Tekst źródłowy strony Cmentarz parafialny - Bieruń Stary, ul. Krakowska

[[Plik:Bierun cmen1.jpg|right|thumb|cmentarz, Bieruń Stary]]
[[Plik:Bierun cmen2.jpg|right|thumb|cmentarz, Bieruń Stary]]
[[Plik:Bierun cmen3.jpg|right|thumb|cmentarz, Bieruń Stary]]
[[Plik:Bierun cmen4.jpg|right|thumb|cmentarz, Bieruń Stary]]
Przy nadaniu miejscowości praw miejskich prawo magdeburskie nakazywało, aby odmierzyć miejsce na kościół wraz z cmentarzem. Cmentarze zwykle zakładano poza obrębem miejscowości w otwartym polu, blisko kościoła, lub w samym kościele.

Pierwszy cmentarz  [[parafia św. Bartłomieja Apostoła w Bieruniu Starym | parafii w Bieruniu Starym]] został założony blisko kościoła. Najprawdopodobniej powstał wraz z kościołem pw. św. Bartłomieja, a więc w latach 1410-1420. Była to dogodność dla mieszkańców Bierunia, którzy dotąd wszystkie pogrzeby musieli załatwiać w Lędzinach. Także wraz z powstaniem [[Kościół pw. św. Walentego w Bieruniu | kościółka pw. św. Walentego]], XVI/XVII wiek, założono drugi cmentarz. 

W bieruńskim kościele nie było żadnych krypt. Jednak kopano groby pod drewnianą posadzką w kościele. [[Odrobiński Jerzy Antoni| Ks. Jerzy Odrobiński]], ówczesny proboszcz bieruński za życia życzył sobie pochówku w kościele przed wielkim ołtarzem. Przy kopaniu grobu odkryto grób jego poprzednika, ks. Jana Szczepankiewicza albo ks. Jerzego Frankowicza. Wraz z ks. Odrobińskim w kościele 7 maja 1722 spoczęła jego siostra Zuzanna, a także osoby bardzo pomocne ks. prob.: Jan Latocha, Marcin Piszczek oraz Marcin Drost z Urbanowic. Również w chórze kościoła parafialnego pod amboną w grudniu 1789 roku został pochowany [[Posadowski Karol |ks. prob. Karol Posadowski]].

W kościele pw. św. Walentego 13 lutego 1679 został pochowany Piotr Zarzyna; jest to jedyny taki przypadek. Ze względu na położenie cmentarza przy Walencinku, które znajdowało się poza miastem, chowano tutaj ludzi niechętnie. Byli to ludzie z chorobami psychicznymi, epilepsją, zabójcy, samobójcy, innowiercy, niezaopatrzeni w sakramenty święte, nieznani lub zmarli na zaraźliwą chorobę. Reasumując, chowano tutaj ludzi  niegodnych pochówku na cmentarzu przy kościele parafialnym. 12 marca 1732 pochowano tutaj młodego mężczyznę z Wygorzela, który tylko raz przystąpił do sakramentów świętych, czy też 7 czerwca 1749 pogrzebano znanego w Bieruniu alkoholika.

W latach 1736-1737 wskutek jakiejś zaraźliwej choroby nastąpiły w Bieruniu liczne zgony - 209. Cmentarz parafialny w rynku powoli się zapełniał, więc przenoszono pochówki na cmentarz przy Walencinku. Od tego czasu pogrzeby coraz częściej odbywały się na cmentarzu poza miastem. Również rozbudowa kościoła parafialnego, a także wzrastająca liczba parafian spowodowały, że wszystkie pogrzeby przeniesiono na cmentarz przy kościele pw. św. Walentego. Cmentarz był rozbudowywany. Natomiast dawny cmentarz przy kościele parafialnym skasowano.

Dziś otoczony jest kamiennym murem. Obok kościółka znajduje się także kaplica cmentarna. Na cmentarzu spoczywają ofiary II wojny światowej, w tym mogiła 10 uczestników marszu śmierci - więźniów [[Obóz koncentracyjny - Auschwitz |obozu koncentracyjnego w Auschwitz - Birkenau]], [[Powstania Śląskie|powstańcy śląscy]], siostry zakonne z pobliskiego klasztoru, a także proboszczowie kościoła pw. św. Bartłomieja. 

==Groby==
#[[Hawlitzki Jan | ks. Jan Hawlitzki]] 
#[[Żychoń Jan Kanty| ks. Jan Kanty Żychoń]]
#[[Trocha Jan| ks. Jan Trocha]]
#[[Wilk Marian | ks. Marian Wilk]]
#[[Żołneczko Stefan|o. Stefan Żołneczko]]
#[[Nyga Jerzy|ks. Jerzy Nyga]]
#[[Ogierman Walerian|ks. Walerian Ogierman]]
#Grobowiec rodziny Lonczig - dzierżawców książęcych dworskich Bijasowic
#Mogiła wojenna powstańców śląskich: Stanisław Habuda, Karol Łukaszek, Józef Kruppa, Jan Pilszczek, Klemens Latocha-poległych w latach 1919-1920.

==Bibliografia==
Bieruń. Monografia historyczna, red. R. Kaczmarek, J. Myszor, Bieruń 2007, s. 258; J. Kudera, Historia kościoła parafialnego w Bieruniu, Bieruń 1996, s. 75-78; R. Kubiciel, Kościół pod wezwaniem Świętego Bartłomieja Apostoła w Bieruniu, Bieruń 1996; R. Kubiciel, Kościół pod wezwaniem św. Walentego w Bieruniu, Bieruń 1998.
{{Cmentarz}}
[[Kategoria:Cmentarz - B]]
[[Kategoria:Bieruń]]