Dutkiewicz Henryk

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 21:35, 6 paź 2016 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (uzupełnienie)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Dutkiewicz Henryk (1925-2002), działacz katolicki

Urodził się 13 maja 1925. Obok przewodniczącego prof. Józefa Kokota jest jednym z członków założycieli ukonstytuowanego w 1956 roku Klubu Inteligencji Katolickiej w Katowicach przy Ogólnopolskim Klubie Postępowej Inteligencji Katolickiej rozumianego wtedy jako filia Klubu warszawskiego. Możliwe, że był jedną z 5 osób należących do ścisłej grupy inicjatywnej, która dla celów rejestracyjnych szukała kolejnych członków. Formalne działania założycielskie spotkały się jednak ze stanowczą odmową władz administracyjnych oraz partyjnych i sprowadziło na członków Klubu podejrzenia, a nawet działania operacyjne Sekcji V Wydziału III Komendy Wojewódzkiej Milicji mające na celu rozpoznanie środowiska.

29 marca 1957 Henryk Dutkiewicz poparł i podpisał wniosek o zarejestrowanie KIK-u. Osoby włączone do działań Klubu - od dawna inwigilowane - na podstawie negatywnej opinii Sekcji V uznane zostały za zagrożenie dla ustroju, stąd też odmowna decyzja władz na prośbę o rejestrację stowarzyszenia mimo pozytywnego rozpatrzenia analogicznego wniosku rejestracyjnego w Krakowie. W tym samym roku Dutkiewicz wybrany został jako kandydat na Światowy Zjazd Katolików we Francji, jednak decyzją Wydziału III Biura Paszportów, wydanie odpowiednich dokumentów zostało zastrzeżone. W wyniku dalszych formalnych trudności w zarejestrowaniu Klubu, działalność została zawieszona.

W 1968 roku wydał publikację naukową pt. Małżeństwa mieszane w czterech miastach GOP jako wskaźnik integracji społecznej.

Dopiero na przełomie lat 1980/81 udało się stworzyć Klub Inteligencji Katolickiej w Katowicach zarejestrowany na mocy decyzji wojewody katowickiego z dnia 26 lutego 1981 r. mimo, iż wcześniejszy wniosek został odrzucony przez Urząd Wojewódzki w Katowicach. Powodem podanym w treści decyzji było zasadnicze pokrywanie się celów statutowych z celami Polskiego Związku Katolicko-Społecznego. 23 października 1980 w salce parafialnej katedry Chrystusa Króla w Katowicach miało miejsce spotkanie założycielskie, w którym uczestniczył także Henryk Dutkiewicz. Nie wszedł jednak w skład zarządu pierwszej kadencji. Zamiast tego podjął się przewodniczenia jednej z najwcześniej utworzonych sekcji problemowych – sekcji Katolickiej Nauki Społecznej.

Gdy zarządzeniem z dnia 14 grudnia 1981 w związku ze stanem wojennym wojewoda katowicki zawiesił oficjalną działalność katowickiego Klubu, faktyczna jego aktywność nie została zaprzestana, a w związku z pomocą niesioną osobom potrzebującym i prześladowanym, członkowie Klubu, a przede wszystkim Zarząd i odpowiedzialni za poszczególne sekcje, byli inwigilowani i śledzeni przez Służbę Bezpieczeństwa oraz Milicję Obywatelską. 30 maja 1983 w związku z chorobą ówczesnego prezesa Henryka Mikołaja Góreckiego zarząd delegował Henryka Dutkiewicza do pomocy Prezydium.

W 1984 roku Henryk Dutkiewicz został wybrany na prezesa II kadencji Klubu w Katowicach. Decyzję tę powtórzono po upływie dwuletniej kadencji, czym przedłużono prezesurę do roku 1988. W tym okresie Klub Inteligencji Katolickiej w Katowicach był nieustannie nękany kontrolami ze strony administracji państwowej, a członków Zarządu wzywano na przesłuchania i grożono delegalizacją KIK. Jako pretekst podawano domniemany brak kontroli nad ogólnospołecznymi sekcjami terenowymi Klubu. Z inicjatywy prezesa Dutkiewicza powierzono Klub pod patronat i szczególną opiekę Matki Bożej Boguckiej. Ówczesny kustosz Sanktuarium św. Szczepana w Bogucicachks. Józef Oleś podarował Klubowi obraz, który został intronizowany w salce Klubu w parafii katedralnej, a 22 maja 1988 odbyła się pierwsza pielgrzymka KIK do bogucickiego Sanktuarium.

W 1995 roku podczas IV Sympozjum Naukowego Kościół Śląski wspólnotą misyjną w Piekarach Śląskich wygłosił wykład pt. Z dziejów Klubu Inteligencji Katolickiej w Katowicach (1980-1994) przedrukowany potem i wydany przez Instytut Górnośląski w Katowicach.

Uchwałą Walnego Zgromadzenia Delegatów Klubu z dnia 13 marca 1999 otrzymał godność Członka Honorowego KIK. Od tego momentu jego zaangażowanie w działalność Klubu ogranicza się do uczestniczenia w Walnych Zgromadzeniach.

Zmarł 26 czerwca 2002. Pochowany został przez swojego siostrzeńca - ks. Stefana Czermińskiego z wyrazami wdzięczności wyrażonymi listownie z powodu niemożności uczestnictwa we Mszy św. pogrzebowej przez abpa Damiana Zimonia, a także przez bpa Gerarda Bernackiego.

Bibliografia

A. Przewłoka, Służba Bezpieczeństwa wobec próby założenia Klubu Inteligencji Katolickiej w Katowicach w latach 1956-1957, SSHT 2010, t. 43, z. 1, s. 124–136; dostępne na: [1] H. Dutkiewicz, Z dziejów Klubu Inteligencji Katolickiej w Katowicach (1980-1994)”; dotępne na: [2] „Dlatego. Biuletyn Klubu Inteligencji Katolickiej w Katowicach” Nr 4 (88), Nr 10-12 (118-120), Nr 8 (128), Nr 9 (177), Nr 10 (238); dostępne w: [3]