Droga Krzyżowa

Z e-ncyklopedia
z kościoła parafialnego w Lądku Zdroju
Ischia, Chiesa del Soccorso
stacje Drogi Krzyżowej, Katowice, Autor: Joanna Piech-Kalarus
stacja Drogi Krzyżowej, Autor: J. Duda Gracz

Droga Krzyżowa - nabożeństwo nawiązujące do przejścia Pana Jezusa od pretorium Piłata na wzgórze Golgoty. Męka rozważana jest w 14 symbolicznych stacjach; tylko 9 spośród 14 stacji ma swą podstawę w ewangelicznych opisach męki Pańskiej. Początkowo liczba stacji Drogi Krzyżowej pozostawała nie ustalona – było ich 7, 9, 12, 18 itd.; różnie lokowano też punkt wyjścia nabożeństwa (Wieczernik, Ogrójec, pałac Piłata). W obecnej postaci Droga Krzyżowa została ukształtowana w XVIII wieku.

W wiekach od XI do XIII w związku z wyprawami krzyżowymi ukształtował się schemat Drogi Krzyżowej, funkcjonujący do dnia dzisiejszego. W pierwszej połowie XIV wieku franciszkanie przejęli opiekę nad miejscami świętymi dla chrześcijan w Jerozolimie. Właśnie oni rozwinęli kult drogi, którą przeszedł Jezus z pretorium Piłata, gdzie zapadł wyrok śmierci krzyżowej, na Golgotę, gdzie został wykonany. Z połączenia tych dwóch nabożeństw powstały stacje Drogi Krzyżowej. Nazwę wprowadził w 1458 roku W. Wey. Na upowszechnienie Drogi Krzyżowej, dzięki staraniom franciszkanów, miały wpływ odpusty nadane przez Stolicę Apostolską.

Pielgrzymi Ziemi Świętej po powrocie do domu starali się o stworzenie namiastki Jerozolimy, by łatwiej odczuć to, co przeżywali w miejscu Męki Zbawiciela. Począwszy od XV wieku w całej Europie wznoszono budowle przypominające jerozolimskie. Zespoły tych budowli zaczęto nazywać kalwariami.

Pierwsza Kalwaria powstała w latach 1405-1420 w południowej Hiszpanii. Założył ją dominikanin, bł. Alvaro z Kordoby w górach Sierra Morena. Pierwsza kalwaria na ziemiach polskich powstała w Kalwarii Zebrzydowskiej dzięki wojewodzie krakowskiemu Mikołajowi Zebrzydowskiemu.

Franciszkanie zaczęli wprowadzać nabożeństwo Drogi Krzyżowej do swoich kościołów oraz tych, w których prowadzili misje, zaprowadzając przy okazji również bractwa poświęcone rozważaniu Męki Pańskiej. Do dnia dzisiejszego franciszkanie posiadają przywilej zaprowadzania nabożeństwa Drogi Krzyżowej w kościołach. W Polsce nabożeństwo Drogi Krzyżowej pojawiło się w XVI wieku. Najstarszy z zachowanych polskich tekstów, opatrzony tytułem Sposób nabożeństwa droga krzyżowa nazywanego, wydany został we Wrocławiu w 1731 roku.

Kalwarie

Teksty

Modlitwy i pieśni przy Drodze Krzyżowej