Cmentarz - Ligota

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 20:33, 2 lis 2022 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (dr)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Cmentarz ligota3.jpg
Cmentarz ligota1.jpg
kwatera franciszkańska
Cmentarz ligota4.jpg

Cmentarz znajduje się naprzeciwko bazyliki pw. św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach. Jest nierozerwalnie związany z historią bazyliki i klasztoru franciszkanów, którzy sprowadzili się do Katowic 22 grudnia 1902. Zajmuje obszar 5,5 ha. Teren pod budowę cmentarza przekazali nieodpłatnie sąsiadujący ze sobą miejscowi rolnicy. Pierwsi bracia chowani byli na cmentarzu w 1911 roku. Cmentarz poświęcił 23 stycznia 1914 ks. kanonik Jan Kapica z Tychów. Fundatorem i założycielem cmentarza był Nepomucen Wielebski, naczelnik gminy i urzędu okręgowego w Ligocie Pszczyńskiej oraz syndyk apostolski klasztoru franciszkanów, za co odznaczono go Krzyżem Papieskim "Pro Ecclesia et Pontifice". Jest pochowany w pobliżu kaplicy cmentarnej. Niestety od czasu powstania cmentarza dwukrotnie paliła się cmentarna kaplica, gdzie były przechowywane księgi pogrzebowe, dlatego nie jest znana dokładna liczba zmarłych pochowanych na tym cmentarzu.

W centralnej części cmentarza znajdują się kwatery franciszkańskich proboszczów: o. Karola Bika-Zdzieszowskiego (+1941, grób symboliczny), o. Norberta Chudoby (+1965, grób symboliczny) i o. Justyna Widucha (+1994) oraz sióstr służebniczek śląskich. Na cmentarzu znajduje się również zbiorowy grób i pomnik Obrońców Katowic. Spoczywają tu prochy 105 bohaterskich obrońców miasta. Na cmentarzu pogrzebano najpierw tych, którzy zginęli 4 września 1939 w Katowicach-Śródmieściu. Naoczny świadek - uczestnik pogrzebu swojego bliskiego zaświadczył, że 4 lub 5 września na cmentarz przywieziono wozem magistrackim ok. 20 zwłok w mundurach powstańczych i harcerskich. Mogiłę zrównano z ziemią, a mieszkańcy w Uroczystość Wszystkich Świętych zapalali na tym miejscu świeczki. Niemcy, aby zapobiec oddawaniu czci rozstrzelanym Polakom, przez środek przeprowadzili aleję cmentarną. Po drugiej wojnie światowej ciała ekshumowano i pochowano w zbiorowym grobie. Pierwszy odsłonięto 20 lipca 1961. Przebudowano go według projektu artysty rzeźbiarza Bogumiła Burzyńskiego i ponownie odsłonięto i poświęcono 1 września 2000. W centralnej części pomnika znajdują się szlifowane bloki skalne z napisami: Tu spoczywają prochy bohaterskich powstańców śląskich, harcerek i harcerzy zamordowanych w 1939 roku przez najeźdźców niemieckich w lasach panewnickich, więzieniach i na ulicach Katowic. Przechodniu powiedz Polsce żeśmy polegli posłuszni Jej sprawie. W kwaterze 20. w pobliżu kaplicy cmentarnej stoi Pomnik Ofiar Stalinizmu w Katowicach - upamiętniający żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Narodowych Sił Zbrojnych, zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, samodzielnych grup poakowskich, więźniów politycznych okresu stalinowskiego działających na Górnym Śląsku, zamordowanych i pochowanych skrycie w latach 1945-1956. Tu spoczywają także bracia Wieczorkowie, straceni w czasie okupacji za działalność podziemną.

Po prawej stronie kaplicy stoi krzyż, który od początku był ustawiony w samym środku alei prowadzącej do tejże kaplicy. Władze komunistyczne dążyły do jego usunięcia z cmentarza. Protest mieszkańców Ligoty i franciszkanów odniósł skutek. Krzyża nie usunięto, ale przeniesiono w mniej eksponowane miejsce.

Na cmentarzu w Ligocie swe miejsce spoczynku znaleźli:

Bibliografia

[1]] - Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego-miasto Katowice; katowice.pl Cmentarz Komunalny przy ul.Panewnickiej - tablica informacyjna; materiały własne.