Benedykt VII

Benedykt VII (zm. 983), papież

Imię Benedykt nosił już prawdopodobnie przed objęciem papieskiej posługi. Urodził się on w Rzymie, w którym także zmarł 10 lipca 983. Ojcem przyszłego rządcy Kościoła był Dawid, a jego matką była Teodora Młodsza z rodu Krescencjuszów (dlatego miał on powiązania z tą wpływową rodziną). Benedykt był także rzymskim arystokratą, hrabią Tuskulum, krewnym księcia Alberyka II ze Spoleto, a przede wszystkim pełnił posługę biskupa Sutri koło Viterbo. Kościołem Powszechnym kierował od października 974 r. do lipca 983 r. Gdy Benedykt VI został uwięziony przez przeciwników, a wybrany nielegalnie antypapież Bonifacy VII został odrzucony przez większość ludności - cesarz Otton II zaproponował kandydaturę Majola, opata Cluny. Ten jednak nie był zainteresowany objęciem urzędu, dlatego Otton poparł innego kandydata - biskupa Sutri, który zgodził się na propozycję i został wybrany, stając się Benedyktem VII.

Nowy papież wiedział, że Rzym przeżywał wtedy poważne kryzysy i zgorszenia, a autorytet Biskupa Rzymskiego został „pogrzebany” - postanowił więc odnowić Kościół. Ważnym krokiem, na początku pontyfikatu, był zwołany synod biskupów, który odbył się w Bazylice świętego Piotra. W obradach brał udział także cesarz - co świadczy, że papiestwo nie było samodzielnie, było ograniczane przez decyzje cesarza. Jednak aprobata Ottona wobec postanowień papieża pomogła w szybkim wprowadzaniu reform w życie. Bardzo często urzędy kościelne były po prostu sprzedawane (symonia), a także hierarchowie powierzali swoim krewnym różne funkcje w Kościele (nepotyzm). Wyżsi duchowni byli zazwyczaj niegodni swoich zadań, dbali tylko o swoje interesy, zaniedbując powierzoną im posługę wobec wiernych. Benedykt VII stanowczo z tym walczył i pomimo ogromnych trudności, udawało mu się stopniowo oczyszczać Kościół. Najwyższy Pasterz chciał znów przywrócić godność urzędowi papieskiemu, dlatego m. in. podkreślił swój prymat wśród innych pasterzy (przypomniał o Prymacie Piotrowym). Biskup Rzymski wprowadził więc szczególny zwyczaj, który objął biskupów z całego świata. Nakazał im regularne wizyty w Rzymie i zlecił zdawać sprawy z wypełnianych przez nich posług - wizyty „ad limina apostolorum” (do progów apostolskich). Podczas tego synodu papież nałożył również ekskomunikę na papieża - uzurpatora Bonifacego VII, przez co utwierdził swój legalny wybór. Przez ten gest uczcił on także swojego prawowitego poprzednika Benedykta VI, który został uduszony, a jego ciało zbezczeszczono - na polecenie antypapieża.

Podczas całego swojego pontyfikatu odnawiał Kościół. Na przykład podkreślał, że Kościół powinien nieść Chrystusa na różne krańce świata, dbał zatem o misje. Szczególną opieką misjonarzy obdarzył on wschodnią Europę, gdzie dochodziło do wielu nawróceń wśród narodów słowiańskich. Papież wspierał także rozwój i działalność zakonów, dokonywał odnowy zgromadzeń zakonnych, m. in. w 977 roku ufundował klasztor świętego Aleksego na Awentynie w Rzymie. W sercu Biskupa Rzymu wiele miejsca zajmowali również ludzie biedni, samotni - Benedykt polecił więc biskupom, aby zatroszczyli się o tych swoich braci, np. poprzez otwieranie hospicjów.

Po śmierci jego ciało zostało złożone w bazylice patriarchalnej pw. Świętego Krzyża Jerozolimskiego w Rzymie. Miejsce pochówku miało symboliczne znaczenie, ponieważ Benedykt VII zanim został Głową Kościoła - jak podaje tradycja - udał się z pielgrzymką do Jerozolimy, skąd nabył fragment prawdziwego krzyża, na którym umarł Chrystus.

Bibliografia

J. Kelly, Encyklopedia papieży, Warszawa 2006, s. 184-186; K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996, s. 124.