Mniejszej kierowani przez Polikratesa, biskupa Efezu, nie zaakceptowali tych ustaleń. Wtedy papież zagroził wykluczeniem z Kościoła tych gmin, które się nie dostosują. Biskup Ireneusz, mimo swego poparcia dla Kościoła rzymskiego, uznał postępowanie Wiktora za niewłaściwe i niezgodne z tradycją chrześcijańską. Sam spór o datę Wielkanocy trwał do V wieku.

Papież występował przeciwko ówczesnym herezjom - gnozie i monarchianizmowi. Bardzo energicznie zajął się sprawą gnostyka, Floryna, którego złożył z urzędu oraz Teodota, którego wykluczył ze społeczności wiernych za sprzyjanie herezji monarchianizmu. Wiktor był również pierwszym papieżem łacińskojęzycznym. Za jego czasów coraz częściej stosowano w liturgii język łaciński, który stopniowo wypierał grekę. Euzebiusz z Cezarei oraz Hieronim wspominają o pisarskiej działalności Wiktora, z której niestety nic się nie zachowało. Zmarł w roku 199 w Rzymie. Liber Pontificalis przedstawia go, jako męczennika. Wiadomości tej jednak nie potwierdzają inne źródła. Pochowany został na Watykanie. W Martyrologium Rzymskim wspominany był 28 lipca. Od 1969 roku święto ku jego czci zostało zniesione.

Bibliografia

Michał Gryczyński, Poczet papieży, Publicat 2006; Jan Wierusz Kowalski, Poczet papieży, wyd. Krajowa Agencja Wydawnicza 1986; Wincenty Zaleski, Święci na każdy dzień, Warszawa 1989.