Donnersmarck Łazarz Henckel von

Karol Łazarz Henckel von Donnersmarck (1772-1864)

Karol łazarz urodził się w 1772 roku. W ciągu swojego życia otrzymał wiele godności i zaszczytów. W wojsku doszedł do stopnia pułkownika. Został odznaczony orderem Pour le Mérite z Koroną oraz orderem Orła Czarnego z Brylantami, który jest odpowiednikiem polskiego Orderu Orła Białego. Od 1827 roku nosił tytuł 9. wolnego pana stanowego Bytomia, który był tytułem przynoszącym tylko zaszczyt. W 1840 roku otrzymał godność dziedzicznego wyższego podczaszego krajowego w księstwie śląskim z tytułem Ekscelencji. Został również dziedzicznym członkiem pruskiej Izby Panów, która jest odpowiednikiem angielskiej Izby Lordów.

Karol łazarz zdecydowanie powiększył wielkość posiadanych przez siebie dóbr ziemskich. W 1820 kupił majątek Stare Tarnowice, w 1824 Repty, w 1826 Chropaczów, Kamień, Makoszowy, Zabrze, Zaborze i Sośnicę. W 1828 wykupił Świętochłowice, dwa lata później Mikulczyce, a w 1837 Lubszę z Piaskiem, Kamienicą, Babienicą, Kuczowem i Psarami. Od 1838 należała do niego Kozłowa Góra, od 1839 Wieszowa, a 1840 Stolarzowice i w końcu od 1852 Grzybowice. Oprócz tego należały do niego również Ożarowice oraz Kaszewie. Karol łazarz zainwestował również w przemysł. W XIX wieku uruchomił w bytomskim Czarnym Lesie hutę cynku „Clara”, a później kopalnię „Quintoforo” w Lipinach. Największym natomiast przedsięwzięciem było uruchomienie huty „Bethlen-Falva” w Świętochłowicach. Budowa rozpoczęła się w roku 1828 i trwała do 1833. W latach 40. XIX wieku założył w Zabrzu kopalnię „Concordia”, która później stała się podstawą dla wielkiego kompleksu hutniczo-górniczego.

Żoną Karola łazarza była Julia, córka Fryderyka Ludwika hrabiego von Bohlen. Miał dwóch synów i pięć córek. Prawdopodbnie smierć pierwszego syna miała duży treśc tesatmentu Karola Łazarza, który postanowił przekazać cały majątek swojemu drugiemu synowi Guidonowi. Oficjalnie miało to zapobiec sporom o majątek w rodzinie. Karol Łazarz zmarł w lipcu 1864 roku we Wrocławiu a pochowany został w krypcie rodowej w Świerklańcu.

Bibliografia

A. Kuzio-Podrucki, Donnersmarckowie: kariera i fortuna, Bytom 2003.