Bajerowa Irena
Bajerowa Irena (1921-2010)
Urodziła się 13 marca 1921. Na przełomie lat 1938/1939 rozpoczęła studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, na kierunku filologia polska jako głównym oraz filologia klasyczna, jako pobocznym. Wtedy nawiązała znajomość z Karolem Wojtyłą oraz innymi studentami, późniejszymi profesorami Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po wybuchu wojny pracowała od 1940 roku w Polskim Czerwonym Krzyżu. Podjęła działalność konspiracyjną w Krakowie, a w grudniu 1940 roku wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej. Po zakończeniu wojny kontynuowała studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1951 roku obroniła pracę doktorską, której promotorem był Kazimierz Nitsch. W latach 1945-1946, 1950-1955 pracowała na Uniwersytecie Jagiellońskim najpierw jako młodszy asystent w Studium Słowiańskim, następnie starszy asystent i adiunkt przy Katedrze Filologii Słowiańskiej na Wydziale Filozofii, zaś od 1 września 1955 w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach w charakterze zastępcy profesora przy Katedrze Języka Polskiego. W 1963 roku habilitowała się na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie pracy Kształtowanie się systemu języka polskiego w XVIII wieku. Po utworzeniu Uniwersytetu Śląskiego, została zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Polskiej. W 1974 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego. Udzielała się w NSZZ „Solidarność" na Wydziale Filologicznym UŚ. W 1981 roku została prorektorem Uniwersytetu Śląskiego do spraw dydaktycznych. Po wprowadzeniu stanu wojennego została internowana, a w wyniku interwencji bpa Herberta Bednorza zwolniona. W latach 1988-1992 objęła przewodnictwo Rady Naukowej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk. W 1989 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. W 1991 roku przeszła na emeryturę.
W latach 1991-1994 pracowała w Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów oraz Komitecie Badań Naukowych. Była członkinią licznych organizacji i towarzystw naukowych oraz społecznych, w tym Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Polskiej Akademii Nauk, Rady Naukowej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, czynnie działała na rzecz Polskiej Akademii Umiejętności, była członkiem honorowym Komisji Języka Religijnego przy Radzie Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, działała w Stowarzyszeniu Żołnierzy Armii Krajowej. Odznaczona: Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (1945), Medalem Wojska (1948), Krzyżem Armii Krajowej (1985), Medalem Zwycięstwa i Wolności (1987), Odznaką Akcji „Burza" (1994), Odznaką Weterana Walk o Niepodległość (1995), Złotym Krzyżem Zasługi (1973), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1977,) odznaką Zasłużonej dla Województwa Katowickiego (1979), Złotą Odznaką za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego (1991), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1991), Nagrodą Indywidualną Ministra Edukacji Narodowej (1991), Lux ex Silesia (1994), Medalem „Solidarności" (1996), Nagrodą Ministra Edukacji Narodowej (1997). Otrzymała ponadto Nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki (1975) oraz Dyplom Honorowy Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk „za wybitne osiągnięcia w poznawaniu dziejów języka polskiego" (2005). Zmarła 30 czerwca 2010. Pochowana na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Bibliografia
Kalendarium życia i twórczości, opr. Jacek Warchala, [w:] Irena Bajerowa. Doctor Honoris Causa Universitatis Silesiensis, Katowice 2008, s. 81-85; Lux ex Silesia-Światło ze Śląska 1994-2003, red. M. Spyra, Katowice 2003, s. 11-17; K. Heska-Kwaśniewicz, Epitafium dla Ireny Bajerowej (1921-2010), "Śląsk" 2010 nr 9, s. 61.
| |||||